درد مفاصل میتواند بسیار آزار دهنده باشد. این درد چه به صورت درد متناوب مفصل شانه و چه به صورت درد زانو میتواند باعث نگرانی و مشکلات متعدد شود. درد متناوب مفاصل میتواند شما را از انجام فعالیتهایی که دوست دارید باز دارد. همچنین فکر کردن در مورد مشکلات احتمالی که باعث درد مفصل شما شدهاند میتواند بسیار ناخوشایند باشد. فکر کردن به روشهای مختلف درمانی و هزینهی آنها نیز میتواند موجب نگرانی شما شود.
احتمالاً می دانید که دلایل مختلفی برای بروز درد مفاصل وجود دارند. درد مفاصل ممکن است در اثر آرتروز، آسیبهای فیزیکی و مشکلات دیگری ایجاد شده باشد. ولی آیا اضطراب میتواند منجر به درد مفاصل شود؟
استرس میتواند نتایج منفی متعددی بر روی بدن شما داشته باشد و استرس مداوم قطعاً یکی از عوامل بروز درد مفاصل خواهد بود.
اگر دچار درد عصبی شدهاید، اقدامات مختلفی برای رهایی از این مشکل و بازگشت به زندگی عادی وجود خواهند داشت.
علت درد عصبی
زمانی که به شکستگی استخوان یا پارگی رباط مبتلا میشوید، علت درد ایجاد شده به راحتی قابل تشخیص خواهد بود ولی دردهای عصبی ممکن است تأثیر متفاوتی بر بدن شما داشته باشند. در زیر به 5 مکانیسم مختلف برای بروز درد مفاصل در اثر استرس اشاره کردهایم.
ایجاد التهاب
بدن انسان نسبت به شرایط استرس زا واکنشهای فیزیکی نشان میدهد. برای مثال ممکن است در حین رانندگی خودروی دیگری در جلوی شما پیچیده و شما را مجبور به ترمز ناگهانی کند. در این حالت شما احساس عجیبی را در شکم خود تجربه کرده و ترشح آدرنالین به جریان خون را احساس میکنید. این احساس بخشی از واکنش ستیز و گریز بدن انسان خواهد بود. این واکنش فیزیولوژیک که در طی شرایط استرس زا ایجاد میشود پس از برطرف شدن موقعیت به حالت اولیه باز خواهد گشت.
ولی نوع دیگری از استرس خفیف و مزمن وجود دارد که واکنش بدن نسبت به آن خفیف بوده و فرد متوجه آن نخواهد شد. با وجود این که ممکن است متوجه آن نشوید، ترشح مداوم هورمونهای استرس در پاسخ به اضطراب مزمن میتواند باعث بر هم خوردن تعادل سیستمهای مختلف بدن شود.
اگر این هورمونها به وسیلهی فعالیت فیزیکی و یا برطرف شدن اضطراب فرد کاهش پیدا نکنند میتوانند باعث مشکلات متعددی در بدن شوند. یکی از این مشکلات التهاب مفاصل خواهد بود.
حرکات غیر عادی
آیا تا به حال منتظر دوستتان برای رفتن به سینما بودهاید؟ زمانی که دوستتان تاخیر میکند و زمان شروع فیلم نزدیک است، ممکن است به طور متوالی و مکرر پای خود را به زمین بزنید.
این نوع حرکات یک راه رایج برای کاهش استرس در بین افراد است. اما اگر شما دچار استرس مزمن هستید، انجام مکرر این نوع حرکات ممکن است فشار زیادی روی مفاصل شما ایجاد کند. به علاوه، استرس مزمن میتواند باعث کاهش حرکات طبیعی شما شود و این باز هم تأثیر منفی بر روی بدن شما خواهد داشت. افرادی که با استرس و اضطراب شدید مواجه میشوند، معمولاً فعالیت کمتری دارند و بیشتر وقت خود را در استراحت در تخت خواب سپری میکنند. کاهش حرکت و فعالیت مفاصل میتواند منجر به افزایش خطر گرفتگی و کاهش انعطافپذیری آنها شود.
مشکلات تنها در ذهن شما هستند
ممکن است یک فرد مبتلا به مشکل مفصل زانو دو تجربهی متفاوت را پشت سر بگذارد. در موقعیت اول این فرد برای مدتی بر روی پای خود ایستاده و منتظر اتوبوس میماند. او در این حالت متوجه ناراحتی زانوی خود شده و از آن آزار میبیند.
در موقعیت دوم، فرد به تعطیلات رفته و برای مدتی طولانی در یک کنسرت بر روی پای خود ایستاده است. در این حالت، او احتمالاً ناراحتی زانوی خود را تشخیص نمیدهد.
در هر دو موقعیتی که ذکر شده، مشکل زانوی فرد وجود داشته است، اما به دلیل تمرکز بر فعالیت لذت بخش در موقعیت دوم، به نظر میرسد که فرد درک صحیحی از ناراحتی زانوی خود ندارد. این اتفاق ممکن است برای افرادی که با استرس مزمن روبرو هستند رخ دهد. استرس میتواند تأثیر قابل توجهی بر درک شما از محیط اطراف و رخدادهای آن بگذارد. ممکن است در یک روز بدون استرس، درد شما به راحتی قابل مدیریت باشد، اما زمانی که شما با نگرانیهای زیادی مواجه هستید، درد شما نیز ناقابل تحمل خواهد بود.
موقعیت تنش زا
احتمالاً شنیدهاید که کسی به شما بگوید من همهی استرسم را در شانههایم نگه میدارم. زمانی که افراد مضطرب میشوند ممکن است عضلات خود را به طور غیر ارادی منقبض کنند. قوز کردن و یا قفل کردن فک ازجمله راههای بدن برای جبران انرژی عصبی خواهند بود.
زمانی که عضلات شما سفت میشوند فشار بیشتری بر روی مفاصل وارد شده که باعث التهاب و ناراحتی خواهد شد. مهم است که نحوهی پاسخگویی بدن خود نسبت به استرس را بدانید و سعی کنید تا حرکات و رفتارهای مشکل آفرین را سریعتر برطرف کنید.
قدرت سیستم ایمنی
همانطور که قبلاً گفته شد استرس میتواند باعث خرابیهای متعددی در بدن شود و سیستم ایمنی نیز از این قاعده مستثنی نیست. اضطراب میتواند باعث افزایش فشار خون و مشکلات متعدد دیگری شده و سلامت بدن را تهدید کند. علاوه بر این، برخی از روشها برای مقابله با استرس مثل سیگار کشیدن و مصرف الکل نیز میتوانند باعث مشکلاتی برای سلامتی فرد شوند.
زمانی که بدن شما در حال مقابله با یک بیماری است، درد ایجاد شده در اثر التهاب بسیار شدیدتر به نظر خواهد رسید. مراقبت از خود نیز در زمان احساس اضطراب دشوارتر خواهد بود ولی همچنان اهمیت ویژهای خواهد داشت. هر چقدر سلامت عمومی بدن شما بهتر باشد، احتمال درگیری با درد مفصلی و استرس نیز کمتر خواهد بود. همچنین توانایی بیشتری برای مقابله با مشکلات احتمالی خواهید داشت.
آیا اضطراب میتواند به اعصاب شما آسیب بزند؟
در حالی که استرس و اضطراب میتوانند به شکل نوروپاتی نیز بروز پیدا کنند، توانایی وارد کردن آسیب به اعصاب را نخواهند داشت. بدین ترتیب استرس علت بروز نوروپاتی نخواهد بود. حتی اگر به مدت چند ماه هر روز استرس داشته باشید اعصاب شما آسیبی نخواهند دید. با این حال استرس میتواند در علائم نوروپاتی شما نقش داشته باشد.
استرس و اضطراب به روشهای مختلفی بدن را تحت تأثیر قرار میدهند. ازجمله شایعترین علائم استرس میتوان به گزگز اندامها، سوزش، سوزن سوزن شدن و درد و ناراحتی به هنگام حرکت کردن اشاره کرد. این علائم بسیار شبیه به علائم نوروپاتی خواهند بود. بنابراین احتمال اشتباه گرفته شدن نوروپاتی با عارضههای دیگر زیاد خواهد بود. اگر فکر میکنید که به این عارضه مبتلا هستید و به پزشک مراجعه نکنید، نمیتوانید برای رفع مشکل اصلی خود (استرس) اقدامی انجام دهید.
در الکترومیوگرافی از تحریک الکتریکی برای بررسی عملکرد اعصاب استفاده میشود. اگر جراحتی به شما وارد نشده و احتمال آسیب فیزیکی به اعصاب وجود نداشته باشد میتوان از این تست برای تشخیص دیگر بیماریهای درگیر کنندهی اعصاب استفاده کرد.
از اسکن MRI و سی تی اسکن نیز برای تشخیص آسیبهای فیزیکی استفاده میشود. این اسکنها میتوانند تحت فشار بودن اعصاب در اثر جا به جایی یا شکستگی استخوانها را تشخیص دهند. معمولاً برای درمان این مشکلات انجام عمل جراحی ضروری خواهد بود.
چگونه میتوان درد مفاصل ناشی از استرس را برطرف کرد؟
اگر دچار اضطراب هستید و درد مفاصل شما تشدید شده است، اقدامات زیر میتوانند در جهت رفع این مشکل به شما کمک کنند.
- رژیم غذایی: یکی از راه حلهای موجود تمرکز بر رژیم غذایی خواهد بود. با خوردن غذاهای مناسب میتوان التهاب را کاهش داده و سلامت عمومی بدن را بهبود بخشید. نمیتوان اهمیت رژیم غذایی متناسب را برای حفظ سلامت فیزیکی و ذهنی نادیده گرفت.
- ماساژ: ماساژ میتواند درد عصبی را کاهش دهد.
- تکنیکهای آرامش بخشی عمیق: استفاده از این تکنیکها میتواند درد عصبی را کاهش دهد.
- فعالیت فیزیکی: ورزش نقش مهمی هم در سلامت فیزیکی و هم در سلامت ذهنی خواهد داشت. پیاده روی، یوگا و فعالیتهای فیزیکی دیگر را وارد برنامهی روزانهی خود کنید. بسته به وضعیت سلامتی و میزان تناسب اندام ممکن است برخی از فعالیتها برای شما منع شده باشند. به منظور پیش گرفتن یک برنامهی ورزشی مناسب با پزشک خود مشورت کنید.
- حمام آب گرم: حمام آب گرم میتواند بدن شما را آرام کرده و عضلاتی که دچار گرفتگی شدهاند را رها کند. پزشکان حمام آب داغ را توصیه نمیکنند چراکه گرم بودن بیش از حد آب باعث افزایش متابولیسم بدن و درنتیجه تشدید اضطراب و علائم آن خواهد شد.
- ورزش سبک تا متوسط: ورزشهای سبک تا متوسط به عنوان یک راه حل مؤثر برای رفع استرس و گرفتگیهای عضلانی شناخته میشوند. در صورتی که به استرس مزمن مبتلا هستید از ورزشهای سنگین دوری کنید چراکه وارد کردن فشار بیش از حد بر روی بدن میتواند علائم درد عصبی را تشدید کند.
- در حومهی شهر قدم بزنید: تحقیقات نشان میدهند که قدم زدن تفریحی میتواند درد عصبی را کاهش دهد.
- خواب مناسب: استراحت کافی راهی مناسب برای تسکین و پیشگیری از گرفتگی عضلانی است.
- همچنین باید سعی کنید تا با استفاده از روشهای مناسب، استرس و اضطراب خود را کاهش دهید. گوش دادن به موسیقی روشی عالی برای رهایی از استرس است چراکه حواس شما را از موارد استرس زا پرت میکند.