علائم خار پاشنه ( درد شدید پاشنه در حین راه رفتن یا در طول روز)

خار پاشنه ، رسوب كلسيمی واقع در زير پاشنه است كه باعث برآمدگي قطعات كوچك استخوانی می‌گردد. درد ناشی از خار پاشنه اغلب با بیماری دیگری به نام فاسیت پلانتار اشتباه گرفته می‌شود – که به التهاب در رباط فاسیای پلانتار (کف پا) اشاره دارد. از طرف دیگر، خار پاشنه یک تکه استخوان است که بر روی استخوان پاشنه تشکیل می‌شود.

در بیشتر موارد، خار پاشنه هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. اگرچه مواردی وجود دارد که در آن خار پاشنه‌ها با درد متناوب یا مزمن همراه هستند. بااین‌حال، خود خار پاشنه لزوماً علت و ریشه درد نمی‌باشد. بلکه آن درد به التهاب یا تحریک رباط فاسیا پلانتار نسبت داده می‌شود. معمولاً در صبح و هنگام بیدار شدن از خواب، درد در شدیدترین سطح خود است، اما این درد با شل شدن رباط‌ها کاهش می‌یابد.

سایر علائم خار پاشنه و روش درمان این عارضه در ادامه این صفحه توضیح داده شده است.

دلایل

ماه‌ها طول می‌کشد تا خار پاشنه ایجاد شده و رشد کند و ممکن است کاملاً نامحسوس باشد. خار پاشنه اغلب در نتیجه‌ی وارد شدن فشار بیش از حد به رباط‌های پا به وجود می‌آید. آن‌ها همچنین می‌توانند در نتیجه پارگی مکرر غشایی باشند که استخوان پاشنه را می‌پوشاند. همان فعالیت‌های بدنی که باعث ایجاد فاسیت پلانتار (التهاب تاندون کف پا) می‌شوند می‌توانند منجر به خار پاشنه نیز گردند.

سایر فاکتورهای مهم که در ایجاد این عارضه و تشدید علائم خار پاشنه نقش دارند، عبارت‌اند از:

• فعالیت – ورزش‌هایی که استرس و فشار بیش از حدی را روی استخوان پاشنه و بافت‌های متصل به آن ایجاد می‌کنند، به خصوص اگر عضلات پشت ساق پا محکم بوده یا مچ پا براثر کشیدگی قبلی مچ پا، خشک شده باشد که باعث محدود شدن حرکت مچ پا می‌شود، ورزش‌هایی مانند دویدن، رقص باله و ایروبیک.
• اضافه وزن – تحمل وزن اضافی باعث افزایش فشار بر روی استخوان‌های کف پای شما می‌شود.
• بارداری – افزایش وزن و تورم همراه با بارداری می‌تواند باعث شل شدن بیشتر رباط‌ها شود که این امر می‌تواند منجر به مشکلات مکانیکی و التهاب گردد.
• سرپا ایستادن – داشتن شغلی که نیاز به پیاده‌روی زیاد یا ایستادن زیاد بر روی سطوح سخت دارد، مثل کارگران کارخانه، معلمان و پیشخدمت‌ها.
• صافی کف پا یا زیاد بودن قوس کف پا – تغییراتی در قوس کف پای شما، توانایی جذب شوک را تغییر می‌دهد و می‌تواند استخوان‌های کف پا را کشیده و صاف کند که در این صورت ناچار به جذب نیروی اضافی می‌شود.
• سنین میان‌سالی یا مسن بودن – با افزایش سن، قوس کف پای شما ممکن است شروع به افتادن و صاف‌تر شدن کند – و این فشار اضافی را در تاندون کف پا ایجاد می‌کند.
• پوشیدن کفش‌هایی با تکیه‌گاه ضعیف.
• ضعف عضلات قوس پا – این ضعف عضلانی باعث می‌شود تا تاندون کف پای شما (فاسیای پلانتار) تحت فشار قرار بگیرد و صدمه ببیند.
• آرتروز – برخی از انواع ورم مفاصل (آرتریت) می‌توانند باعث ایجاد التهاب در تاندون‌های کف پای شما شوند که ممکن است منجر به خار پاشنه شود.
• دیابت – اگرچه پزشکان نمی‌دانند که چرا خار پاشنه بیشتر در افراد مبتلا به دیابت رخ می‌دهد.

علائم خار پاشنه چیست؟

ممکن است دچار خار پاشنه باشید اما علائمی را تجربه نکنید. اگرچه خار پاشنه در بسیاری از افراد می‌تواند باعث ایجاد درد پاشنه شود. ممکن است علائم زیر تجربه کنید:

• درد متناوب (دردی که کم و زیاد می‌شود)
• درد مزمن (درد که کاملاً از بین نمی‌رود)
• دردی که بعد از ورزش یا بعد از مدت طولانی استراحت بدتر می‌شود
• عدم توانایی در به‌راحتی راه رفتن بر روی پای آسیب دیده
• تورم یا تغییر رنگ در ناحیه پاشنه پا

در صورت داشتن علائم خار پاشنه، برای تشخیص دقیق و شروع درمان به یک متخصص مراجعه کنید.

کاهش علائم خار پاشنه: درمان 

درمان مناسب برای درد پاشنه کاملاً به علت و علائم خار پاشنه بستگی دارد. برخی از درمان‌های زیر برای کاهش درد خار پاشنه را می‌توان در خانه انجام داد. به خاطر داشته باشید که همه این درمان‌ها برای هر شرایطی مناسب نیستند، اما آن‌ها معمولاً نقطه­‌ی خوبی برای شروع هستند.

• استراحت – کاهش فعالیت‌ها برای چند روز می‌تواند به کاهش درد شدید در پاشنه‌ی پا کمک کند.
• استفاده از یخ – قرار دادن یخ به مدت 10 دقیقه چندین بار در روز به کاهش التهاب کمک می‌کند.
• تمرینات و حرکات کششی – کشش عضلات در پشت پا، از جمله عضلات همسترینگ، به کاهش درد، کاهش فشارهای کانونی بر روی پاهای شما و کمک به بهبودی‌تان کمک خواهد کرد. این تمرینات ممکن است بهترین درمان برای خار پاشنه در همه‌ی افراد باشد.
• از راه رفتن با پابرهنه خودداری کنید – هنگامی‌که بدون کفش راه می‌روید، استرس و فشار بیش از حدی بر روی کف پای شما وارد می‌شود.
• پوشیدن کفش مناسب – کفش‌هایی با محافظت خوب که درست اندازه‌ی پایتان هستند و کهنه و فرسوده نیستند و دارای قوس مناسبی هستند، به مرور زمان به کاهش استرس و فشار بر روی تاندون‌های کف پا کمک می‌کنند.
• داروها – داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی مانند Motrin (ایبوپروفن) ممکن است به کاهش التهاب کمک کنند.
• اگر درد پس از دو روز ادامه یابد یا بدتر شود، ممکن است لازم باشد که به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این روش‌های کمکی (مدالیته) را به برنامه درمانی شما اضافه کند:
• ابزارهای ارتوپدی– این دستگاه‌ها و ابزارها، چه از پیش ساخته باشند یا به طور سفارشی ساخته شده‌اند، می‌توانند به کاهش ناهنجاری‌های ساختاری کف پا که منجر به ایجاد خار پاشنه می‌شود، کمک کنند. این موارد غالباً برای محدود کردن عود درد و علائم استفاده می‌شود.
• استفاده از روش نوارپیچی (strapping) – یک تکنیک مخصوص نوارپیچی (strapping) به کاهش فشار روی استخوان‌ها است.
• تزریق – در بعضی موارد از تزریق برای کاهش التهاب و کاهش درد استفاده می‌شود.
• نایت اسپلینت یا آتل شبانه– این کار به شما امکان می‌دهد تا در هنگام خواب، کشش بیشتری را در تاندون‌های کف پایتان داشته باشید. با گذشت زمان، این کار باعث می‌شود که درد صبحگاهی که برخی افراد تجربه می‌کنند، کاهش یابد.
• قالب‌های گچی متحرک پا – در بعضی موارد درد شدید پاشنه، ممکن است از قالب‌های گچی پا‌ استفاده شود تا پای شما برای چند هفته بی‌حرکت بماند و اجازه می‌دهد تا پایتان استراحت کند و بهبود یابد.
• فیزیوتراپی – این درمان ممکن است به شما برای تسکین دردتان توصیه شود. متخصص فیزیوتراپی غالباً از روش‌های سرپایی مانند شاک ویو تراپی و لیزر درمانی استفاده می‌کند که در معالجه اکثر التهابات پا و مچ پا از جمله خار پاشنه، بسیار مؤثر است.

در چه صورت جراحی لازم است؟

هنگامی‌که تشخیص خار پاشنه به موقع انجام شود، بیشتر بیماران به درمان‌های محافظه‌کارانه (موارد فوق) پاسخ می‌دهند و نیازی به مداخله‌ی جراحی ندارند. غالباً، وقتی یک تشخیص ثانویه وجود دارد که به ایجاد و شدیدتر شدن درد شما کمک می‌کند، مانند عصب گیر افتاده و درمان‌های محافظه‌کارانه قادر به رفع آن نیستند، ممکن است عمل جراحی در نظر گرفته شود. پزشک در مورد تمام گزینه‌های درمانی با شما صحبت خواهد کرد و بررسی می‌کند که کدام روش برای وضعیت شما مفیدتر و کارآمدتر است.