آیا واقعیت مجازی به مغز کمک میکند؟ این فناوری در حال توسعه و محرک، به طرق مختلفی در زمینههای مختلف استفاده میشود. تحقیقات نشان میدهد که واقعیت مجازی (VR) تأثیر مستقیمی بر روی مغز دارد و ارتباط نزدیکی با ناوبری و حافظه انسانی دارد. سلولهای مغز به عنوان سیستم موقعیتیابی عمل میکنند و نقشه ذهنی محیط و اطلاعات اطراف را تشکیل میدهند، اما واقعیت مجازی ممکن است فقط یک محیط مصنوعی ایجاد کند. برعکس، در دنیای مجازی، مغز مانند دنیای واقعی، نقشه ذهنی از محیط ایجاد نمیکند. به عبارت دیگر، واقعیت مجازی ممکن است با تحریک سلولهای عصبی مغز، اما بدون تشکیل نقشه ذهنی، محیط اطراف را فرا بگیرد و بر عملکرد مغز تأثیر گذارد. بنابراین، در دنیای واقعی، فعالیت سلولهای مغز و ایجاد نقشه ذهنی دو عامل مهم در یادگیری و به خاطر سپردن میباشند. این موضوع در ادامه مطلب بیشتر توضیح داده خواهد شد که واقعیت مجازی چه کاربردی در دنیای پزشکی و درمان بسیاری از بیماریها دارد.
متخصصین کلینیک امید با بکارگیری از واقعیت مجازی، نتایج مثبت و چشمگیری در بسیاری از بیمارانی که مشکلات حرکتی و یا اختلال در سلولهای مغزی آنها را ناتوان کرده، داشتهاند. در حقیقت، واقعیت مجازی کمک بزرگی برای توانیابی قسمت آسیبدیده میباشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی و یا رزرو نوبت در کلینیک امید با شماره تلفن 02122780702 یا 02122780701 تماس حاصل فرمایید.
چگونه واقعیت مجازی به کمک مغز میآید
به نظر میرسد استفاده از واقعیت مجازی به عنوان ابزاری در چند سال گذشته بسیار گسترده و هدفمند شده است. اگرچه اعتقاد بر این است که VR عمدهترین بخش خود را در بخش بازی نشان میدهد، موارد مختلفی وجود دارد که نشان میدهد این فناوری، پیامدهای جدی را در زندگی مردم ایجاد کرده و سعی در تغییر بخش درمانی دارد. موارد استفاده از واقعیت مجازی در دنیای پزشکی:
درمان درد مزمن
تحقیقات نشان داده است که از تکنیک درمانی واقعیت مجازی (VR) برای کنترل درد و درمان بیماران بستری میتوان بهره برد. این تکنیک بهطور قابل توجهی میتواند مدت زمان بستری بیماران و هزینههای درمان را کاهش دهد. نرمافزارهایی توسعه یافتهاند که از طریق ایجاد دنیای واقعیت مجازی، بیماران را از درد و استرس راحتتر میکنند.
به عنوان مثال، تکنیکهای آموزش درد و تصویرسازی حرکتی درجه بندی شده و علم حرکات، از VR برای کمک به بیماران در غلبه بر درد و اختلالات حرکتی استفاده میکنند. این نرمافزارها از فناوری VR برای ارائه تجربیات مبتنی بر توانایی حرکتی و دیداری استفاده میکنند که به رفع عدم هماهنگی مغز کمک میکند. این روشها میتوانند به بیماران کمک کنند تا درمان درد را بهبود بخشند و بهبودی یابند.
در مقابله با از دست دادن حافظه میتواند کمک کند
از دست دادن حافظه ممکن است چندین خانواده را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار دهد و در جنین شرایطی، فهمیدن آنچه در هنگام شکلگیری یا یادآوری خاطرات در درون مغز اتفاق میافتد دشوار است. در این وضعیت نگران کننده، رسیدن به بینش عمیقتری درباره این موضوع برای دانشمندان علوم اعصاب مهم میشود.
آنها در تلاشاند بفهمند که با انتقال اطلاعات جدید به مغز، چه اتفاقی برای مغز میافتد. آنها همچنین از یک پیوند ایمپلنت مغزی و وظایف VR برای یک تجربه غوطهوری در دنیای واقعی استفاده میکنند و همچنین سیگنالها و نوسانات مغزی را برای یک ایدهی واضح و روشن ضبط میکنند.
بهبود روند جراحیها
یکی از امیدوار کننده ترین عناصری که VR در صنعت پزشکی وارد کرده است، استفاده از مدلهای سه بعدی توسط جراحان برای برنامه ریزی عملهای جراحی است. با تجسم یک اندام سه بعدی پیچیده بر روی کاغذ، واقعاً تصویر کاملی از آن ارائه نمیشود؛ و این یکی از اصلیترین دلایل مطرح شدن گرافیک 360 درجه است و همچنین راهی بهتر برای ارتباط بین بیماران و پزشکان است.
قبل از هرگونه عمل جراحی، جراحان باید دقیقترین تصاویر ممکن را در بخشی از بدن که قرار است تحت عمل جراحی قرار بگیرد، به دست آورند. VR مرز بین دنیای فیزیکی و شبیهسازی رایانهای را هموار میکند، زیرا جراحان میتوانند از آخرین نسخه عینک واقعیت مجازی برای داشتن تعاملی در یک فضای سه بعدی با عضوی که نیاز به درمان جراحی دارد، از هر زاویهی که بخواهند مشاهده کنند و قادر به جابجایی بین نمای سه بعدی و تصاویر سی تی اسکن واقعی خواهند بود.
VR به درمان اوتیسم کمک میکند
بیماریهایی مانند اوتیسم و سندرم آسپرگر تا کنون بدون درمان ماندهاند. در شرایط فعلی، درمانهایی که برای اوتیسم در نظر گرفته میشوند شامل جلسات حضوری با پزشک است؛ اما با استفادهی مؤثر از این جلسات میتوان عوارض این بیماری را تا حد خوبی کاهش داد. VR همراه در واقع با گنجاندن شخصیتهای مجازی، به بررسی تعاملات اجتماعی در کودکان اوتیسمی کمک میکند.
از فناوریهای همراه (پوشیدنی) میتوان برای افراد مبتلا به اوتیسم استفاده کرد تا در موقعیتهای مجازی هدایت شود و به آنها کمک کند مهارتهای زندگی خود را که منجر به زندگی مستقل میشود، توسعه دهند.
VR و بهداشت روان
در واقعیت مجازی (VR)، فرصتی برای به حداقل رساندن اعتماد به روشهای دارویی برای سلامت روان نهفته است. درمان از طریق مواجهه (Exposure therapy- ET) یک روش واقعاً محبوب در بین پزشکان خوب است که از آن برای تنظیم تراپی برای بیماران مبتلا به مشکلات روانی استفاده میشود.
با راهاندازی هدست های VR همراه، از جمله Gear VR فرصتی عالی برای استفاده از پزشکی از راه دور برای درمان مشکلاتی در سلامت روان فراهم میشود. استفاده از درمان از طریق مواجهه با واقعیت مجازی (VRET- Virtual Reality Exposure Therapy) در واقع میتواند منجر به دور درمانی (تله تراپی) شود که میتواند همراه با درمان VR در کلینیک صورت بگیرد. VR حتی قادر است محرک مربوط به اضطراب را با رویکردی کاملاً کنترل شده تضعیف کند. اگرچه ET با VR کاملاً مطابقت دارد و به خوبی عمل میکند، اما مشکلات و شرایط روانپزشکی دیگر و اختلالاتی در کودکان نیز وجود دارد که برای درمان آنها VR ممکن است نقش عمدهای را داشته باشد.
VR همچنین میتواند در هنگام درمان اختلالات اضطرابی و ترسها، به عنوان روشی نجات دهنده عمل کند. به عنوان مثال، CleVR بستری است که از فناوری احساسات مجازی برای تنظیم سناریوهای تحریک شده اجتماعی به طور مؤثر استفاده میکند. در این روش همچنین از آزمایشهایی برای بررسی اثربخشی VR به عنوان یک روش درمانی برای درمان ترسهای اجتماعی و روانپریشی استفاده میشود.
فناوریهایی مانند واقعیت مجازی، روز به روز در حال یافتن تعداد فضا و جایگاه بیشتری در صنعت پزشکی هستند. در واقع هزاران پروژه در این زمینه وجود دارد، همراه با فروشندگان متنوع تجاری كه راهحلهایی را برای پزشكان، بیمارستانها و بیماران ارائه میدهند. این پروژهها از برنامه ریزی کلاسیک جراحی گرفته تا آموزش بیمار را نیز شامل میشوند.
تسریع در روند بهبودی در فیزیوتراپی
برای بیمارانی که از سکته مغزی یا ضربهی مغزی آسیبزا جان سالم به در برده اند، زمان بسیار حیاتی و مهم است. این بیماران هرچه زودتر برنامهی توانبخشی را شروع کنند، شانس بیشتری برای بازیابی موفقیتآمیز عملکردهای از دست رفتهی خود دارند.
یکی شیوههای بازی وارسازی (گیمی شده) برای فیزیوتراپی برای چنین بیمارانی، تکنیک Neuro Rehab VR است. این شرکت با همکاری پزشکان و درمانگران، تمرینات آموزشی VR را با یادگیری ماشین توسعه داده تا هر تمرین را متناسب با نیازهای درمانی بیماران انجام دهد. هدف از این شیوه این است که جلسهی فیزیوتراپی لذتبخشتر باشد تا بیمار بیشتر در روند درمان خود درگیر شود.
ثابت شده است که چنین روشهایی واقعاً مؤثر عمل میکنند. در یک مطالعه، محققان دریافتند که کودکان مبتلا به فلج مغزی پس از استفاده از VR درمانی، بهبود قابلتوجهی در تحرک خود داشتهاند.