کاربرد نوروفیدبک چیست؟
نوروفیدبک نوعی بیوفیدبک (بازخورد زیستی) است که با استفاده از نمایش امواج مغزی “EEG” در لحظه، فعالیت مغز را تشریح و اندازه‌گیری می‌کند. این روش به بیماران می‌آموزد که عملکرد مغز در چه حالت و چگونه بهتر است. از دهه 1970، در بسیاری از مراکز درمانی در سرتاسر جهان، پیشرفته‌ترین نوروفیدبک EEG، جایگزینی موثر برای داروها بوده و برای کمک به بیماری‌هایی مانند تشنج و بیش‌فعالی/کمبود توجه مورد استفاده قرار گرفته است.
از طریق حسگرهایی که روی سطح سر قرار می‌گیرند، می‌توان فعالیت موج مغزی را از طریق بصری و شنوایی بر روی کامپیوتر کنترل کرد. از طریق این سیستم‌های پیشرفته به افراد آموزش داده می‌شود که در فرمت یک بازی، مغز خود را به طور موثر تمرین دهند که این کار منجر به افزایش توجه، پردازش و یادگیری می‌شود. فناوری نوروفیدبک می‌تواند به افرادی که مشکلات تمرکز و توجه دارند کمک کند.
نوروفیدبک توسط چه متخصصینی انجام می‌شود؟
نوروفیدبک (EEG Biofeedback) معمولاً توسط متخصصان بهداشت روان مانند روانشناسان، خانواده درمانی و مشاوران ارائه می‌شود. این مشاغل معمولاً با بیماران، به صورت فردی کار می‌کنند. این تکنیکهای آموزشی (تکنیک واقعیت مجازی) همچنین ممکن است توسط پرستاران، مددکاران اجتماعی بالینی، مربیان و متخصصان توانبخشی ارائه شود. آموزگاران پزشکی نیز این خدمات را ارائه می‌دهند، اما به استثنای روانپزشکان، معمولا خدماتی را که توسط یک کارمند آموزش دیده ارائه شده است، خواهند داشت.
بیشتر بخوانید : تاثیر انجام بیوفیدبک در درمان میگرن
آیا نوروفیدبک، یک درمان است؟
در مورد اختلالات ارگانیک مغزی، تمرکز بر عملکرد مغز بیشتر از درمان خود بیماری است. وقتی صحبت از مشکلات اختلال در تنظیم می‌شود، بیماری برای درمان وجود ندارد. در مواردی که مشکل از اختلال در تنظیم است، خودتنظیمی می‌تواند چاره ساز باشد. اما دوباره کلمه “درمان” به کار برده نمی‌شود.
عملکرد نوروفیدبک چگونه است؟
آموزش موفقیت آمیز نوروفیدبک مبتنی بر یک نظریه یادگیری ساده است. برای یادگیری یا کسب مهارت جدید، به دو مولفه ساده نیاز است: بازخورد و تمرین. هرچه بیشتر تمرین کنیم، یادگیری طبیعی و طبیعی‌تر می‌شود. با نوروفیدبک، ما در حال آموزش توانایی حفظ توجه و بهبود پردازش هستیم. هرچه بیشتر آموزش ببینیم، توانایی‌های ما قویتر و کارآمدتر می‌شوند. درست مثل ورزش برای افزایش قدرت است.
برخلاف تمرین با وزنه که در آن شما باید ورزش را ادامه دهید تا مزایای آن را حفظ کنید، با نوروفیدبک مزایای آموزش توجه همچنان با شما ماندگار است: همانطور که همیشه از توجه استفاده می‌کنید. الکترودها (با استفاده از ژل EEG که در پایان جلسه از روی پوست تمیز می‌شود) روی سطح سر قرار می‌گیرند.
این فناوری توجه بیمار را از طریق حسگرهای الکتروانسفالوگرافی EEG در پوست سر اندازه‌گیری می‌کند. این اطلاعات توسط یک واحد کنترل بازی ویدیویی و تقویت کننده فناوری، تجزیه و تحلیل می‌شوند. در طول جلسه، مغز بیمار اطلاعات را پردازش می‌کند تا توجه حاصل از انجام بازی ویدیویی یا تماشای فیلم را افزایش دهد. اگر بیمار توجه کمتری داشته باشد، فعالیت مغزی وی باعث می‌شود سرعت و هدایت / پرش در بازی کمتر، فیلم کوتاه‌تر و صدا نیز کم شود. این روند تعاملی مناطقی از مغز را که با علائم بیش فعالی یا نقص توجه مرتبط است تمرین می‌کند و می‌تواند تأثیر عمده‌ای در کاهش علائم این اختلال داشته باشد.
نوروفیدبک چه کاربردی برای بیمار دارد؟
شما باید انتظار داشته باشید که در یادگیری نحوه حفظ توجه، کاهش بیش‌فعالی، افزایش سازگاری با تغییر، بهبود مهارت‌های سازمانی و همچنین بسیاری از زمینه‌های دیگر با علامت نقص توجه و بیش‌فعالی پیشرفت چشمگیری داشته باشید. مطالعات، 80 درصد کاهش یا از بین بردن نیاز به دارو را گزارش کرده‌اند. هدف نوروفیدبک بهبود تمرکز و دقت در خانه، محل کار و مدرسه است.
سوالات متداول درباره نوروفیدبک
چگونه نوروفیدبک را شروع کنم؟
ابتدا با یک مرکز معتبر تماس بگیرید تا یک قرار ملاقات تنظیم کنید. در مرکز، چند سوال از شما پرسیده می‌شود. پزشک نتایج پرسشنامه شما را با شما مرور کرده، سپس در مورد نگرانی‌ها و علائم شما صحبت شده و پزشک تعیین می‌کند که آیا آموزش نوروفیدبک می‌تواند برای شرایط منحصر به فرد شما مناسب باشد یا خیر. وی همچنین به تمام سوالات شما پاسخ خواهد داد و دیدگاه فردی را که این تجربه را داشته است، به شما ارائه می‌دهد.
اگر تصمیم به انجام نوروفیدبک را دارید، قرار ملاقات بعدی نقشه مغزی یا qEEG ارزیابی مورد استفاده برای تنظیم پروتکل برای رفع علائمی که تجربه می‌کنید، خواهد بود. آموزش نوروفیدبک به طور معمول دو بار در هفته برای خود و به مدت 30 دقیقه جلسه انجام می‌شود.
آیا به نقشه مغزی یا qEEG نیاز دارم؟
بله. اگر قصد استفاده از نوروفیدبک را دارید، از نقشه مغزی یا الکتروانسفالوگرافی کمی (qEEG) به عنوان نوعی “ارزیابی سلامت اندام” استفاده می‌شود، سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد و مطابق با آن می‌توان یک پروتکل آموزش شخصی ایجاد کرد.
این شامل پوشیدن کلاه با حسگر است و حدود 30 دقیقه طول می‌کشد. این روش، چهار نوع امواج مغزی را اندازه‌گیری و ارزیابی کرده و آن را با یک پایگاه داده از نقشه‌های مغزی دیگر مقایسه می‌کند، بنابراین متخصصان می‌توانند قمستی از مغز که به آن کمک شده است را بررسی کنند.
بیشتر بخوانید : دیاترمی و کاربرد آن در فیزیوتراپی
جلسه نوروفیدبک چگونه است؟
بعد از اینکه نقشه مغزی یا الکتروانسفالوگرافی کمی qEEG تکمیل شد، شما و پزشک برای ایجاد پروتکلی که به رفع علائم شما کمک می‌کند، با یکدیگر همکاری می‌کنید. بیشتر جلسات درمانی حدود 30 دقیقه طول می‌کشد و شامل یک جلسه ریلکسی برای تماشای یک فیلم با استفاده از پایه‌های الکترونیکی، هدفون و عینک‌های خاص است.
انجام بازی یا تماشای فیلم چگونه به بهبود تمرکز کمک می‌کند؟
بازی‌های ویدئویی و فیلم‌های معمولی انتخاب می‌شوند، زیرا توانایی تمرکز بر روی آن‌ها یک ابزار مفید است. آن‌ها برای همه از کودکان گرفته تا بزرگسال سرگرم کننده هستند و شرکت‌کنندگان معمولاً در آموزش همکاری بسیار می‌کنند. این آموزش در سطح عصبی رخ می‌دهد که مربوط به محتوای بازی ویدیویی یا فیلم نیست. برای مثال حضور در سالن بدنسازی، باعث قدرتمند شدن شما نمی‌شود در واقع شما باید تمریناتی را برای پیشرفت انجام دهید. بازی‌های ویدیویی منظم یا فیلم‌های فاقد فناوری مناسب، توجه را بهبود نمی‌بخشد.
آیا نوروفیدبک درمانی شخصیت را تغییر می‌دهد؟
خیر. جلسات آموزشی نوروفیدبک برای کمک به ارتباطات مغز شما و برقراری ارتباط بیشتر و متعادل بودن طراحی شده‌اند. این می‌تواند شما را آرام‌تر و مقاوم‌تر در برابر استرس کند. این سرگرمی‌ها، علایق یا فردی که هستید را تغییر نمی‌دهد.
آیا بلافاصله متوجه تغییر خواهم شد؟
اکثر بیماران پس از 6 تا 8 جلسه، تغییرات مثبتی را مشاهده می‌کنند که به طور معمول طی 3 تا 4 هفته انجام می‌شود. برخی از بیماران گزارش می‌کنند که پس از جلسه اول تفاوت‌ها را مشاهده کرده‌اند.
آیا در صورت تجویز دارو، باید متوقف شوند؟
خیر، این آموزش می‌تواند در حالی که بیمار دارو مصرف می‌کند کارساز باشد. چندین مطالعه نشان داده است که حدود 80 درصد از افراد ممکن است نیاز به دارو را کاهش دهند یا از بین ببرند. با پزشک خود در مورد کاهش مصرف دارو مشورت کنید.
آیا نتایج جلسه نوروفیدبک طولانی مدت است؟
بله. به همان روشی که مهارت جدیدی مانند رانندگی با ماشین را آموختید، اکثر بیماران جلسات درمانی خود را به پایان می‌رسانند و معمولاً نیازی به تکرار درمان ندارند. با این حال، برخی از افراد تصمیم می‌گیرند که درمان را به صورت دوره‌ای ادامه دهند یا بعداً برای رفع چالش‌های جدید مجددا درمان را تکرار کنند.
آیا عوارض جانبی برای نوروفیدبک گزارش شده است؟
خیر. در طی 40 سالی که روش نوروفیدبک وجود داشته است، هیچ عارضه جانبی گزارش نشده است.
آیا بیوفیدبک همان نوروفیدبک است؟
نوروفیدبک نوع تخصصی‌تری از بیوفیدبک است. بیوفیدبک به تکنیک آموزشی گفته می‌شود که در آن فرد یاد می‌گیرد برخی عملکردهای بدن مانند ضربان قلب، فشارخون یا در این حالت الگوهای موج مغزی را تنظیم کند. نوروفیدبک را می‌توان نوروتراپی، نوروبیوفیدبک و بیوفیدبک EEG نیز نامید.
چه نوع بیمارانی با نوروفیدبک درمان می‌شوند؟
متخصصان نوروفیدبک را برای کودکان 6 سال به بالا و بزرگسالانی را که به دنبال تسکین در نقص توجه، اضطراب، اوتیسم، اختلال دو قطبی، ضربه یا صدمات مغزی، افسردگی، بی‌خوابی، میگرن، اختلال استرسی پس از حادثه یا ضربه، تشنج یا صرع و برای افرادی که مایل به درمان هستند، انجام می‌دهند. این روش عملکرد این بیماران را بهبود می‌بخشد و باعث کنترل بهتر استرس می‌شود.
آیا می‌توانم از بازی‌های ویدئویی یا فیلم‌های مورد علاقه خودم برای آموزش در دفتر کار استفاده کنم؟
اکثر بازی‌ها یا فیلم‌های پلی استیشن سنی Sony Playstation (فقط PS2 و PS3) برای آموزش مناسب می‌باشند، اما بازی‌های ویدئویی مجزا برای اطمینان از مناسب بودن آن‌ها برای آموزش و فیزوتراپی باید توسط تکنسین نوروفیدبک تأیید شوند. بیماران می‌توانند برای آموزش بالینی، بازی‌های مورد تایید را به همراه داشته باشند.
سوالات متداول
چگونه نوروفیدبک را شروع کنم؟
ابتدا با یک مرکز معتبر تماس بگیرید تا یک قرار ملاقات تنظیم کنید. در مرکز، چند سوال از شما پرسیده می‌شود. پزشک نتایج پرسشنامه شما را با شما مرور کرده، سپس در مورد نگرانی‌ها و علائم شما صحبت شده و پزشک تعیین می‌کند که آیا آموزش نوروفیدبک می‌تواند برای شرایط منحصر به فرد شما مناسب باشد یا خیر.
آیا به نقشه مغزی یا qEEG نیاز دارم؟
بله. اگر قصد استفاده از نوروفیدبک را دارید، از نقشه مغزی یا الکتروانسفالوگرافی کمی (qEEG) به عنوان نوعی “ارزیابی سلامت اندام” استفاده می‌شود، سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد و مطابق با آن می‌توان یک پروتکل آموزش شخصی ایجاد کرد.
جلسه نوروفیدبک چگونه است؟
بعد از اینکه نقشه مغزی یا الکتروانسفالوگرافی کمی qEEG تکمیل شد، شما و پزشک برای ایجاد پروتکلی که به رفع علائم شما کمک می‌کند، با یکدیگر همکاری می‌کنید. بیشتر جلسات درمانی حدود 30 دقیقه طول می‌کشد و شامل یک جلسه ریلکسی برای تماشای یک فیلم با استفاده از پایه‌های الکترونیکی، هدفون و عینک‌های خاص است.
انجام بازی یا تماشای فیلم چگونه به بهبود تمرکز کمک می‌کند؟
بازی‌های ویدئویی و فیلم‌های معمولی انتخاب می‌شوند، زیرا توانایی تمرکز بر روی آن‌ها یک ابزار مفید است. آن‌ها برای همه از کودکان گرفته تا بزرگسال سرگرم کننده هستند و شرکت‌کنندگان معمولاً در آموزش همکاری بسیار می‌کنند. این آموزش در سطح عصبی رخ می‌دهد که مربوط به محتوای بازی ویدیویی یا فیلم نیست.
