لرزش یک حرکت ناخواسته بدن یا لرزش اضافی در اندام خاص می‌باشد. این حالت به صورت مشخص در هنگام استراحت اتفاق می‌افتد. لرزش کلاسیک و ریتمیک آهسته ناشی از بیماری پارکینسون به طور معمول از یک دست یا پا شروع می‌شود و در نهایت می‌تواند هر دو طرف بدن را تحت تأثیر قرار دهد. لرزش ناشی از بیماری پارکینسون همچنین می‌تواند در فک ، چانه ، دهان یا زبان ایجاد شود. علاوه بر این ، برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون ممکن است احساس لرزش داخلی را نیز تجربه کنند که معمولاً توسط دیگران تشخیص داده نمی‌شود.
در بیماری پارکینسون، امکان ایجاد لرزش در فرد بسیار متداول است. این بیماری حدود 80٪ از افراد مبتلا به پارکینسون را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگرچه به عقیده بسیاری از افراد غیرمتخصص و حتی مبتلایان به بیماری پارکینسون، لرزش به عنوان مشکل اصلی این بیماری محسوب می‌شود، حداقل در اکثر موارد این موضوع به طور کامل نمی‌تواند صادق باشد. برای اکثر مبتلایان به پارکینسون ، لرزش نمی‌تواند زیاد دردسر ساز باشد.
با این حال ، لرزش یک حالت آزار دهنده برای فرد می‌باشد. همچنین این حالت توجه دیگران را به خود جلب می‌کند ، به طوری که افراد تمایل دارند که دست لرزان خود را از دیگران مخفی نگه دارند و آن را در جیب خود نگه دارند. از آنجا که این لرزش با حرکت بدن ناپدید می‌شود، اما به صورت کلی می‌توان گفت که این حالت نمی‌تواند بازندگی روزمره افراد تداخلی داشته باشد.
چه عواملی باعث ایجاد لرزش در بیماری پارکینسون می‌شود؟
افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به اندازه کافی در بدن خود ماده شیمیایی دوپامین را تولید نمی‌کنند. این کمبود به این دلیل است که برخی از سلول‌های عصبی که در مغز دوپامین تولید می‌کنند، از بین می روند. بدون این سلول‌ها، علائم پارکینسون در فرد ظاهر می‌شود و ممکن است باعث ایجاد لرزش در فرد شود. برای برخی از افراد ، لرزش ممکن است اولین علامت پارکینسون باشد. اما این موضوع در همه افراد صادق نیست، زیرا همه مبتلایان به پارکینسون علائم یکسانی ندارند.
چه چیزی باعث تمایز لرزش پارکینسون از یکدیگر می‌شود؟
لرزشی که در بیماری پارکینسون رخ می‌دهد ، تقریباً با تمام لرزه‌های دیگر متفاوت است ، زیرا به این حالت “لرزش در حال استراحت” گفته می‌شود، که در درجه اول در حالت استراحت بیمار دیده می‌شود و به محض حرکت بدن، از بین می رود ، اما اغلب هنگامی که اندام (معمولاً یک دست یا انگشتان) در یک موقعیت نگه داشته می‌شوند ، مانند نگه داشتن یک قاشق یا چنگال در دست و خوردن غذا، لرزش ایجاد شده می‌تواند کنترل دست و انگشتان را از فرد گرفته و باعث ریخته شدن غذا شود. لرزش بیماری پارکینسون ممکن است تقریباً بر روی هر قسمت از بدن تأثیر بگذارد ، اما معمولاً انگشتان دست را درگیر می‌کند ، که به دنبال آن معمولاً دست‌ها ، فک و پاها درگیر می‌شوند.
مانند بیشتر علائم بیماری پارکینسون ، این حالت نیز به صورت نامتقارن رخ می‌دهد. لرزش به طور کلی از یک طرف بدن شروع می‌شود ، که در طرف درگیر برای همیشه باقی می‌ماند. وجود لرزش در یک طرف بدن به این معنی نیست که طرف دیگر نیز لرزش خود را آغاز خواهد کرد. بسیاری از افراد در طول بیماری خود تنها در یک طرف لرز دارند.
انواع لرزش پارکینسون
چرخاندن انگشت
لرزش ” پیچاندن قرص” که اغلب در متون پزشکی با این عنوان توصیف می‌شود ، به لرزش انگشتان دست اشاره دارد و معمولاً انگشت شست به علاوه انگشتان دیگر ، که باعث می‌شود این طور به نظر بیاید که فرد در حال چرخاندن قرص در انگشتان دست خود می‌باشد. این حالت غالباً در بخشی از بدن دیده می‌شود که در آن لرزش شروع خواهد شد.
لرزش فک
لرزش فک نیز در بیماری پارکینسون متداول است ، در حالی که لرزش سر این گونه نیست. لرزش فک بسیار شبیه لرزیدن ناشی از سرما است ، اگرچه معمولاً کندتر از این حالت دیده می‌شود. این نوع لرزش نیز با حرکت از بین می رود ، بنابراین هنگام جویدن غذا این حالت دیده نمی‌شود. هنگامی که این لرزش به اندازه کافی شدید باشد، باعث برخورد دندان‌ها به یکدیگر می‌شود و بسیار آزار دهنده است. برای افراد دارای پروتز دندان ممکن است علاوه بر جلب توجه دیگران به دلیل صداهای کلیک مانند آن، از ماندن دندان‌ها در محل مناسب خود نیز جلوگیری می‌کند.جویدن آدامس می‌تواند این نوع لرزش را متوقف کند.
لرزش پا
در بسیاری از افراد، اگر پای خود را در هنگام استراحت در موقعیت‌های خاصی قرار می‌دهند، دچار لرزش پا می‌شوند. این لرزه ناشی از بیماری پارکینسون نیست.لرزش پا به دلیل پارکینسون مانند لرزش‌های دیگر ناشی از پارکینسون است. این نوع لرزش‌ها بیشتر در مواقع استراحت فرد قابل مشاهده است و فرد هنگامی که دراز می‌کشد یا از پای خود استفاده نمی‌کند می‌تواند بروز یابد و همیشه وقتی فرد در حالت ایستاده است ناپدید می‌شود (کسانی که هنگام ایستادن می‌لرزند مشکل دیگری دارند) ، و تداخلی در راه رفتن فرد ندارد. این نوع لرزش معمولاً پا را درگیر می‌کند ، اما ران‌ها نیز ممکن است درگیر شوند و کل پا را دچار لرزش نماید.
لرزش زبان
گاهی اوقات زبان نیز دچار لرزش می‌شود و در حدود 1٪ از موارد بیماری پارکینسون، سر نیز دچار لرزش می‌شود. گاهی اوقات لرزش سر به دلیل وجود لرزش در دست‌ها دیده می‌شود و این نوع لرزش ناشی از انتقال این نوع لرزش به قسمت سر می‌باشد. صدای فرد حتی در صورت وجود لرزش در قسمت سر یا زبان، نمی‌تواند تحت تأثیر قرار بگیرد.
سردرگمی در رابطه با لرزش اساسی
لرزش ناشی از بیماری پارکینسون غالباً با لرزش خاصی با عنوان لرزش اساسی(Essential Tremor) یا لرزش فامیلی خوش خیم (Benign Familial Tremor) اشتباه گرفته می‌شود. کاترین هپبورن لرزش اساسی داشت و در ابتدا با پارکینسون تشخیص داده شد. رونالد ریگان همچنین لرزش اساسی داشت. هر دو دارای یک لرزش سر و یک لرزش آوازی بودند. در لرزش اساسی، دست‌ها بیشتر درگیر می‌شوند ، به دنبال آن سر و سپس صدا تحت تأثیر قرار می‌گیرند. لرزش اساسی همچنین می‌تواند باعث لرزش فک شود و تشخیص اینکه آیا لرزش فک ناشی از لرزش اساسی است یا پارکینسون، بسیار دشوار است. متأسفانه ممکن است برخی از افراد هر دو اختلال را به صورت هم زمان داشته باشند. برخی از مقامات بر این باورند که در حقیقت ارتباط بین این دو بیماری در حال افزایش است ، به طوری که بیشتر مبتلایان به پارکینسون دارای لرزش اساسی هستند تا آنچه که به طور تصادفی انتظار می رود را نشان ندهند.
اگر من پارکینسون داشته باشم ، آیا در نهایت باید به لرزش دچار شوم؟
نمی توان پیش بینی کرد که آیا شما لرزش ایجاد خواهید کرد یا نه ، زیرا این وضعیت در افراد مختلف متفاوت است.
آیا موارد دیگری نیز می‌تواند لرزش من را بدتر کنند؟
اگر به پارکینسون مبتلا هستید، قطعا می‌فهمید که لرزش اندام‌های شما در شرایط استرس زا بدتر می‌شود. این شرایط به صورت موقت بوده و وقتی احساس آرامش بیشتری می‌کنید ، لرزش باید برطرف شود.
برخی از داروها ، مانند داروهای آرام بخش ، داروهای ضد درد و ضد سرگیجه می‌توانند لرزش پارکینسون را بدتر کنند. برخی داروهای ضد آسم ، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد صرع نیز می‌توانند لرزش شما را شدیدتر و بیشتر نمایند.
شایان ذکر است که با توجه به برگه اطلاعات مربوط به محصول که در داخل هر داروی تجویزی وجود دارد، به راحتی خواهید فهمید که آیا آن داروی خاص می‌تواند باعث ایجاد لرزش شود یا خیر. با این وجود ، ممکن است هنوز هم نیاز به مصرف این داروها داشته باشید ، بنابراین اگر در مورد داروهای مصرفی نگرانی دارید ، با پزشک خود صحبت کنید.
آیا با پیشرفت پارکینسون لرزش من بدتر می‌شود؟
اگرچه تجویز دارو می‌تواند به کنترل لرزش پارکینسون کمک کند ، اما معمولاً با گذشت زمان این حالت بدتر می‌شود. با این حال ، این حالت یک روند کاملاً کند است که طی چندین سال اتفاق می‌افتد.
برای بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون، لرزش آن‌ها دائمی نبوده و تأثیر آن بر فرد تحت شرایط مختلف متفاوت است. معمولاً لرزش پارکینسون در ابتدا از دست فرد شروع می‌شود و سپس به کل بازو و سایر نواحی بدن گسترش می‌یابد. این لرزش همچنین در برخی موارد نادرتر به پای فرد در همان سمت بدن نیز گسترش می‌یابد.
در برخی موارد خاص، لرزش پارکینسون امکان دارد در هر نقطه‌ای از بدن شروع شود، برای مثال در پا، سپس کل ناحیه پا را درگیر کرده و به دست نیز گسترش می‌یابد. پس از گذشت چندین سال، لرزش می‌تواند به طرف دیگر بدن نیز گسترش یافته و آنجا را نیز درگیر نماید. در بسیاری از موارد، لرزش می‌تواند سایر نواحی بدن مانند لب‌ها و چانه را نیز درگیر نماید.
در برخی از افراد، احتمال ایجاد ” لرزش داخلی ” نیز وجود دارد. این حالت به لرزشی گفته می‌شود که در داخل بدن احساس شده ولی در سایر افراد مبتلا وجود ندارد. درمان لرزش داخلی همانند درمان لرزش خارجی می‌باشد.
در برخی افراد، بیماری پارکینسون لرزشی ایجاد می‌شود. در این حالت، اصلی‌ترین مشخصه ابتلا فرد به بیماری، لرزش اندامی می‌باشد. در این شرایط مشکلاتی مانند افتادن و همچنین اختلالات مرتبط با حرکت فرد، اتفاق می‌افتد.
اگر لرزش شما بدتر شد، با پزشک خود در مورد میزان و نحوه تغییر علائم آن مشورت کنید.
راه‌های درمان لرزش پارکینسون
داروها
لرزش را به سختی می‌توان با دارو درمان کرد. پزشکان برای درمان لرزش از داروهای معمول مورد استفاده برای بیماری پارکینسون استفاده می‌کنند، اما لرزش غیرقابل پیش بینی‌ترین عامل از بین عوامل چهارگانه مرتبط با بیماری پارکینسون می‌باشد و میزان پاسخگویی آن به داروها را نمی‌توان از قبل تعیین نمود. به طور معمول وقتی فرد شروع به درمان پارکینسون می‌نماید، توجه به حرکت و سفتی عضلات در کنار درمان لرزش بسیار مهم است. این امر به این دلیل است که در صورتی که امید داریم لرزش فرد با مصرف دارویی مثل ال-دوپا (یا هر داروی دیگری از گروه آگونیست دوپامین) درمان شود، این اتفاق نمی‌افتد.
اگر به شما گفته نشود نیز باید بدانید که داروها اگر به درمان علائمی که از قبل داشته‌اید مانند لباس پوشیدن راحت تر و سریع تر، بلند شدن سریع از روی صندلی، بیرون آمدن از ماشین که قبلا یک کار طاقت فرسا بود و انجام راحت تر و سریع تر بسیاری از کارهای دیگر، کمک زیادی می‌کنند، ولی برای درمان لرزش شما نمی‌توانند مفید باشند. دانستن این موضوع که دارو برای درمان لرزش مفید نیست، برای فرد مبتلا به پارکینسون و خانواده او بسیار کمک کننده خواهد بود.وقتی لرزش شما شدید می‌باشد و یا مانع از انجام فعالیت‌های شما می‌گردد، و به داروهای تجویزی برای پارکینسون نیز جواب نمی‌دهند، تجویز دیگر داروهایی که به عنوان داروهای ” خط اول ” مد نظر نبودند، می‌تواند برای کنترل این حالت مفید باشد.
کاهش استرس
استرس و اضطراب می‌تواند لرزش را بدتر نماید پس کاهش استرس باید مد نظر باشد.ورزش کردن ممکن است به ایجاد احساس بهتر در شما کمک کند. برخی افراد می‌توانند از درمان‌های ترکیبی نیز استفاده کنند، مانند درمان‌های بویی (آروماتراپی)، یوگا، رفلکس شناسی و موسیقی و هنر، از جمله درمان‌ها و روش‌هایی هستند که می‌تواند به آرام شدن آن‌ها کمک کند.
تحریک عمقی مغز
تحریک عمقی مغز (DBS) نوعی جراحی می‌باشد که برای کنترل برخی از علائم بیماری پارکینسون مانند لرزش استفاده می‌شود. در این روش، جریان‌های کوتاه الکتریکی از طریق الکترودهای خاص که به صورت دائمی در داخل مغز کار گذاشته می‌شوند، به بافت مغزی انتقال می‌یابند.
تحریک عمقی مغز همانند دیگر روش‌های جراحی، برای همه افراد یک گزینه مناسب محسوب نمی‌شود و دارای برخی خطرات و عوارض جانبی نیز می‌باشد. شما می‌توانید از این نوع درمان برای کاهش و تخفیف علائم بسیار شدید استفاده نمایید که به روش‌های دیگر مانند دارو جواب نداده‌اند.
درمان فیزیکی
درمان فیزیکی، یا زبان – گفتاری یا کار درمانی نیز می‌تواند به کنترل لرزش کمک کند و باعث ایجاد تغییرات روزانه در مورد لرزش برای فرد شود. یک درمانگر فیزیکی می‌تواند به افراد کمک کند تا کنترل عضلات، انجام کارها، قوی تر کردن عضلات از طریق هماهنگ سازی آن‌ها، افزایش تعادل و انجام سایر حرکات را بیشتر و راحت تر انجام دهند. برخی از متخصصین این حوزه از برخی وزنه‌های خاص، تجهیزات ویژه، بشقاب‌های مخصوص و صندلی‌های خاص برای این منظور استفاده می‌کنند. پاتولوژیست های زبان – گفتاری می‌توانند نحوه صحبت کردن و حرف زدن فرد، زبان، ارتباط فرد و اختلالات مربوط به بلعیدن فرد را تصحیح و درمان نمایند. متخصصین کار درمانی نیز می‌توانند به افراد یاد بدهند که چگونه از راه‌های جدید برای انجام بهتر فعالیت‌ها و کارهای روزمره خود که تحت تأثیر لرزش هستند، استفاده نمایند.
پیش آگهی
به نظر در افراد مبتلا به پارکینسون که مشکل اصلی آن‌ها لرزش (مرتبط با کندی، سفتی عضلات یا مشکلات مرتبط با راه رفتن )می‌باشد، به نظر علائم خوش خیم تری نسبت به دیگر مبتلایان دارند. بیماری این افراد نسبتا به صورت آهسته‌تر پیشرفت کرده و آن‌ها فرصت بیشتری برای زنده ماندن دارند.
همچنین در بسیاری از موارد، لرزش به عنوان تنهاترین علامتی از بیماری پارکینسون می‌باشد که می‌تواند به صورت خودبه‌خود بهبود یابد و در برخی از افراد که دارای ارزش شدیدی در اندام‌های خود بودند، به مرور زمان و در طی دهه‌ها، این حالت کاهش یافته و خوب می‌شود. لرزش به طور نادر بدتر می‌شود، مگر در برخی شرایط خیلی خاص و نادر که برای همه افراد اتفاق نمی‌افتد. البته نمی‌توان پیش بینی کرد که این حالت چگونه خواهد بود و کی بهبود می‌یابد.
