تشخیص علت درد در قسمت بالای ران ممکن است تا حدودی دشوار باشد، چرا که این ناحیه از بدن دارای ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌های زیادی است. این نوع درد اغلب به دلیل آسیب های جزئی عضلانی رخ می دهد و معمولا در خانه قابل درمان است. با این حال، زمانی که درد شدید و مستمر باشد یا تسکین نیابد، ممکن است نشانه ای از مشکل و عارضه ای جدی باشد.
درد در نواحی مختلف ران
گاهی اوقات، درد می‌تواند در جلو، پهلوها و پشت ران باشد. درد در هر کدام از این نواحی، ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد.
درد مجاور ران
فشردگی عصب در ناحیه ی مهره سوم در قسمت پایین کمر(L3)، که به سیاتیک نیز معروف است، ممکن است باعث بروز دردی شود که به مجاورت ران تابیده می شود.
پشت ران
آسیب دیدگی یا رگ به رگ شدن همسترینگ می تواند باعث درد در پشت ران شود.
جلوی ران
سیاتیک در مهره ی L3 کمر ممکن است منجر به ایجاد درد جلوی ران شود. کشیدگی یا کبودی عضله چهار سر ران نیز می تواند یکی از علل درد این ناحیه باشد.
علائم درد بالای ران
درد ران می تواند گاها یک درد خفیف بوده و گاها دردی تیز و گزنده، باشد. همچنین، درد ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد، از جمله:
- خارش
- مور مور شدن
- مشکل در راه رفتن
- بی حسی
- احساس سوزش
هنگامی که درد به طور ناگهانی ظاهر می شود، هیچ دلیل مشخصی ندارد، یا اگر درد با درمان های خانگی مانند کمپرس یخ، گرما و استراحت تسکین نمی یابد، باید به دنبال درمان پزشکی باشید.
علل درد بالای ران
شرایط و دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است منجر به بروز درد در بالای ران شود. این شرایط عبارتند از:
سندرم مرالژیا پارستتیکا
این سندرم ناشی از فشار روی عصب پوستی فمورال جانبی است، مرالژیا پارستتیکا (MP) ممکن است باعث گزگز، بی حسی، درد و سوزشی در قسمت خارجی ران شود. به طور معمول در یک طرف بدن رخ می دهد و در اثر فشردگی عصب ایجاد می شود.
علل شایع مرالژی پارستتیکا
- لباس تنگ
- اضافه وزن یا چاقی
- بارداری
- بافت اسکار ناشی از جراحت یا جراحی در گذشته
- آسیب عصبی مرتبط با دیابت
- حمل کیف پول یا تلفن همراه در جیب های جلو و کناری شلوار
- کم کاری تیروئید
- مسمومیت از سرب
لخته خون یا ترومبوز ورید عمقی
در حالی که بسیاری از موارد لخته شدن خون خطرناک نیستند، اما زمانی که لخته در عمق یکی از وریدهای اصلی تشکیل می شود، باعث بروز یک بیماری جدی به نام ترومبوز ورید عمقی (DVT) میشود. در حالی که لخته های ورید عمقی بیشتر در ساق پا ظاهر می شوند، اما می توانند در یک یا هر دو ران نیز ایجاد شوند. گاهی اوقات این عارضه هیچ علائمی ندارد، اما گاهی اوقات هم ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
- ورم
- درد
- گرفتگی
- احساس گرما در ناحیه
- تغییر رنگ کم رنگ یا مایل به آبی
عارضه ی ترومبوز ورید عمقی، ممکن است برای برخی از افراد، وضعیت خطرناکی ایجاد کند، که به آن آمبولی ریه گفته می شود. در این حالت، لخته خون به ریه ها می رود. علائم این عارضه عبارتند از:
- تنگی نفس ناگهانی
- درد یا ناراحتی قفسه سینه که هنگام نفس عمیق یا هنگام سرفه بدتر می شود
- سبکی سر یا سرگیجه
- نبض سریع
- سرفه کردن همراه با خون
نوروپاتی دیابتی
نوروپاتی دیابتی، آسیب اعصاب محیطی ناشی از دیابت است که در نتیجه سطوح بالای قند خون کنترل نشده رخ می دهد. این عارضه معمولاً از دست ها یا پاها شروع می شود، اما می تواند به سایر قسمت های بدن از جمله ران ها نیز سرایت کند.
علائم
- حساسیت به لمس
- از دست دادن حس لامسه
- مشکل در تعادل هنگام راه رفتن
- بی حسی یا درد در اندام ها
- ضعف یا تحلیل عضلانی
- حالت تهوع و سوء هاضمه
- اسهال یا یبوست
- سرگیجه هنگام ایستادن
- تعریق بیش از حد
- خشکی واژن در زنان و اختلال نعوظ در مردان
در حالی که هیچ درمانی برای نوروپاتی دیابتی وجود ندارد، اما برای کنترل و تسکین درد و سایر علائم می توان از درمان هایی نظیر تغییرات در سبک زندگی و اقداماتی برای حفظ سطح قند خون سالم و همچنین مصرف دارو، استفاده کرد.
سندرم درد تروکانتریک یا بورسیت مفصل ران
سندرم درد تروکانتریک بزرگ می تواند باعث درد در قسمت بیرونی بالای ران شود. این عارضه معمولاً در اثر آسیب، فشار یا حرکات تکراری ایجاد میشود و در دوندگان و زنان شایع است.
علائم
- بدتر شدن درد هنگام دراز کشیدن رو به پهلوی ران آسیب دیده
- دردی که با گذشت زمان بدتر می شود
- درد به دنبال فعالیت های شامل تحمل وزن بدن توسط ران، مانند راه رفتن یا دویدن
- ضعف عضلات لگن
درمان این عارضه نیز شامل تغییر سبک زندگی، کاهش وزن، درمان با یخ، فیزیوتراپی، مصرف داروهای ضد التهابی و تزریق استروئید، می باشد.
سندرم باند ایلیوتیبیال
سندرم باند ایلیوتیبیال (ITBS) که در بین دوندگان نیز بسیار شایع است، زمانی اتفاق می افتد که نوار ایلیوتیبیال که از قسمت خارجی ران از لگن به سمت پوست کشیده می شود، سفت و ملتهب می شود.
علائم این سندرم شامل درد و تورم است که به طور معمول در اطراف زانو احساس می شود، اما گاهی اوقات این علائم در ران نیز احساس می شوند. درمان آن شامل محدود کردن فعالیت بدنی، فیزیوتراپی و داروهایی برای کاهش درد و التهاب است. در برخی موارد شدید نیز، ممکن است جراحی لازم باشد.
کشیدگی عضلات
در حالی که کشیدگی های عضلانی می تواند در هر قسمتی از بدن اتفاق بیافتد، اما بروز کشیدگی در عضلات همسترینگ بسیار رایج است و ممکن است باعث درد ران شود.
علائم
- شروع ناگهانی درد
- کوفتگی
- محدود شدن دامنه ی حرکتی
- کبودی یا تغییر رنگ
- ورم
- اسپاسم عضلانی
- سفتی، سختی
- ضعف
به طور معمول، گرفتگی عضلات را می توان با کمپرس یخ، گرما و داروهای ضد التهابی درمان کرد، اما گرفتگی های شدیدتر یا پارگی عضله ممکن است نیاز به درمان توسط پزشک داشته باشد. اگر درد بعد از چند روز بهبود نیافت یا اگر ناحیه بی‌حس شد، یا اینکه درد بدون دلیل مشخصی ایجاد میشود یا نمی‌توانید پای خود را حرکت دهید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
کشیدگی فلکسور هیپ(لگن)
عضلات خم کننده ران با استفاده ی بیش از حد، ممکن است تحت فشار قرار گیرند و همچنین می توانند باعث درد یا اسپاسم عضلانی در ران شوند.
علائم دیگر از کشیدگی فلکسور لگن
- دردی که به طور ناگهانی ایجاد می شود
- افزایش درد، زمانی که ران خود را به سمت قفسه سینه بلند می کنید
- درد هنگام کشش عضلات ران
- اسپاسم عضلانی در لگن یا ران
- حساسیت به لمس در جلوی لگن
- تورم یا کبودی در ناحیه لگن یا ران
اکثر موارد کشیدگی های فلکسور لگن را می توان در خانه با کمپرس یخ، مسکن های بدون نسخه، گرما درمانی، استراحت و ورزش کردن، درمان کرد. در برخی موارد شدید، ممکن است به فیزیوتراپی و جراحی نیاز باشد.
عواملی که احتمال بروز درد ران را افزایش می دهند
از آنجایی که درد بالای ران علل زیادی دارد و عوامل خطر آن متفاوت است. برخی از عوامل خطر عبارتند از:
- بیماری زمینه ای مزمن، مانند دیابت و روماتیسم مفصلی
- ورزش در سطح حرفه ای
- بی تحرکی
- گردش ضعیف خون
- سابقه آسیب به پاها یا باسن
تشخیص
هیچ آزمایشی نمی تواند علت درد بالای ران را تشخیص دهد. فرآیند تشخیص معمولاً با معاینه فیزیکی ناحیه آغاز می شود. پزشک همچنین سابقه پزشکی کامل شما را می گیرد و در مورد آسیب های اخیر از شما سؤال می کند.
اگر پزشک هیچ دلیل واضحی برای درد ران شما پیدا نکند، آزمایش های تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) و توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) برای مشاهده وضعیت عضلات
- عکسبرداری با اشعه ایکس برای بررسی استخوان ها
- سونوگرافی برای بررسی لخته های خون
- آزمایش خون برای ارزیابی عارضه هایی مانند آرتروز
- آسپیراسیون مفصل، روشی که شامل برداشتن مایع از مفصل برای بررسی مشکلات خاص مفصل است
- آزمایشات عصبی، مانند مطالعات هدایت عصبی و الکترومیوگرافی
درمان
درمان درد ران شما بر اساس تشخیص دقیق وضعیت شما صورت می گیرد. در برخی موارد می توانید درد ران خود را در خانه درمان کنید. با این حال، برخی از علل درد ران به درمان اورژانسی نیاز دارند.
اگر درد شما ناشی از سکته مغزی یا لخته شدن خون باشد، باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید. در درمان سکته مغزی، فرد تحت نظر تیمی از متخصصان پزشکی قرار می گیرد. لخته خون نیاز به مراقبت و مدیریت ضد آمبولی با داروهای رقیق کننده خون دارد.
خوشبختانه، اکثر دردهای ران ناشی از مشکل یا عارضه ی جدی نیست و می توان آن را با موفقیت درمان کرد. بسته به علت درد و شدت بیماری، کارهای مختلفی وجود دارد که می توانید برای درمان درد ران خود انجام دهید.
ورزش کردن
ثابت شده است که ورزش هایی که عضلات، استخوان ها، رباط ها، تاندون ها و اعصاب شما را درگیر می کنند، برای درمان درد ران موثر هستند. این اجزای نام برده، به عنوان سیستم اسکلتی عضلانی شما شناخته می شود.
اگر درد از پشت ران می آید، کشش کمر و تمرینات تقویتی ممکن است برای کاهش فشار از اعصاب ستون فقرات انجام شود. ورزش هایی که فرم بدن را اصلاح می کنند نیز ممکن است مفید باشند.
درد ران ناشی از کشیدگی عضله چهار سر ران یا همسترینگ به خوبی به تمرینات کششی و تقویتی پاسخ می دهد. فیزیوتراپ هم می تواند به تعیین بهترین حرکت کششی برای درد ران کمک کند.
ورزش همچنین می تواند به شما در حفظ وزن و شاخص توده بدنی مناسب کمک کند. ورزش کردن ممکن است علائم شما را تسکین دهد و از بازگشت درد ران و پا جلوگیری کند.
مصرف دارو
اگر علت درد شما یک بیماری التهابی مانند تاندونیت یا یک فشار حاد باشد، ممکن است پزشک شما یک داروی ضد التهاب برایتان تجویز کند. برای علائم خفیف، ممکن است ادویل بدون نسخه (ایبوپروفن) یا کرم ضد التهابی مانند آسپرمیر توصیه شود. داروی تایلنول (استامینوفن) با اینکه به التهاب کمک نمی کند، اما ممکن است برای تسکین درد استفاده شود. همچنین برای درد شدید، ممکن است از داروهای ضد التهابی یا مسکن قوی با نسخه استفاده شود.
درمان های مکمل یا جایگزین
بسیاری از افراد مبتلا به درد ران از داروهای خود مراقبتی استفاده م یکنند، به خصوص اگر درد خفیف باشد و توانایی شما را برای حرکت محدود نکرده باشد.
کمپرس یخ و گرما
استفاده از یخ در اولین آسیب ناگهانی ران می تواند به کاهش التهاب و در نتیجه کاهش درد کمک کند. کمپرس یخ (یا یک کیسه یخ) را در یک حوله نازک قرار دهید و آن را به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه چندین بار در روز روی ناحیه قرار دهید. هرگز آن را مستقیماً روی پوست خود قرار ندهید، زیرا ممکن است باعث سرمازدگی شود.
اعمال گرما هم ممکن است برای از بین بردن علائم قابل مشاهده التهاب (به عنوان مثال برای قرمزی و تورم) یا برای شرایط مزمن شامل سفتی عضلات یا مفاصل، مفید باشد. گرما می تواند به شل شدن ماهیچه های منقبض و افزایش جریان خون برای بهبودی ، کمک کند.
گرما را می توان هر بار برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه اعمال کرد. می توانید یک پد گرم کننده، یک کمپرس حرارتی بدون نسخه یا حتی حمام با آب گرم را امتحان کنید. اگر گرما باعث ناراحتی شد آن را بردارید تا از سوختن پوست خود جلوگیری کنید.
فیزیوتراپی/درمان کایروپراکتیک
اگر درد شما ناشی از فشردگی عصب نخاعی باشد، کار کردن با فیزیوتراپیست می تواند برایتان موثر باشد. متخصص کایروپراکتیک هم به شما آموزش می دهد که چه کارهایی باید برای کاهش فشار از روی عصب فشرده شده و بازگرداندن تحرک طبیعی خود انجام دهید.
طب سوزنی/ماساژ درمانی
برخی از افراد برای تسکین درد ران از طب سوزنی استفاده میکنند. اعتقاد بر این است که این روش درمانی چین باستان، انرژی جریان (Qi) و خون را تسهیل می کند. در طول یک جلسه، یک متخصص طب سوزنی دارای مجوز، گذرگاه های آسیب دیده را که باعث درد ران می شود، تعیین می کند. سپس، سوزن های بسیار نازکی را در لایه بالایی پوست در نقاط خاصی از بدن قرار می دهند تا یک بار دیگر جریان سالم را بازیابی کنند.
ماساژ درمانی هم می تواند با بهبود گردش خون، صاف کردن گره های عضلانی و کاهش فشار، به تسکین درد ران کمک کند.
عوارض
جدی ترین عارضه درد ران معمولاً مربوط به ترومبوز ورید عمقی است که در صورت عدم درمان می تواند بسیار خطرناک باشد. اگر هر یک از علائم زیر را دارید، باید به دنبال درمان پزشکی باشید:
- تنگی نفس
- اضطراب
- ورم ناحیه
- درد قفسه سینه که ممکن است به بازو، فک، گردن و شانه شما کشیده شود
- غش کردن
- ضربان قلب نامنظم
- سبکی سر
- تنفس سریع و پی در پی
- ضربان تند قلب
- بی قراری
- تف کردن خون
- نبض ضعیف
پیشگیری
برخی از اقدامات پیشگیرانه که ممکن است در جلوگیری از بروز درد بالای ران موثر باشند عبارتند از:
- تحرک و فعالیت بدنی
- انجام حرکات کششی مکرر بعد از نشستن های طولانی مدت
- انجام حرکات کششی قبل و بعد از ورزش
- کار با یک مربی شخصی برای تعیین سطح سالم فعالیت که منجر به صدمات ناشی از فعالیت بیش از حد نشود
- کنترل و درمان عارضه هایی مانند دیابت و آرتروز
سوالات متداول
چگونه درد عضله ران را تسکین دهیم؟
در اکثر موارد، درد ران را می توان با درمان های خانگی تسکین داد. مانند:
- کمپرس یخ
- اعمال گرما
- داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن (تیلنول) یا ایبوپروفن (ادویل)
- کنترل وزن (متعادل نگه داشتن وزن سالم)
- تعدیل فعالیت جسمانی
- تمرینات کششی و تقویتی برای لگن، ران و باسن
