فلج بل شرایطی است که باعث ضعف جزئی یا کامل عضلات صورت یا فلج عصبی می‌شود. این نوع فلج ممکن است به‌صورت ناگهانی رخ دهد یا به‌طور تدریجی در طی یک دوره زمانی 24 تا 48 ساعت افزایش یابد. علامت اولیه قابل‌توجه ممکن است صحبت نادرست یا لبخند کج باشد، زیرا عصب‌هایی که مسئول کنترل چهره، طعم و لذت، اشک‌های چشم و حتی شنوایی هستند، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. برای برخی افراد، این مشکل با بی‌حسی صورت یا سوزش آغاز می‌شود، و برای دیگران، ممکن است همراه با چشم گریانی، حساسیت به صداها، تغییر در ذایقه، سردرد و درد در پشت گوش رخ دهد. گاهی اوقات فلج بل به‌عنوان “فلج صورت” شناخته می‌شود.
با اینکه محققان به دلایل دقیق آن پی برده نیستند، اما این بیماری احتمالاً با انواع عفونت‌های ویروسی مانند هرپس سیمپلکس، ویروس اپستین و دیگر ویروس‌ها مرتبط است. علائم معمولاً در عرض چند هفته بهبود می‌یابند و اکثر افراد به‌طور کامل در طی شش ماه بهبود می‌یابند. در موارد نادر، علائم ممکن است برای تمام عمر بیمار ادامه یابد یا دوباره تکرار شود.
چه زمانی به دنبال مراقبت‌های پزشکی برای درمان فلج بل باشیم؟
برای جلوگیری از احتمال سکته مغزی، تمام قسمت‌های دارای ضعف یا فلج صورت بایستی بلافاصله توسط پزشک بررسی شود. شما همچنین اگر دچار مشکلی گفتاری شدید (گفتار نادرست یا تغییر سرعت مکالمه خود)، ضعف دست‌وپا، بی‌حسی، سوزن شدن، یا مشکل در تعادل یا راه رفتن شدید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشکان ما در کلینیک امید برای بیماری فلج بل، ابتدا با استفاده از معاینات دقیق و سپس با ارائه برنامه درمانی اثربخش و پیشرفته با رویکرد پلکانی یعنی شروع درمان با روش‌های درمانی ساده مانند دارو، ورزش و فیزیوتراپی و سپس متدهای پیشرفته مانند تزریق‌ها(استروئید) به شما در غلبه به این بیماری کمک می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفن 09128444990 تماس حاصل فرمایید.
علل و عوامل خطر
درحالی‌که علت شناسایی نشده است، اکثر متخصصان پزشکی معتقدند که علائم فلج بل یکی از عفونت‌های ویروسی زیر است:
- هرپس سیمپلکس (تب‌خال و تب‌خال تناسلی)
- هرپس زوستر (آبله‌مرغان و زونا)
- اپستین-بار (تک‌هسته‌ای)
- ویروس سیتومگالو
- بیماری‌های تنفسی
- سرخچه (سرخک آلمانی)
- آنفلوانزا B
- کوکساکی ویروس (بیماری دست و پا و دهان)
فلج بل در هر سن ممکن است اتفاق بیفتد. تحقیقات نتوانسته‌اند تأثیر قومیت و ژنتیک در افزایش خطر ابتلا را ثابت کنند فقط در افرادی که دارای دوره‌های عود بوده‌اند محققان معتقدند که ممکن است یک موقعیت ژنتیکی دخیل باشد. عوامل خطر بیشتر عبارتند از:
- بارداری، بخصوص در سه‌ماهه سوم
- دیابت
- بیماری تنفسی، آنفولانزا یا سرماخوردگی
- مولتیپل اسکلروزیس
- میاستنی گراویس
- سارکوئیدوز
- فشار خون بالا
- ترومای تازه
- سموم زیست محیطی
علائم و نشانه‌های فلج بل
به این دلیل که بسیاری از علائم و نشانه‌های فلج بل مشابه با سکته مغزی است، ضروری است که بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت خطرناک و مرگباری ایجاد نشود. بسیاری از افراد بی‌حسی و فلج ناخوشایند در لب‌ها، صورت و چشم تجربه می‌کنند. علاوه بر این، شایع‌ترین نشانه‌ها عبارتند از:
- شروع ضعف یا فلج در یک‌طرف چهره که ناگهان یا طی 48 ساعت اتفاق می‌افتد.
- افتادگی صورت در گوشه‌ای از دهان
- آب ریختن از دهان و تغییر مقدار بزاق تولیدشده
- افزایش حساسیت به صدا
- سردرد
- درد در اطراف فک
- درد پشت گوش
- کاهش توانایی چشایی
- تغییر مقدار اشک تولیدشده
- ناتوانی در بستن پلک
چگونه پزشکان می‌توانند فلج بلز را تشخیص دهند؟
هنگامی‌که علائم فلج بل را تجربه می‌کنید، پزشک شما از پرسش‌های مختلفی برای کمک به تشخیص قطعی استفاده می‌کند. آمادگی پاسخ دادن به سؤالاتی در مورد داروهایی که در حال حاضر مصرف می‌کنید، هر بیماری که اخیراً تجربه کرده‌اید، سفر خارجی و سابقه خانوادگی در این زمینه را داشته باشید و پزشک شما ممکن است آزمایش‌های ام آر آی، سی‌تی‌اسکن یا نوار عصب و عضله را انجام دهد تا آسیب عصبی را تأیید کند و علل دیگر ضعف یا فلج را رد کند. بعضی از پزشکان علاوه بر این داروها تزریق را نیز تجویز می‌کنند که برای برخی از بیماران اثر می‌کند.
درمان متعارف
درمان‌های احتمالی برای این بیماری عبارتند از:
داروهای فلج بل
آستروئیدها، مانند پردنیزون با کاهش التهاب عصب می‌توانند مدت‌زمان بروز علائم را کاهش دهند. پزشکان اغلب یک عامل ضدویروسی مانند آسیکلوویر یا والاسیکلوویر را به دلیل همبستگی قوی بین ویروس هرپس سیمپلکس و فلج بل ایجاد کنند. اگر بیماری لیم در مناطق خاص کشور امکان پذیر باشد، ممکن است یک آنتی بیوتیک مانند داکسی سایکلین اضافه شود.
مراقبت از چشم
اگر یکی از چشمان شما بسته نمی‌شود لازم است که طبق توصیه پزشک از آن محافظت کنید. عینک‌های محافظ در طول روز، پچ چشم در شب و استفاده از قطره‌های آب‌رسانی چشم می‌تواند به جلوگیری از آسیب‌های درازمدت کمک کند.
رطوبت گرمایی
بسیاری از افراد دریافته‌اند که یکپارچه گرم ممکن است به رفع درد و ناراحتی کمک کند. برای از بین بردن تنش و افزایش خواب آرام، یک یا چند روغن با اسانس مورد علاقه‌تان مانند اسطوخدوس، گل رز، یلانگ یلانگ یا بابونه اضافه کنید. هر زمان که درد دوباره ظاهر می‌شود، فشرده‌سازی گرم را تکرار کنید، یا باید ایکس کنید.
ماساژ
ماساژ صورت مانند فیزیوتراپی می‌تواند به تسکین فعالیت ناحیه‌ای که تحت تأثیر فلج بل است کمک کند و برخی از ناراحتی‌های ناشی از آن را کاهش دهد. از پزشک خود در مورد ارجاع به یک متخصص ماساژ باتجربه برای ماساژ صورت در درمان فلج بل بپرسید.
طب سوزنی
طب سوزنی عصب‌ها و عضلات را تحریک می‌کند و به بیماران کمک می‌کند. درواقع، بسیاری از افراد تجربه بهبود پس از یک یا دو جلسه درمان رادارند. نکته مهم پیدا کردن متخصص طب سوزنی با تخصص در درمان فلج بل در منطقه زندگی خودتان است. هر چه زودتر بتوانید جلسات طب سوزنی را شروع کنید، بهتر است.
تحریک الکتریکی
در بعضی موارد، پزشک ممکن است تحریک الکتریکی را به‌عنوان راهی برای بازگرداندن عملکرد به چهره شما و / یا تشویق رشد عصبی برای کمک به بهبودی شما توصیه کند. این کار فقط باید توسط متخصصین پزشکی آموزش‌دیده انجام شود و تنها زمانی که پزشک شما تعیین می‌کند مفید خواهد بود.
تمرکز و ریلکس کردن
تسکین تنش عضلانی و درد مزمن با مدیتیشن، یوگا، ورزش منظم و تمرینات تنفسی عمیق امکان پذیر است. برخی مطالعات نشان می‌دهند که استرس ممکن است علائم را تشدید کند و برخی گزارش می‌دهند که استرس مزمن ممکن است سبب عود علائم شود.
بیوفیدبک
این فرآیند یادگیری است تا ذهن شما را برای درک و کنترل بدن تمرین می‌دهد. این روش می‌تواند به شما کمک کند تا عملکرد صورت خود را به حالت آماده‌باش برسانید تا به‌صورت آگاهانه در مورد کنترل عضلات صورت خود فکر کنید و از احساس در ناحیه‌ای که تحت تأثیر فلج بل است، آگاهی داشته باشید. تکنیک‌های خاص بیوفیدبک برحسب مورد شما متفاوت خواهد بود، پس از پزشکتان بخواهید یک برنامه خاص بیوفیدبک توصیه کند.
ویتامین B6
مصرف ویتامین B6 کافی در هر برنامه غذایی علاوه بر ایجاد عملکرد سالم سیستم عصبی و سلامت چشم باعث حصول اطمینان در درمان فلج بل است. به این دلیل که B6 محلول در آب است، مکمل به‌طورمعمول توصیه نمی‌شود؛ بهتر است مصرف غذاهای غنی از ویتامین B6 مانند سینه‌های بوقلمون، گوشت گاو علفی، دانه‌های آفتابگردان، دانه کنجد و نخود را به‌خوبی مصرف کنید.
روی
روی در هر سلول بدن ما یافت می‌شود و یک ماده معدنی ضروری است که باید بخشی از برنامه درمان فلج بل باشد. روی برای هزاران سال برای بهبود زخم، افزایش پاسخ سیستم ایمنی بدن و حمایت از عملکرد سالم تیروئید استفاده‌شده است و همچنین درمان اثبات‌شده برای سرماخوردگی، برخی بیماری‌های تنفسی و ویروس‌ها است. اضافه کردن غذاهای غنی از روی به رژیم غذایی خود مانند تخم‌مرغ، مرغ، کدوتنبل، نخودفرنگی و دیگران می‌تواند به شما کمک کند سریع‌تر از ویروس یا مشکلات زمینه‌ای که موجب علائم شما می‌شود، بهبود یابید.
تمرینات برای درمان فلج بل
یک درمانگر فیزیکی می‌تواند شما را با تمرینات شخصی که می‌تواند عملکرد مغز به عصب را بهبود بخشد آشنا کند. در حین انجام تمرینات مختلف صورت برای فلج بل در خانه، جلوی آینه قرار بگیرید. تمرینات ساده عبارتند از:
تمرینات ابرو
برای انجام این تمرین:
- در آینه نگاه کنید، ابروهای خود را بالا ببرید، و آن‌ها را 10 تا 15 ثانیه در حالت بالا نگه‌دارید. بالا نگه‌داشتن ابرو خود را تا زمانی ادامه دهید که گوشه دهان و یا گونه شروع به لرزش کند. پیشانی خود را چین دهید.
- چهار انگشت خود را روی ابرو تحت تأثیر قرار دهید و با نوک انگشتان خود تا پیشانی را محکم به سمت خط رویش مو بکشید.
- اخم کنید و سعی کنید ابروهای خود را پایین بیاورید.
تمرینات لب
برای انجام این تمرین:
- لب‌ها را کاملاً ببندید ه و به‌آرامی روی‌هم فشار دهید.
- سپس آن‌ها را آزاد کنید و دوباره هر دو لب را فشرده کنید. سعی کنید فشرده‌سازی لب را حفظ کنید تا پلک شما شروع به حرکت کند.
- در طول این تمرین، بر آرامش عضلات دور چشم تمرکز کنید. در ابتدا حرکات چشم شما ممکن است رخ دهد. به دنبال این به‌طور مرتب، شما قادر خواهید بود این حرکات لب را بدون چشم خود انجام دهید.
- لب‌ها را جمع کنید و برای برخی از زمان‌ها فشرده‌سازی لب را حفظ کنید.
- لب بالایی را قوس بدهید و سپس آن را بالا بیاورید و سعی کنید لب فوقانی خود را جلو بیاورید.
- حالا لبخند بزنید. بر روی لبخند زدن تمرکز کنید تا زمانی که پلک شما درگیر نباشد. چشم خود و پلک پایین را تماشا کنید. همچنین، عضله گردن خود را تماشا کنید.
- لبخند اول را بدون نشان دادن دندان‌هایتان بزنید و سپس با نشان دادن دندان‌هایتان لبخند بزنید.
- فعالیت‌های سخنرانی همچنین به بهبود حرکات لب‌ها کمک می‌کند. گفتن حروفی مانند B، M، F، و P را به‌آرامی و نرمی تمرین کنید و آن‌ها را با نگاه به آینه به‌طور مداوم تکرار کنید. درحالی‌که صحبت می‌کنید، پلک‌ها را باز نگه‌دارید.
- لپ‌ها را با هوا پرکنید. حالا لب‌ها را بسته نگه‌دارید تا اطمینان حاصل شود که هوا بیرون نمی‌رود. گونه‌های پف‌کرده خود را برای 3 تا 5 ثانیه نگه‌دارید.
تمرینات بینی
برای انجام این تمرین:
- بینی خود را به بالا جمع کنید.
- دماغ خود را مانند زمانی که سرماخورده‌اید بالا بکشید.
- نفس عمیق را از طریق سوراخ بینی خود بکشید و سعی کنید سوراخ بینی خود را بازکنید.
تمرینات چشم
برای انجام این تمرین:
- چشمان خود را مانند زمانی که می‌خواهید به خورشید نگاه کنید، بفشارید و آن‌ها را باریک کنید. چشمان خود را به‌آرامی ببندید.
- به پایین نگاه کنید. گردن خود را مستقیم نگه‌دارید و بدون خم کردن آن به پایین نگاه کنید. این کار به تمرین دادن چشم و پلک کمک می‌کند.
- پشت انگشت اشاره خود را بر روی پلک بسته قرار دهید و با دست دیگر خود کمک بگیرید تا ابرو را به سمت بالا بکشید. این تمرین باعث می‌شود پلک زدن شما با آرامش باشد و مانع از خشک شدن آن می‌شود.
- به‌آرامی پلک خود را روی‌هم فشار دهید.
- با یک‌چشم به‌آرامی چشمک بزنید و سپس دیگری را امتحان کنید. اطمینان حاصل کنید که آن را فشار ندهید.
- چشم‌های خود را بدون حرکت ابرو خود بازکنید. اگر جنبش‌های عضلانی نامناسب را تجربه کرده‌اید حرکت را متوقف کنید.
تمرینات گردن و چانه
برای انجام این تمرین:
- سر خود را به سمت یک‌طرف و کمی عقب بچرخانید، سپس آن را برای ده ثانیه نگه دارید و به‌آرامی به حالت عادی بازگردید. همان حرکت را در طرف دیگر دنبال کنید. این تمرین گردن، عضله گردن شما را گسترش می‌دهد و انعطاف‌پذیری آن را بهبود می‌بخشد.
- چانه خود را چین دهید یا سفت و منقبض کنید.
- مانند یک بوکسور، چانه خود را جلو دهید.
نکات مراقبت:
در حین انجام این تمرین‌ها در خانه، برای کاهش ناراحتی ناشی از فلج بل باید مراقب باشید. اطمینان حاصل کنید که این نکات مراقبت را دنبال کنید.
- سعی کنید غذای خود را با دو طرف دهان خود بجوید. انجام این کار به شما کمک می‌کند زمانی که حرکت‌های عادی برگشت الگوهای طبیعی خود را حفظ کنید.
- اطمینان حاصل کنید که آدامس نمی‌جوید. جویدن آدامس عضلات اشتباه را تمرین می‌دهد و همچنین ممکن است از سینکینزیس رنج ببرید.
