کشش ستون فقرات: انواع ،مزایا و مراقبت قبل و بعد تراکشن کمر و گردن

بین مهره‌های ستون فقرات در بدن انسان صفحاتی به نام دیسک وجود دارند. دیسک دارای لایه خارجی مستحکمی است که در اطراف بافت نرم داخلی قرار گرفته است. زمانی که دیسک تحت فشار قرار بگیرد ، لایه مستحکم خارجی دچار آسیب‌دیدگی شده و باعث بیرون‌زدگی ماده نرم داخلی می‌شود. بیرون‌زدگی بر اعصاب مجاور فشار وارد کرده و سبب ایجاد درد می‌شود. تراکشن یا کشش ستون فقرات باعث می‌شود تا فشار وارد بر دیسک رفع بشود. در نتیجه بخش نرم داخلی به درون دیسک بازگردد. در این حالت فشار از روی اعصاب برداشته شده و درد کاهش پیدا می‌کند. همچنین از خشک شدن دیسک نیز جلوگیری می‌شود.

مزایای کشش ستون فقرات 

تراکشن یا کشش ستون فقرات دارای مزایای بسیاری می‌باشد که شامل موارد زیر می‌باشند:

• تسکین درد. نیروی مورد استفاده در تراکشن به صاف شدن ستون فقرات کمک کرده و باعث کاهش فشار و در نتیجه تسکین درد می‌شود. در نتیجه سرعت روند بهبود افزایش پیدا می‌کند.
• درمان عارضه‌های مختلف. از روش کشش ستون فقرات برای درمان عارضه‌های متعددی از جمله فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی و آرتروز ستون فقرات استفاده می‌شود
• عدم نیاز به جراحی. در روش کشش ستون فقرات به جراحی نیاز نمی‌باشد بلکه درمان با به کارگیری نیروی کنترل‌شده بر ستون فقرات بیمار انجام می‌شود. به این منظور بیمار بر روی میز مخصوص دراز می‌کشد و متخصص فیزیوتراپی و یا دستگاه نیروی لازم را وارد می‌کنند.
• امکان استفاده همراه با دیگر روش‌های درمانی. کشش ستون فقرات همراه با سایر روش‌های درمانی مانند تحریک الکتریکی، سرما یا گرما درمانی و سونوگرافی (قبل و یا بعد از جلسه تراکشن) قابل استفاده است.
• تحریک روند بهبود بدن. با وارد آمدن فشار بر دیسک‌های ستون فقرات، موادی در بدن ترشح می‌شوند که سرعت روند بهبود طبیعی بدن را افزایش می‌دهند. کشش ستون فقرات همچنین تأثیر روش‌های دیگر درمانی را نیز افزایش می‌دهد و منجر به بهبود سریع‌تر می‌شود.

انواع کشش ستون فقرات (تراکشن) 

انواع کشش ستون فقرات یا تراکشن عبارتند از: تراکشن پایدار، تراکشن متناوب مکانیکی، تراکشن دستی، وضعیتی، خودکار و گرانشی.

• در تراکشن پایدار از وزنه‌های سنگین یا ابزار مکانیکی برای وارد کردن نیرو به منظور کشش مداوم برای مدت زمان یک تا سی دقیقه استفاده می‌شود.
• در تراکشن متناوب مکانیکی از یک میز مخصوص و ابزار مکانیکی جهت وارد کردن نیرو (هر چند ثانیه یک بار) استفاده می‌شود.
• در روش تراکشن دستی، امکان دارد متخصص فیزیوتراپی از وزن خود جهت وارد کردن نیروی کششی به ستون فقرات استفاده کند. تراکشن دستی معمولاً جهت ارزیابی واکنش بدن بیمار به درمان و یا جهت تنظیم مقدار نیروی مورد نیاز به کار برده می‌شود.
• در تراکشن وضعیتی جهت افزایش تأثیر کشش بر ساختار مورد نظر، بیمار در وضعیت خاص بدنی قرار می‌گیرد. همچنین در این روش بیمار می‌تواند تا زمان تسکین درد در وضعیت بدنی دلخواه قرار گیرد.
• در تراکشن خودکار جهت ایجاد کشش به کمک نیروی جاذبه، بیمار بدن خود را در وضعیت مورد نظر قرار می‌دهد.
• تراکشن گرانشی به دو روش انجام می‌شود. در یک روش قفسه سینه ثابت نگه داشته شده و باعث می‌شود تا وزن پاها نیروی کشش مورد نیاز را ایجاد کند. در روش دیگر مچ پاها یا لگن بیمار ثابت نگه داشته می‌شوند و وزن بالاتنه بیمار نیروی کششی مورد نظر را ایجاد می‌کند.

برای ایجاد نیروی کشش موثر، نیرو باید به اندازه‌ای باشد که باعث ایجاد فاصله در محل مورد نظر در ستون فقرات شود. بر اساس تحقیقات انجام شده، بین 30 تا 300 درصد از وزن بدن باید استفاده شود تا نیروی کشش مؤثر شود. با این حال، استفاده از 300 درصد وزن بدن ممکن است منجر به آسیب رساندن به ساختار مهره‌ها شود. استفاده از 30 درصد وزن بدن می‌تواند برای کاهش علائم موثر باشد. در تراکش گردن، استفاده از 20 تا 45 پوند (4.7 تا 8.16 کیلوگرم) برای ایجاد نیروی مورد نظر موثر است.

• در تراکشن مکانیکی کمر، هارنس (وسیله مخصوص کنترل‌کننده) به دور لگن و قفسه سینه بیمار بسته می‌شود. سپس بیمار بسته به وضعیت بدنی مناسب (با در نظر گرفتن علائم عارضه مورد نظر) به پشت، شکم یا پهلو بر روی میز مخصوص دراز می‌کشد. این میز باعث کاهش نیروی اصطکاک می‌شود. بندهای هارنس به واحد کنترل‌کننده تراکشن متصل می‌شوند. این واحد به منظور کنترل میزان نیرو، زمان مورد نظر و توقف دستگاه برنامه‌ریزی شده است.
• در تراکشن گردنی، نیروی گرانش کمتر در وضعیت بدنی بیمار تداخل ایجاد می‌کند. جهت کاهش گودی کمر و ایجاد کشش طولی، گردن معمولاً در زاویه بین 20 تا 30 درجه خم می‌شود. در این روش از هارنس‌ها و ابزار متعددی جهت ارتباط با منبع نیروی کششی استفاده می‌شود.

قبل از شروع درمان تراکشن ستون فقرات

پیش از شروع کشش ستون فقرات، جهت تعیین دلایل ایجاد علائم و موارد منع استفاده از این روش درمانی به ارزیابی کاملی از وضعیت جسمانی بیمار نیاز می‌باشد. معمولاً متخصص فیزیوتراپی جهت ارزیابی تاثیرات کشش ستون فقرات بر علائم بیماری از تراکشن دستی استفاده می‌کند. در زمان کشش ستون فقرات بیمار بایستی در آرامش کامل باشد تا از واکنش حفاظتی عضلات جلوگیری شود. جهت آرام‌سازی بیمار امکان دارد از عوامل درمانی مانند گرما استفاده شود.

آیا کشش ستون فقرات عوارض دارد؟ 

بیمار باید هرگونه واکنش منفی یا افزایش درد پس از هر جلسه درمانی را به متخصص فیزیوتراپی خود گزارش دهد. برای جلوگیری از وقوع واکنش‌های منفی، جلسات درمانی اولیه باید به مدت کوتاهی (کمتر از 10 دقیقه) باشند و میزان نیروی کششی استفاده شده نیز باید کمتر باشد تا بیمار به روند درمان عادت کند.

کشش ستون فقرات برای چه افرادی مناسب نیست؟ 

جهت جلوگیری از آسیب‌دیدگی، به ارزیابی کاملی از وضعیت جسمانی بیمار نیاز می‌باشد. کشش ستون فقرات برای زنان باردار، بیمارانی که دارای تومور در ستون فقرات هستند و همچنین برای افرادی که دارای تجربه جراحی ناموفق کمر هستند مناسب نمی‌باشد.

مراقبت‌های بعد از تراکشن ستون فقرات چیست؟

متخصص فیزیوتراپی پس از تراکشن ستون فقرات روش‌هایی مانند تمرینات ورزشی، مکانیک بدن، تراکشن خودکار و روش‌های کنترل درد را آموزش می‌دهد. این روش‌ها بایستی بین جلسات درمانی کشش ستون فقرات و پس از پایان جلسات فیزیوتراپی و در منزل انجام شوند.