روتاتور کاف یک مجموعه از تاندون‌ها و عضلات شانه است که استخوان بالای بازو (هومروس) را به استخوان شانه (اسکاپولا) متصل می‌کند. تاندون‌های روتاتور کاف ه ثبات شانه کمک می‌کنند و عضلات آن قابلیت چرخش را در شانه ایجاد می‌کنند. اگرچه مفاصل شانه بیشترین حرکت را در بدن دارند، اما این مفاصل بسیار ضعیف هستند. فشار زیاد بر روی این مفاصل می‌تواند باعث گسیختگی تاندون‌ها و تورم در روتاتور کاف شود. همچنین فشار ناگهانی می‌تواند باعث جدا شدن تاندون از سر استخوان یا ایجاد پارگی در قسمت میانی تاندون شود. پارگی روتاتور کاف ممکن است بدون نیاز به جراحی قابل درمان باشد.
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید روش های درمانی فیزیوتراپی،لیزر درمانی ،تزریق پی ار پی و حرکات ورزشی را برای پارگی روتاتور کاف شانه به بیماران توصیه می کنند.
علت پارگی روتاتور کاف چیست؟
پارگی روتاتور کاف ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- برخورد ضربه‌ی مستقیم به شانه
- بالا بردن زیاد دست‌ها مانند حرکات مداومی که در ورزش شنا، بیسبال، و یا تنیس انجام می شود.
- ساییدگی و پارگی تاندون‌ها
- افتادن روی شانه
علائم و نشانه‌های پارگی روتاتور کاف چیست؟
نشانه‌ها و علائم پارگی روتاتور کاف شامل موارد زیر است:
- شانه درد و درد در بازو، که میزان آن به شدت پارگی بستگی دارد.
- التهاب و ضعف در شانه
- سختی در حرکت دادن شانه مخصوصا وقتی که بخواهید دست‌های خود را بالای سرتان ببرید.
- تق تق کردن شانه و صدا دادن آن وقتی که شانه را حرکت می‌دهید.
- عدم توانایی خوابیدن روی شانه
در اغلب موارد پارگی روتاتور کاف به صورت تدریجی اتفاق می‌افتد. اما در بعضی موارد هم به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد و در این شرایط شما ممکن است ناگهان درد و ضعف شدید در شانه‌تان احساس کنید.
تشخیص چگونه است؟
برای تشخیص پارگی روتاتور کاف پزشک شما ظاهرشانه شما را بررسی کرده و آن را از نظر فیزیکی مورد آزمایش قرار می‌دهد. برای انجام این کار از شما می‌خواهد که دست خود را در جهت‌های مختلف حرکت دهید تا علت درد را متوجه شود. علاوه بر آن پزشک از شما می‌خواهد که موارد زیر را انجام دهید:
- عکسبرداری با اشعه ایکس از زاویه‌های مختلف شانه شما
- ام‌آر‌آی
- آرتروگرام- این روش که نوع خاصی از عکسبرداری با اشعه ایکس و ام‌آر‌آی است به این صورت انجام می‌شود که بعد از تزریق یک مایع مخصوص به مفصل، از مفصل عکسبرداری می شود تا جزئیات آن به صورت دقیق مشاهده گردد.
- آرتروسکوپی: یک عمل کم تهاجمی است که از طریق آن یک دوربین بسیار کوچک وارد مفصل شانه می شود و از روتاتور کاف تصویر برداری می‌کند.
با استفاده از این روش‌ها پزشک شما می‌تواند به طور دقیق شرایط شما را بررسی کرده و پارگی روتاتور کاف را تایید کند. پس از تایید پارگی روتاتور کاف پزشک یک جراح ارتوپد را به شما معرفی می‌کند تا برای درمان آسیب شانه شما را کمک کند.
پارگی روتاتور کاف چگونه درمان می‌شود؟
با وجود اینکه پارگی روتاتور کاف یک آسیب دردناک و سخت است اما خبر خوب درباره‌ی این آسیب این است که در اغلب موارد پارگی روتاتور کاف می‌تواند خود به خود درمان شود. فقط باید به آن کمی زمان دهید و موارد زیر را رعایت کنید:
استراحت کنید
باید تا حد ممکن به مفصل خود استراحت دهید. از هر گونه حرکت و فعالیتی که باعث ایجاد درد می‌شود خودداری کنید. هچنین می‌توانید از آویز دست استفاده کنید (اسلینگ).
از دارو برای کاهش درد استفاده کنید
از مسکن‌های ضد التهاب مانند ایبوبروفن، تحت نظر پزشک، استفاده کنید. این دارو‌ها ممکن است عوارض جانبی نیز داشته باشند مانند احتمال ایجاد خونریزی و زخم معده، به همین دلیل فقط در موارد خاص بای از آنها استفاده کرد مگر اینکه پزشک استفاده از آنها را تجویز کرده باشد.
سرما درمانی
روزی دو یا سه بار روی شانه ی خود یخ قرار دهید تا ورم و درد آن کاهش یابد.
تزریق استروئید-کورتیزون
تزریق کورتیزون باعث کاهش التهاب و درد می‌شود. اگر تاندون شما دچار پارگی شده باشد توصیه می‌شود که از تزریق مدام استروئید خودداری کنبد چون ممکن است باعث ضعف در تاندون شود.
فیزیوتراپی پارگی روتاتور کاف
از فیزیوتراپی برای افزایش قدرت مفصل استفاده می‌شود. هدف از انجام فیزیوتراپی بهبود عملکرد ماهیچه‌های در برگیرنده‌ی شانه است. وقتی ماهیچه‌های این قسمت را مستحکم می‌کنید، آسیب وارد شده به تاندون‌ها جبران می‌شود و عملکرد و دامنه‌ی حرکتی مفصل شانه افزایش می‌یابد.
لیزر درمانی در پارگی روتاتور کاف
درمان با لیزر کم‌توان، یا همان لیزر سرد، از یک نوع لیزر با توان کم و بی‌درد استفاده می‌کند که برای کاهش التهاب موثر است. این نوع لیزر با ترمیم و بازسازی بافت‌های سالم، به کاهش درد کمک می‌کند. استفاده از لیزر کم‌توان می‌تواند به افرادی که از درد ناشی از آسیب روتاتور کاف رنج می‌برند، کمک کند تا درد خود را کاهش داده و به راحتی فعالیت‌های روزمره‌شان را انجام دهند. این نوع لیزر با افزایش گردش خون و تحریک سلول‌های بافت آسیب دیده، باعث بهبودی بافت‌ها می‌شود و شانه را قادر می‌سازد تا نقش خود را به درستی انام دهد. پس از برطرف شدن آسیب اصلی، درد به طور کامل از بین خواهد رفت.
تزریق پی‌آر‌پی برای درمان پارگی روتاتور کاف
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت، عمل پی‌آر‌پی، روش جدیدی است که بدون نیاز به انجام جراحی می‌تواند برای درمان پارگی روتاتور کاف مورد استفاده قرر گیرد. پلاکت هم مانند سلول‌های خونی یکی از ترکیبات بدن شماست که منبعی غنی از پروتئین هایی است که به عنوان عوامل رشدی بدن شناخته می‌شوند. بدن شما برای بهبود یافتن از این عوامل استفاده می‌کند. در روش پی‌آر‌پی، از پلاکت خون شما در مقیاس بسیار وسیع‌تری برای درمان مشکلات و آسیب‌های بدن استفاده می‌شود.
تمرینات کششی مناسب برای درمان پارگی روتاتور کاف
برای درمان آسیب‌های روتاتر کاف انجام حرکات کششی زیر توصیه می‌شود:
کشش درگاهی
برای انجام این ورزش:
- برای گرم کردن ماهیچه‌های خود، در را باز کرده . دست خود را روی چهارچوب در قرار دهید.
- چهار چوب را با دست خود بگیرید و وزن خود را به جلو بیاندازید (به سمت جلو متمایل شوید) در این زمان کشش را در شانه‌ی خود احساس خواهید کرد.
- همینطور که به سمت جلو مایل می‌شوید پشت بدن خود را صاف نگه دارید . وزن خود را روی انگشتان پا ببرید. کشش را در قسمت جلویی شانه احساس خواهید کرد. مراقب باشید که بیش از اندازه ماهیچه‌های خود را نکشید.
چرخش خارجی شانه در حالت خوابیده
برای انجام این ورزش:
- برای انجام این تمرین، به پهلو، روی شانه‌ی آسیب ندیده ( شنه‌ی سالم) دراز بکشید.
- آرنج دست آسیب دیده‌ی خود را تا ۹۰ درجه خم کنید و آن را روی بدن خود تکیه دهید. ساعد شما باید روی شکم‌تان قرار بگیرد.
- با همان دست آسیب دیده‌ی خود یک دمبل سبک را نگه دارید، همانطور که آرنج‌تان را به پهلو چسبانده‌اید، بدون بلند کردن آرنج، دمبل را از روی زمین بلند کرده و بالا بیاورید. چرخش شانه تا جایی باید انجام شود که احساس درد نکنید.
- دمبل را چند ثانیه بالا نگه دارید و سپس آن را پایین آورده و به حالت اولیه برگردانید.
- روزی ۳بار و هر بار ۳ تا ۱۰ بار این حرکت را تکرار کنید. وقتی انجام این حرکت برا شما آسان شد تعداد تکرار حرکت را به ۲۰ مرتبه افزایش دهید.
حرکت سرشانه با کش
برای انجام این ورزش:
- کش مخصوص ورزش را به یک محل ثابت و محکم، در ارتفاعی بالاتر از ارتفاع سرشانه‌تان وصل کنید. حتما مطمئن شوید که به خوبی متصل شده باشد تا وقت کشیدن، جدا نشود.
- انویی که سمت آسیب دیده‌ی بدن‌تان قرار دارد را روی زمین قرار دهید. زانوی دیگر شما رو به بالا قرار خواهد گرفت (طبق عکس) به این صورت دست سالم خود را می‌توانید روی پا‌یتان قرار دهید.
- کش را محکم گرفته، آرنج خود را صاف کنید تا دست شما باز باشد، کش را از بالا به سمت بدن خود بکشید. کمر و پشت خود را صاف نگه دارید و زمانی که کش را به سمت پایین می‌کشید شانه‌های خود را کنترل کنید و ثابت نگه دارید. بدن شما نباید در حین انجام تمرین حرکت کند یا بچرخد.
- به حالت اولیه برگردید و این تمرین را ۳ست و در هر ست ۱۰ بار تکرار کنید.
فلای عکس
برای انجام این ورزش:
- پاها را به اندازه عرض شانه باز کرده و کمی زانوهای خود را خم کنید. کمر و پشت خود را صاف نگه دارید و کمی به سمت جلو خم شوید.
- وزنه‌ی مناسبی را با هر یک از دست‌ها گرفته، دست‌های خود را باز کرده و از بدن خود دور کنید. از قفل کردن آرنج خود بپرهیزید. هر دو شانه ر با هم حرکت داده و تعادل آنها را حفظ کنید. دست‌های خود را از شانه بالاتر نبرید.
- این حرکت را ۳بار و هر بار ۱۰ مرتبه تکرار کنید.