دردی که از گردن به شانه و دستها منتشر می‌شود، مربوط به التهاب یا آسیب یک ریشه‌ی عصبی است که در ستون فقرات گردنی قرار دارد. به این حالت معمولا گیرافتادگی عصب گفته می‌شود. از پشت هر یک از مهره‌های ستون فقرات گردنی، دو ریشه‌ی عصبی اصلی از طناب نخاعی خارج می‌شود که این عصبها هر یک به نواحی مشخصی در دستها و عضلات یا پوست دست می‌روند. الگوی قرارگیری عصبها و نحوه پراکنده شدن آنها از گردن تا نواحی مختلف شانه و دستها، در تمامی افراد یکسان است، هر چند ممکن است تفاوت‌های بسیار جزئی در این مورد وجود داشته باشد.
عصبها سه وظیفه‌ی اصلی را بر عهده دارند: ارسال سیگنال‌های درد، حس و قدرت. درد معمولا اولین نشانه‌ی التهاب عصب است و ممکن است به حالت‌های مختلفی حس شود. گاهی درد به حالتی مبهم و پراکنده و عمقی و گاهی بسیار تیز و تیرکشنده است و در طول شاخه‌ی عصبی منتشر می‌شود. همچنین ممکن است حس شخص تغییر کند و در ابتدا احساس گزگز و سوزن‌سوزن شدن در دست خود داشته باشد و در ادامه دست او بی‌حس شود. برخی گروه‌های عضلانی نیز ممکن است دچار ضعف شوند. میزان ضعف عضله ممکن است بسیار خفیف و یا شدید و قابل توجه باشد. از آنجایی که عصبها مسئول درد، حس و قدرت عضلات هستند، با گیرافتادگی عصب، این عملکرد‌ها نیز دچار اختلال می‌شوند و درد، احساس گزگز (یا بیحسی) و ضعف عضله در نواحی مختلف شانه، بازو و دست بروز می‌کند.
فعالیت‌هایی که فشار بیش‌ازحد بر ستون فقرات گردنی وارد می‌کنند و همچنین انجام کارهای تکراری و فرسایشی، خطر بروز درد منتشر شونده از گردن به دشت‌ها را افزایش می‌دهد. برخی دیگر از عوامل مؤثر بر بروز درد انتشاری گردن عبارتند از:
- سن بالا
- ابتلا به بیماری فرسایشی مفاصل
- انجام ورزشهای پربرخورد
- ابتلا به پکی استخوان
- بروز آسیب گردن، ناشی از تصادف و حادثه
اگر دچار درد گردن که به شانه و دست منتشر می‌شود، شده‌اید باید از بلند کردن اجسام سنگین و بالا بردن آنها بر روی سر جدا خودداری کنید.پزشکان متخصص ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید، پس از بررسی عوامل دخیل در ایجاد درد از گردن به شانه و دستها، مناسب‌ترین شیوهای درمانی از جمله فیزیوتراپی، تزریق استروئید و حرکات اصلاحی را برای درمان و تحسین درد به بیماران عزیز توصیه می‌کنند.برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفن 02122780702 یا 02122780701 تماس حاصل فرمایید.
علل بروز درد از گردن به شانه و دست
شاخه‌های عصبی که در ستون فقرات گردنی قرار دارند ممکن است بر اثر علل مختلفی تحت فشار قرار گیرند. فرسایش دیسک‌های بین مهره‌ای یا خارهای استخوانی ناشی از آرتروز می‌توانند این علائم را ایجاد کنند.
بیرون‌زدگی دیسک
بیرون‌زدگی دیسک (دیسک کمر) زمانی رخ می‌دهد که در لایه خارجی دیسک‌ها (آنولوس فیبروس) یک پارگی یا ترک خوردگی ایجاد می‌شود و در نتیجه مادهی نرم داخل دیسک به بیرون تراوش می‌کند. بروز پارگی دیسک و بیرون‌زدگی مادهی درون آن می‌تواند در هر ناحیه ای از دیسک باشد. از انجایی که طناب نخاعی و ریشه‌های عصبی ان در پشت ستون فقرات قرار دارند، در صورتی که بیرون‌زدگی دیسک در این ناحیه رخ دهد، ممکن است طناب نخاعی و شاخه‌های عصبی تحت فشار قرار بگیرند. همچنین مادهی درون دیسک بسیار اسیدی است و موجب سوختگی و التهاب عصبها می‌شود. بر روس هم رفته، گیر افتادگی عصبها و التهاب انها بر اثر تماس با مادهی درون دیسک موجب درد منتشر شونده از گردن به دست و شانه‌ها می‌شود.
خارهای استخوانی
بر اثر ابتلا به آرتروز و یا تغییرات فرسایشی در ستون فقرات، به تدریج در اطراف مهره‌ها و استخوان‌های ستون فقرات، زائده‌هایی ایجاد می‌شود. در صورتی که زائده‌های استخوانی در اطراف فضای فورامن (فضایی که ریشه‌های عصبی از آن عبور می‌کنند) ایجاد شود، بر روی ریشه‌های عصبی فشار وارد می‌شود. به این حالت تنگی کانال فورامن گفته می‌شود که موجب درد و التهاب عصبها می‌شود. علائم این مشکل نیز مانند علائم بیرون‌زدگی دیسک است چرا که در هر دو حالت عصب دچار گیرافتادگی می‌شود.
عدم ثبات ستون فقرات
عدم ثبات ستون فقرات بدین معناست که استخوان‌ها و مفاصل ستون فقرات، حرکات و تکان‌های بیش از حد دارند. در صورتی که رباط‌های گردن کشیده یا پاره شوند، ممکن است عدم ثبات در ستون فقرات گردنی بروز کند. برخی از افراد نیز دچار بیماری می‌شوند که موجب شل شدن بافتهای همبند در بدن آنها می‌شود که این حالت نیز، بی‌ثبات ستون فقرات را به دنبال دارد. در افراد مبتلا به سرخوردگی مهره نیز، بی‌ثبات ستون فقرات وجود دارد.
علائم درد انتشاری گردن (درد از گردن به شانه و دست)
اصلی‌ترین علائم درد انتشاری گردن، دردی است که از گردن ((گردن درد) تا بازو، قفسه سینه، بالای کمر (کمر درد) و یا شانه‌ها (شانه درد) منتشر می‌شود ممکن است شخص در دستان و انگشتان خود احساس گزگز و سوزن‌سوزن شدن داشته باشد. سایر علائم شدیدتر شامل عدم هماهنگی اعضای بدن خصوصا دستها می‌شود.
تشخیص درد انتشاری گردن (درد از گردن به شانه و دست)
معمولا با انجام معاینات دقیق فیزیکی می‌توان منشأ درد را تشخیص داد. پزشک برای پی بردن به علت درد، شرح‌حال کامل شما را میپرسد و سپس معاینات فیزیکی را انجام می‌دهد. ممکن است در حین معاینه تست‌های عصبی انجام شوند که در آن تغییر در حس لامسه، قدرت عضلانی، رفلاکس‌های عصبی و تست تحریک درد انجام می‌شود.
در برخی موارد، نتایج این تست می‌تواند علت بروز علائم را مشخص کرده و همچنین نشان دهد کدام یک از عصبها دچار گیرافتادگی شده‌اند. علاوه بر معاینات فیزیکی ممکن است انجام برخی آزمایشات مانند عکسبرداری با اشعه ایکس، اسکن ام آر آی و تست نوار عصب و عضله (نوار عصب و عضله) تجویز شوند.
درمان درد انتشاری گردن
برای درمان درد انتشاری گردن، روش‌های درمانی مخالفی وجود دارد. تجویزها و توصیه‌های پزشک بستگی به میزان درد، مدت زمان بروز علائم و شدت اختلالات تشخیص داده شده دارد. روش‌های درمانی عبارتند از:
گردنبند طبی
گردن بند طبی معمولا برای پشتیبانی بیشتر از گردن و محدود کردن حرکات گردن در دوره‌ی بهبودی بافت‌ها استفاده می‌شود. گردن بند طبی همچنین کمک می‌کند که گردن در راستای صحیح قرار بگیرد. گردنبند‌های طبی دارای دو نوع سخت (ساخته شده از فلز و پلاستیک) و نرم (از جنس فوم) هستند. از آن جایی که گردنبند طبی حرکت گردن را محدود می‌کند ممکن است شما برای غذا خوردن یا انجام برخی فعالیت‌های دیگر به کمک نیاز پیدا کنید. پوست گردن نیز باید هر روز چک شود تا از بروز زخم، التهاب و تاول جلوگیری شود.
پشتی طبی
بالش طبی مخصوص می‌تواند به تسکین درد گردن در هنگام خواب کمک کند. این بالش‌های طبی دارای طراحی خاصی هستند، به نحوی که قوس گردن در هنگام خواب به اندازه کافی باشد و میزان فشار وارد شده به شاخه‌های عصبی گردن کاهش پیدا کند. این بالش‌های طبی را می‌توانید از داروخانه و فروشگاه لوازم پزشکی یا از طریق فیزیوتراپیست خود کنید.
دارودرمانی
تجویز دارو عموما به منظور کاهش التهاب، کنترل درد و بهبود اسپاسم‌های عضلانی است. ممکن است برای یک دوره‌ی کوتاه، استروئید خوراکی و یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای شما تجویز شود. هر دوی این داروها در کاهش التهاب کلی بدن بسیار موثرند.
تزریق استروئید
در صورتی که داروهای خوراکی موثر نباشند و یا این که علائم بیمار از همان ابتدا بسیار شدید باشند، برای کنترل موثر التهاب از روش تزریق مستقیم استروئید استفاده می‌شود. در این روش داروی استروئیدی در محل بروز درد و التهاب تزریق می‌شود و می‌تواند به صورت موقتی یا بلند مدت، درد بیمار را تسکین دهد. در این کلینیک، تزریق استروئید با کمک تصاویر اشعه ایکس انجام می‌شود تا متخصصین اطمینان حاصل کنند که تزریق دقیقا در محل درست انجام می‌شود.
فیزیوتراپی
انجام فیزیوتراپی یکی از روش‌های غیرجراحی موثر است. از فیزوتراپی برای کاهش درد و التهاب، بهبود حرکت پذیری، ثبات ستون فقرات و بهبود قدرت عضلانی استفاده می‌شود. فیزیوتراپیست‌ها از روش‌های متعددی برای توانبخشی ستون فقرات گردنی استفاده می‌کنند از جمله:
- کشش ستون فقرات گردنی (تراکشن). برخی تمرینات خاص موجب کاهش درد، تقویت عضلات گردن و بهبود دامنه حرکتی گردن می‌شوند. در برخی موارد برای کشش ملایم مفاصل و عضلات گردن از روش تراکشن استفاده می‌شود.
- درمان دستی. پزشک ممکن است برای کاهش فشار وارد شده به عصبها در گردن از روش‌های درمان دستی استفاده کند. این روش می‌تواند فورا موجب تسکین درد و علائمی مانند بیحسی و گزگز دستها شود.
- ماساژدرمانی: ممکن است ماساژ ملایم (ماساژ درمانی) بر روی عضلات گردن و شانه و کتف انجام شود. این کار موجب شل شدن عضلات و افزایش جریان خون موضعی می‌شود و علاوه بر تسکین درد به روند بهبودی سرعت می‌دهد.
- برای افزایش جریان خون در محل آسیب‌دیدگی و کاهش درد و التهاب ممکن است از روش زیر نیز استفاده شود:
- شاک ویوتراپی
- لیزردرمانی (لیزر درمانی)
- اولتراسوند
- تحریک الکتریکی
- تکنیک سوزن خشک
ورزش برای درمان درد از گردن به شانه و دست
ورزش یکی از بهترین روش‌های درمانی برای تسکین درد گردن است. بهترین ورزشهای موثر عبارتند از:
تمرین چرخش گردن
اولین هدف این تمرین کاهش درد و بهبود حرکت پذیری گردن است. حرکت دادن گردن موجب افزایش جریان خون و کاهش درد می‌شود.
برای انجام این ورزش:
- برای شروع تمرین همیشه توجه کنید که بدن شما در موقعیت صحیحی قرار داشته باشد. صاف بنشینید و ستون فقرات شما صاف باشد و سر شما در موقعیت صحیحی قرار داشته باشد.
- سر خود را بچرخانید به نحوی که گویی می‌خواهید روی شانه‌ی خود را نگاه کنید. این کار را در هر دو جهت انجام دهید.
- تا جایی که می‌توانید و احساس راحتی می‌کنید گردن خود را بچرخانید.
- تصور کنید که تمامی فضای اتاق با آب پر شده و آب درست تا زیر بینی شما آمده است و بنابراین بینی شما نباید به سمت پایین برود و بالاتر از خط آب باشد.
- اگر احساس ضعف یا افزایش درد داشتید ، انجام تمرین را متوقف کنید.
خم کردن گردن
برای انجام این ورزش:
- بایستید و کمر و گردن خود را صاف بگیرید. سر خود را خم کنید به نحوی که گوش شما به سمت شانه نزدیک شود.
- تاجایی که می‌توانید سر را خم کنید. بهتر است این تمرین را جلوی آینه انجام دهید تا مطمئن شوید در هنگام خم کردن گردن، چرخشی وجود نداشته باشد.
- همچنین از بالا آوردن شانه خودداری کنید. بهتر است برای این منظور روی دستان خود بنشینید تا شانه‌ها بالا نیایند.
تقویت عضلات گردن
دومین هدف از تمرین کردن، افزایش قدرت عضلات است. برای شروع باید تمرینات ایزومتریک انجام دهید. به خاطر داشته باشید که انتشار درد از گردن به دست بدین معناست که عصب تحت فشار است و به خوبی عضلات را تحریک نمی کند. ضعف عضله به خاطر عدم تمرین کردن نیست.
برای انجام این ورزش:
- کمر و گردن خود را صاف بگیرید. دست خود را جلوی پیشانی بگذارید و به سمت عقب فشار دهید و به طور همزمان با سر خود در برابر این فشار مقاومت کنید.
- دست خود ر پشت سر و کنار چپ و راست سر بگذارید و همین کار را تکرار کنید.
- اگر ضعف عضله افزایش پیدا کرد، انجام تمرین را متوقف کنید و به پزشک اطلاع دهید.
