دلیل تق‌تق و صدا دادن زانوهایم بخاطر چیست؟ آیا به آرتروز مبتلا هستم؟

زانوها به دلیل استفاده زیادی از آنها می‌شود مستعد آسیب‌دیدگی‌های مختلفی هستند. صدای تق‌تق زانو یک علامت شایع بوده که می‌تواند نشان‌دهنده آسیب‌دیدگی‌های مختلفی باشد. صدای تق‌تق زانو ممکن است به مرور زمان یا پس از آسیب‌دیدگی ایجاد شود. در برخی موارد ممکن است صدای تق‌تق زانو با درد همراه باشد اما در اغلب مواقع، صدای تق‌تق فقط یک نشانه است. معمولاً این صدا به دلیل وضعیت نامناسب بعضی از قسمت‌های زانو ایجاد می‌شود و به همین دلیل، قسمت‌های دیگر پا تحت فشاری بیش از حد قرار می‌گیرد.

علل احتمالی صدا دادن زانو

برخی از علل صدا دادن زانو عبارتند از:

 بافت غیرضروری

ممکن است در اطراف مفصل برخی افراد بافت‌های اضافی یا پلیکا وجود داشته باشد. این بافت ممکن است گیر افتاده باشد و باعث صدای تق‌تق در هنگام حرکت دادن زانو شود.

زانوی دوندگان

زانوی دوندگان که به آن سندرم نرمی کشکک زانو یا پاتلافیمورال نیز گفته می‌شود زمانی اتفاق می‌افتد که کشکک زانو از محل خود خارج شده باشد و به درستی در تراز با استخوان ران قرار نگرفته باشد. این شایع‌ترین دلیل صدای تق‌تق زانو است. اگر شما درد دارید، احتمالاً زمانی که از پله‌ها پایین یا بالا می‌روید شدتان افزایش می‌یابد. این عارضه خود را با درد در زیر کشکک زانو یا اطراف آن نشان می‌دهد. این آسیب‌دیدگی ممکن است فشار مضاعفی بر استخوان تیبیا و استخوان‌های دیگر پا وارد کرده و باعث ایجاد صدای تق‌تق در هنگام حرکت دادن زانو شود.

آسیب‌دیدگی مینیسک

مینیسک زانو یک جذب‌کننده ضربه در زانو است. مینیسک شامل دو دیسک مسطح C – شکل است که باعث می‌شوند کشکک زانو در محل خود نگه داشته شود. مینیسک ممکن است به دلایل متعددی پاره شود اما بیشتر آنها باعث می‌شوند که شما احساس صدای تق‌تق داشته باشید و زانو نیز احتمالاً متورم می‌شود. این نوع جراحت به احتمال زیاد موجب آسیب‌دیدگی زانو می‌شود.

آرتروز

آرتروز باعث التهاب مفصل و ایجاد صدای تق‌تق زانو می‌شود. تراز زانو متفاوت از سطح نرمال آن شده و ممکن است مفصل دچار خشک‌شدگی شود.

پارگی رباط صلیبی قدامی یا رباط یا رابط کلترال میانی

این یک جراحت دردناک است و غالباً درست پس از آسیب‌دیدگی‌های شدید اتفاق می‌افتد. هر کدام از این رباط‌ها در زانو ممکن است باعث ایجاد صدای تق‌تق زانو شوند زیرا باعث می‌شوند که زانو از محل طبیعی خود خارج شود. زانو به شدت خشک و حساس می‌شود و ممکن است در محل آسیب‌دیدگی کبودی ایجاد شود.

علائم کرپیتوس زانو

برخی از علائم شایع کریپتوس زانو عبارتند از:

• درد که در هنگام راه رفتن تشدید می شود.
• تورم مقطعی
• خشکی زانو
• صدای نرم در هنگام حرکات پسیو زانو که با احساس صدای تق‌تق در زمان لمس کردن زانو همراه است.
• فلکشن و اکستنشن زانو باعث احساس ناراحتی شدید می‌شود.

 درمان صدای تق‌تق زانو

بسیاری از درمان‌های خانگی برای درمان صدای تق‌تق زانو به کار برده می‌شوند که برخی از آنها عبارتند از:

اقدامات درمانی اولیه

اولین درمان‌های خانگی که شما می‌توانید در منزل انجام دهید عبارتند از:

• استراحت – از انجام فعالیت‌هایی که باعث آسیب‌دیدگی می‌شوند خودداری کنید. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که از عصا استفاده کنید تا از فشار وزن بدن بر زانو جلوگیری شود.
• یخ – به مدت 20 دقیقه روی محل آسیب‌دیدگی یخ قرار دهید، این کار را چندین مرتبه در روز تکرار کنید. یخ نباید به طور مستقیم با پوست تماس داشته باشد.
• کمپرس فشرده‌سازی – برای جلوگیری از تورم و خونریزی از یک باند کشی استفاده کنید.
• بالا نگه داشتن پا – برای کاهش تورم، در زمان استراحت پای خود را خم کرده تا از سطح قلب بالاتر قرار گیرد.

فیزیوتراپی برای رفع صدای تق‌تق زانو

فیزیوتراپی به عنوان یک روش درمانی مهم برای افرادی است که از مشکلات زانو مانند آرتروز، درد زانو، پارگی مینیسک، صدای تق‌تق زانو و موارد متعدد دیگر رنج می‌برند. پزشک ممکن است در فیزیوتراپی موارد زیر را توصیه کند:

• استفاده از یک زانوبند طبی برای ثابت نگه داشتن زانو تا زمان بهبودی التهاب و جراحت
• انجام تمرینات ورزشی برای افزایش قدرت و ثبات زانوها و بهبود دامنه حرکتی
• درمان دستی مفصل زانو که به کاهش کرپیتوس کمک کرده یا با ماساژ بافت‌های عمیق یا ماساژ مالشی متقاطع انجام می‌شود.
• شاک ویو تراپی برای بیمارانی که از آرتروز زانو رنج می‌برند برای تحریک متابولیسم و بهبود گردش جریان خون که باعث تسریع روند بهبودی و بازسازی بافت آسیب‌دیده می‌شود انجام می‌گردد.
• طب سوزنی برای افرادی که مبتلا به آرتروز زانو و درد مزمن زانو هستند انجام شده و به کنترل و کاهش درد زانو و بافت اطراف آن کمک می‌کند.

 تزریق پی آر پی

در صورتی که شما با جراحات عضلانی که بهبود نمی‌یابند، آرتروز زانو یا مشکلات مرتبط با تاندون‌ها و عضلات مواجه هستید، تزریق پی‌آر‌پی در زانو می‌تواند در کاهش مشکلات شما مفید باشد. این روش تزریق پی‌آر‌پی در زانو، با ایزوله کردن و فعال‌سازی عوامل رشد طبیعی که در خون وجود دارند، بهبود فرآیند ترمیم تاندون‌ها، رباط‌ها، عضلات و مفاصل را تسریع می‌کند. تزریق این عوامل با غلظت بالا، فرایندهای طبیعی بازسازی بدن را تحریک می‌کند و بهبود عملکرد زانو و کاهش درد ناشی از آسیب‌دیدگی را ممکن می‌سازد.

تمرینات کششی و تمرینات دیگر برای رفع صدای تق‌تق زانو

تمرینات ورزشی باعث تقویت و کشش عضلات چهار سر ران و همسترینگ شده و به کاهش صدای تق‌تق زانو کمک می‌کند. پزشک انجام تمریناتی را متناسب با شرایط شما توصیه می‌کند که می‌توانند در درمان وضعیت شما مؤثر واقع شوند.

رهایی ماهیچه‌های ساق پا

در این تمرینات ورزشی از فشار برای کاهش تنش عضلانی در ماهیچه‌های ساق پا استفاده می‌شود. به یاد داشته باشید که همه عضلات بدن به یک عضله دیگر متصل شده‌اند – ماهیچه ساق پا هم به قسمت بالای ساق در زانو متصل است.
برای انجام این تمرین:

• بنشینید و یک توپ تنیس یا یک توپ محکم دیگر را زیر قسمت فوقانی ماهیچه ساق پای چپ خود قرار دهید.
• پای راست خود را روی پای چپ دراز کنید به طوری که مچ‌ها به صورت ضربدری روی هم قرار گیرند.
• کف دستان خود را روی زمین قرار دهید تا بتوانید حرکت را به راحتی انجام دهید
• وزن خود را روی دستان خود انداخته و ساق پای خود را روی توپ به سمت عقب و جلو حرکت دهید.
• اگر نقطه حساس را یافتید، حرکت را متوقف کرده و پای چپ خود را به مدت 30 ثانیه به سمت عقب و جلو حرکت دهید.
• پای خود را عوض کرده و حرکت را تکرار کنید.

 رهایی فلکسور ران

در برخی موارد ممکن است ناراحتی‌های زانو به دلیل ناترازی عضلات فلکسور ران یا باسن در لگن ایجاد شده باشند. رهایی این عضلات می‌تواند باعث تسکین ناراحتی‌های ساق پا شود.
برای انجام این تمرین:

• دو توپ تنیس را به یکدیگر وصل کرده و روی زمین قرار دهید.
• وزن بالاتنه خود را روی دستان انداخته و روی شکم دراز بکشید به گونه‌ای که توپ‌ها زیر استخوان ران چپ قرار گرفته و پایین تنه شما روی توپ قرار گیرد.
• زانوی چپ را با زاویه 90 درجه خم کنید و به آرامی آن را به طرفین به مدت 30 ثانیه حرکت دهید. اگر در زانوی خود احساس ناراحتی می‌کنید انجام این حرکت را متوقف کنید.
• توپ‌ها را در زیر ران راست خود قرار داده و این حرکت را تکرار کنید.

رهایی به کمک تسمه آی تی

تسمه ایلیوتیبیال (آی تی) رباطی است که از سمت بیرونی ران‌ها به سمت زانو رفته و به مفصل زانو متصل شده و ران را تثبیت می‌کند. سفت شدن این رباط در پای دوندگان و ورزشکاران دیگر بسیار شایع است و باعث ایجاد صدای تق‌تق و ناراحتی زانو می‌شود.
برای انجام این تمرین:

• یک رولر زیر ساق پای خود بین ران و زانو قرار داده و به پهلو دراز بکشید
• به آرامی پای خود را روی رولر حرکت داده و وزن بدن خود را به طور کامل روی آن انداخته و از بالای زانو تا انتهای ران خود را روی رولر حرکت دهید.
• این تمرین را به مدت 30 ثانیه با فواصل 2 دقیقه‌ای از هم تکرار کنید.

اگر نقطه حساس را پیدا کردید، روی آن تمرکز کرده و وضعیت خود را به مدت چند ثانیه در همان نقطه حفظ کنید تا رها شود سپس به سمت نقطه اولیه بازگشته و توقف کنید. زانو را با زاویه 90 درجه خم کرده و دوباره چرخش را با تمرکز بر نقطه درد تکرار کنید سپس پا را صاف کرده و دوباره تمرین را انجام دهید. این حرکت را به مدت 10 تا 15 ثانیه انجام دهید.

اسکات داخل ران

این قسمت از پا ضعیف‌تر از عضلات چهار سر ران بوده و به همین دلیل فشار بیشتری بر عضلات آن وارد می‌شود. با تقویت قسمت داخلی ران برخی فشارها از روی عضلات چهار سر ران و زانوها برداشته می‌شوند.
برای انجام این تمرین:

• پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کنید و به طوری که انگشتان پا زاویه 45 درجه بسازند بایستید
• وزن خود را روی پاشنه‌ها انداخته و به آرامی به حالت اسکات درآیید. ران‌ها را به سمت عقب حرکت دهید (مانند حالتی که سعی می‌کنید روی یک صندلی که به فاصله دوری از شما قرار گرفته بنشینید – ممکن است احساس عجیبی داشته باشید اما این حرکت بهترین روش برای تمرین دادن عضلات داخل ران است.)
• زانوها را به سمت بیرونی بدن قرار داده و آنها را تا 90 درجه یا هر چقدر که می‌توانید خم کنید.
• در پایین‌ترین نقطه به مدت 3 ثانیه توقف کرده و سپس به آرامی روی پاشنه‌های خود بلند شوید.
• این حرکت را در 3 ست 15 تایی، سه روز در هفته انجام دهید.

 فعال‌سازی مورب

عضله ابلیکیوس مدیالیس واستوس یک عضله اشکی شکل است که در قسمت داخلی پایین ران و بالای کشکک زانو قرار گرفته است. این عضله معمولاً ضعیف‌تر از عضلات دیگر است و در صورتی که تقویت شود می‌تواند به صورت مؤثرتری زانو را نگه دارد.
برای انجام این تمرین:

• در حالی که یک پای شما جلوتر از دیگری است بایستید و انگشتان پا را به سمت جلو قرار دهید.
• کل وزن بدن را روی پای جلویی انداخته و به طور مستقیم روی پای جلویی خم شوید، در صورتی که می‌توانید در میانه راه متوقف شوید.
• زانوی پای جلویی باید بالای مچ همان پا قرار گیرد، به مقدار زیادی به سمت جلو خم شوید تا فشار را روی زانوهای خود احساس کنید.
• در حالی که در حال خم شدن هستید، پا چلویی را بچرخانید تا زاویه 45 درجه بسازید و این حالت را به مدت 3 تا 5 ثانیه حفظ کنید.
• شل کنید و بایستید، وزن خود را روی کف پا بیندازید.
• این حرکت را در 3 ست 15 تایی برای هر پا و سه روز در هفته انجام دهید

شنا کردن و دوچرخه‌سواری

ورزش‌های بدون وزن مانند شنا و دوچرخه‌سواری می‌توانند برای افرادی که مشکلات زانو دارند و نمی‌توانند به دلیل این مشکل پیاده‌روی کنند، مزایای زیادی داشته باشند. هر دو ورزش می‌توانند به تقویت عضلات پا کمک کنند و همچنین مزایای قلبی عروقی بسیاری را نیز داشته باشند.