استخوان دنبالچه یک ساختار مثلثی است که در پایین ستون فقرات قرار دارد. این استخوان شامل سه تا پنج بخش استخوانی است که توسط مفاصل و رباط ها در محل خود قرار دارد.
آسیب به دنبالچه باعث بروز ناراحتی در آن میشود (به این وضعیت کوکسیدینیا گفته میشود). این آسیبها ممکن است منجر به نارسایی، جابجایی (dislocation) یا شکستگی (break) در دنبالچه شود. اگرچه روند درمان ممکن است بسیار کند باشد، اکثر صدمات به دنبالچه را میتوان با درمان محتاطانه مدیریت کرد.
اکثر آسیبهای دنبالچه در زنان رخ میدهد، چرا که لگن زنان گسترده تر است و دنبالچه بیشتر در معرض آسیب قرار میگیرد.
اگر علائم و نشانههای آسیب به دنبالچه را داشتید و یا ناراحتی ناخواستهای در ناحیه کمرتان احساس میکنید، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است لازم باشد پزشک تصمیم بگیرد که آیا درد ناشی از آسیب است یا اینکه درد ناشی از مشکلات جدی تر دیگری میباشد.
آسیبهای وارد شده به ناحیه کمر درد نیاز به درمان فوری دارند. با این حال، اگر شما در مورد علائم خود نگران هستید، میتوانید با پزشکان ما در کلیینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید مشورت کنید و بهترین درمان را پیدا کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفن 02122780702 یا 02122780701 تماس حاصل فرمایید.
علل آسیب به استخوان دنبالچه
بیشتر آسیبهای ناشی از سقوط که به ناحیه دنبالچه وارد میشود عبارتند از:
- سقوط بر روی دنبالچه در موقعیت نشسته، معمولا در برابر یک سطح سخت، شایع ترین علت آسیب های استخوان دنبالچه است.
- ضربه مستقیم به دنبالچه، مانند حالتی که در طول ورزش های تماسی رخ میدهد، میتواند به دنبالچه آسیب برساند.
- دنبالچه میتواند در طی زایمان شکسته یا آسیب دیده باشد.
- تنش تکراری یا سائیدگی در استخوان دنبالچه (همانطور که در دوچرخه سواری یا قایقرانی اتفاق میافتد) می تواند به دنبالچه آسیب برساند.
- گاهی اوقات علت صدمات استخوان دنبالچه ناشناخته است.
- علل کمتر رایج از آسیبهای دنبالچه شامل خارهای استخوانی، فشار بر ریشههای عصبی، آسیب به سایر قسمتهای ستون فقرات، عفونتهای موضعی، بارداری و تومور است.
علائم آسیب به ناحیه دنبالچه
علائم مشخصی از درد و آسیب به دنبالچه عبارتند از:
- درد و سفتی موضعی شدید ممکن است در ناحیه کمر و دنبالچه احساس شود.
- اگر آسیب ناشی از ضربه باشد، ممکن است در این ناحیه قابل مشاهده باشد.
- معمولا درد به طور ناگهانی پس از نشستن برای مدت زمان طولانی و یا با فشار مستقیم به ناحیه کمر، بدتر میشود.
- حرکات روده اغلب دردناک است.
- بعضی از زنان ممکن است درد را در هنگام رابطه جنسی تجربه کنند.
تستها و آزمونها
علت آسیب دنبالچه به طور عمده بر اساس تاریخچه پزشکی و آزمایشات اولیه تعیین میشود. گاهی اوقات تصویر برداری اشعه ایکس ممکن است گرفته شود.
کل مهرهها (ستون فقرات) ممکن است مورد بررسی قرار گیرد. آزمایش عصبی ممکن است انجام شود. آزمون رکتال نیز ممکن است انجام شود. برای این آزمون، پزشک یک انگشت را به داخل رکتوم وارد میکند تا ناحیه دنبالچه را احساس کند و تعیین کند که آیا یک جابجایی یا شکستگی در آن ناحیه وجود دارد که قابل تشخیص است و یا فشار مستقیم بر دنبالچه درد شما را بیشتر میکند یا خیر.
به ندرت، اگر علت ناراحتی شما ناشناخته باشد، یک بیحس کننده موضعی ممکن است به داخل ناحیه کمر تزریق شود تا مشخص شود کدام آیا منبع درد از دنبالچه است یا بخش دیگری از ستون فقرات باعث درد شده است.
تصویر اشعه ایکس میتواند برای تعیین اینکه آیا شکاف یا جابجایی وجود دارد یا خیر، گرفته شود. با این حال، اشعه ایکس گاهی اوقات ممکن است این صدمات را نشان ندهد. برخی از پزشکان توصیه میکنند که اشعه ایکس در هر دو موقعیت ایستاده و نشسته به منظور تعیین بهتر وجود شکستگی یا جابجایی انجام شود.
درد ناحیه دنبالچه چگونه درمان میشود؟
درمانهای احتمالی توصیه شده توسط پزشکان برای کاهش درد دنبالچه به شرح زیر است:
حالت نشسته
برای تسکین ناراحتی، نحوه نشستن شما نیز مهم است. وضعیت بد ممکن است فشار زیادی روی دنبالچه شما ایجاد کند. هنگام نشستن پشت خود را به صندلی تکیه دهید و پاهای شما روی زمین بگذارید تا وزن شما از روی دنبالچه شما برداشته شود. وقتی که میخواهید بنشینید، به جلو خم شوید. شما همچنین میتوانید بر روی یک بالش دایره ای شکل خاص یا بالشتک خاص بنشینید تا فشار روی آن منطقه حساس را کاهش دهید.
بستههای یخ یا گرما
یخ نیز همانند گرما میتواند برای تسکین درد و کاهش آن، روی عضلات کمر قرار گیرد. شما همچنین میتوانید با اعمال گرما به دنبالچه، از درد ناحیه بکاهید. اطمینان حاصل کنید که از حرارت زیاد استفاده نکنید زیرا میتوانید خود را بسوزانید. هنگامی که شما به پشت خود گرما را اعمال میکنید، مهم است که از سطح پایین و ملایم گرما استفاده کنید زیرا بستههای بسیار گرم به بدن شما اثر گذار نیست. شما می توانید 10 تا 15 دقیقه کمر خود را حرارت دهید یا از یخ استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که با پزشک و یا فیزیوتراپیست خود مشورت کنید تا به شما در مورد چگونگی اعمال حرارت و یخ به بدن خود اطلاعات کافی را بدهد.
داروهای بدون نسخه و تزریقها
درد باید در طی چند هفته یا چند ماه از بین برود. شما میتوانید از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) که نیاز به نسخه پزشک ندارند، را امتحان کنید تا ناراحتی شما را تا زمان بهبودی کامل دنبالچه از بین ببرد. این داروها عبارتند از ایبوپروفن Motrin، Advil) ornaproxen (Naprosyn). استامینوفن (تیلنول) همچنین میتواند درد را کاهش دهد.
برای درد شدیدتر، پزشک شما میتواند یک بی حس کننده موضعی، بلوک عصبی یا داروهای استروئیدی را در آن ناحیه تزریق کند. برخی از افراد ترکیبی از تزریق بی حسی و استروئید دریافت میکنند. شما میتوانید از داروهای ضدافسردگی و یا ضد صرع را نیز استفاده کنید تا درد شما را کاهش دهد. مطمئن شوید که با پزشک خود در مورد گزینههای درمان خود صحبت کنید.
فیزیوتراپی
یک فیزیوتراپیست میتواند تمریناتی را برای تقویت عضلاتی که از پشت بدن شما پشتیبانی میکند نشان دهد. این عضلات شامل عضلات شکمی و عضلات کف لگن شماست. شما همچنین میتوانید از روش های مختلف دیگر مانند:
ماساژ دستی دنبالچه
ماساژ دستی (درمان دستی) این است که یک پزشک یک انگشت خود را که حاوی دستکش است را در رکتوم شما فرو کند تا با عقب و جلو کردن استخوان دنبالچه، آن را به موقعیت اصلی خود برگرداند.
ماساژ
ماساژ عضلات کف لگن یا درون واژینال یا داخل رکتال به منظور آزاد کردن نقاط تنش یا دارای کشش بیش از حد در عضلاتی که میتواند در آنها استخوان دنبالچه گیر کرده و یا در حالت دردناک قرار داشته باشد را آزاد کند. برای شناختن نحوه انجام این ماساژ خاص، یکی از درمانگرهای کف لگن را ببینید.
شاک ویو درمانی خارجی
درمان با شوک الکتریکی خارجی (شاک ویو) (ESWT) برای درمان طیف گسترده ای از بیماریهای اسکلتی عضلانی استفاده میشود و یک درمان مناسب برای مشکلات استخوان دنبالچه است. شاک ویو کل منطقه را هدف قرار میدهد و تلاش میکند تا درد در منطقه را از بین ببرد. درمان ممکن است بیش از یک یا چند جلسه انجام شود و هدف آن کاهش التهاب در اطراف استخوان دنبالچه است.
ESWT با شلیک امواج الکتریکی در بافت با سرعت ده برابر در ثانیه عمل میکند. این امواج به رباطهای آسیب دیده رسیده و آنها را تشویق میکند تا خود را درمان کنند. اساسا این روش، راهی است برای شروع فرآیند بهبود خود به خود زخم در بدن است که باعث میشود که طی دوره چند ماهه پس از پایان دوره درمان به طور طبیعی محل آسیب دیده بهبود یابد.
لیزر درمانی
ثابت شده است که لیزر درمانی، در کاهش درد استخوان دنبالچه بسیار موثر است. لیزر درمانی یک روش نوردهی غیر تهاجمی است که یک طول موج مشخصی را از یک منبع نوری تولید میکند. این وسیله هیچ حرارت، صدا یا لرزشی را ایجاد نمیکند. به این وسیله،همچنین فتوبیولوژی یا بیوسیمولاسیون نیز گفته میشود. اعتقاد بر این است که لیزر در عملكرد بافت همند تاثیر میگذارد، و سرعت بهبود بافت همبند را افزایش میدهد، و به عنوان یک دستگاه ضد التهاب عمل میکند. لیزرهایی با طول موجهای مختلف، از 632 تا 904 نانومتر، در درمان اختلالات اسکلتی عضلانی استفاده میشوند.
طب سوزنی
طب سوزنی به خاطر طبیعت خود، برای متوقف کردن درد ناحیه دنبالچه و برای تسکین درد در دراز مدت، استفاده میشود. این موضوع به این دلیل است که این روش درمانی، محل اصلی مسئول درد در بافت را مورد هدف قرار میدهد.
طب سوزنی با درد، در دو سطح مقابله میکند. اول، کانالهای مسدود شده را باز میکند، و اجازه میدهد که Qi دوباره در این کانال جریان یابد. هنگامی که یک سوزن در امتداد کانال مسدود شده قرار میگیرد، کانال هیچ گزینهای به جز باز شدن مجدد ندارد. این کار مثل این است که شما دستگیره ی در را میچرخانید و در چارهای جز باز شدن ندارد. سوزنها نیز وقتی در امتداد کانال قرار میگیرند، دقیقا به همین شکل رفتار میکنند. سوزن را وارد کانال کنید و کانال باز خواهد شد. این کار مانند پاکسازی یک زباله از بزرگراه است، و اجازه میدهد ترافیک دوباره جریان یابد.
روش دوم طب سوزنی برای بهبود درد، این است که هر گونه اختلال و مشکلی در بدن، باید به صورت ریشه ای تصحیح شود. به عنوان مثال، بیایید بگوییم درد فرد توسط فیبرومیالژیا ایجاد میشود. این بیماری ناشی از عدم تعادل در ارگان خاص است که به نام کمبود Qi در طحالنیز شناخته میشود. طب سوزنی میتواند عملکرد طحال را تقویت کند، در نتیجه باعث کاهش درد ناشی از فیبرومیالژیا در این ارگان میشود.
تحریک کننده الکتریکی عصب موجود (TENS)
تحریک کننده الکتریکی عصب خارجی (TENS) با اعمال تحریک الکتریکی و تاثیر بر اعصابی که باعث انتقال سیگنال های درد از دنبالچه به مغز میشود، باعث کاهش درد در فرد میشود. این دستگاهها میتوانند گزینهای مناسب برای بیمارانی باشند که تمایل به مصرف داروهای کمتری دارند. انواع مختلفی از واحدهای TENS وجود دارد که برخی از آنها با تحریک فرکانس بالا استفاده که برای مدت کوتاهی از آنها استفاده میشود، باعث کاهش درد میشوند و دیگر دستگاهها با استفاده از تحریک فرکانس پایین که ممکن است پوشیده شوند، عمل میکنند.
ورزش برای درد دنبالچه
ورزش یک روش درمانی آسان وسریع برای کاهش و تسکین درد استخوان دنبالچه می باشد. ورزش های توصیه شده توسط پزشکان برای این عارضه عبارتند از:
حالت سه گوش (Trikonasana)
حالت سه گوش دارای مزایای مشابهی با حالت زاویه جانبی است. این حالت پاها را تقویت میکند، و کمک میکند تا ستون فقرات و دنبالچه را تثبیت کرده و مفصل ران را بازتر کند. حالت سه گوش همچنین باعث کشش همسترینگ نیز میشود.
یک پای خود را به موازات لبه پشتی زیرانداز و پاشنه پای جلو خود را موازی با قوس پشت پا قرار دهید.
هر دو پا را به صورت کشیده و در حالی که در حالت استنشاق هوا هستید، قرار دهید، بازوهای خود را به موازات زمین بلند کنید.
نفس خود را به بیرون بازدم کنید، قسمت جلوی بدن خود را به سمت پایین خم کنید و دست جلوی خود را به سمت کف زمین بیاورید، و هر دو پای خود را به صورت کشیده نگه دارید. دست خود را در داخل پای جلو نگه دارید. فقط تا آنجا که برای شما خوب است، پایین بیایید، و این خم شدن ممکن است تا ران باشد و یا تا قوزک پا ادامه داشته باشد.
قلب و تنه خود را با هم تراز نگه داشتن دستها باز نگه دارید. مثل فشار آوردن بر یک قطعه شیشهای نامرئی که در پشت شما قرار دارد، این حالت را نگه دارید.
قبل از اینکه به آرامی بالا بیایید، برای پنج تا هفت نفس، این موقعیت را نگه دارید، و این حرکت را در طرف دیگر بدن خود تکرار کنید.
حالت کمانی (Danurasana)
این خم شدن ملایم کمر باعث کشش و تقویت کمر و و عضلات دنبالچه، به طور همزمان میشود. این حالت یم خم شدگی بسیار خوب برای مبتدیان است، زیرا نیروی پ مورد نیاز برای این کار باعث کاهش خطر آسیب زیاد به ستون فقرات کمری میشود، که یک اشتباه رایج در تمرینات کمر است.
روی شکم خود دراز کشیده و دستان خود را در اطراف خود، روی زمین قرار دهید و پیشانی خود را روی تشک قرار دهید.
زانوهای خود را خم کنید و قسمت خارجی مچ پای خود را بگیرید. اگر این کار برای شما امکان پذیر نیست، فقط به مچ پای خود برسید.
با یک دم، قسمت لگن خود را از روی تشک بلند کنید. کف پاهای خود را به سوی آسمان بلند کنید. سپس حالت الاکلنگی خود را بالاتر ببرید، و پاهایتان را بلند کنید و این حرکت را برای بالا بردن قفسه سینه خود انجام دهید. اگر شما نمیتوانید به پای خود برسید، فقط کافی است دست شما به طرف آنها برسد، و بدون اینکه به هم برسد، شکل کمانی خود را حفظ کنید.
به مدت سه تا پنج نفس این حالت را نگه دارید، و سپس به حالت قبلی باز گردید.
این حرکت را سه بار دیگر تکرار کنید.
حالت کودکانه (Garbhasasana)
حالت کودکانه یک حالت استراحت نرم است که به آرامی باعث کشیدگی در کل ستون فقرات میشود، و با تمرکز بر روی قسمت پایین کمر و قسمت دنبالچه، باعث کشش بیشتر در این نواحی میشود. این حالت یک وضعیت ترمیم کننده است که باعث استراحت سیستم عصبی و فراهم کردن یک موقعیت خوب برای بدن و برای بهبود و ترمیم است. حالت کودکانه یم وضعیت شگفت انگیز است که در هر زمانی که نیاز به استراحت ذهنی دارید، یا اگر نیاز به توجه بیشتری به استخوان دنبالچه خود دارید، میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
قسمت چهار شانه خود را در زیر مچ دست و زانوهای خود را در زیر رانهای خود قرار دهید.
زانوهای خود را گسترده تر کنید، و آنها را به لبه تشک برسانید در حالی که پاهای خود را کنار هم نگه داشته اید.
در حالی که قسمت پایین تنه خود را رو به زمین نگه داشته اید، لگن خود را به سمت پاشنه ها بفرستید. اجازه دهید در صورت امکان پیشانی شما نیز روی تشک استراحت کند.
بازوهای خود را در مقابلتان بکشید یا دستهای خود را در پشت خود قفل کنید. اگر شما میخواهید این حالت را کمی فعال تر کنید، کشش را از طریق انگشتان دست خود آغاز کنید تا به دیواری که در جلوی شما است برسد و یک احساس رهایی در شانه خود احساس کنید.
هر گونه تغییر وضعیتی که مورد نیاز است انجام دهید تا راحتی بیشتری داشته باشید، این تغییر وضعیت میتواند به هم نزدیک کردن یا باز تر کردن زانوها باشد.
برای پنج نفس یا تا زمانی که دوست دارید در این وضعیت بمانید.