درد کشاله ران به عنوان یک تجربه دردی که در جلوی لگن و در نقطه‌ای که شکم به ران متصل می‌شود احساس می‌شود، توصیف می‌شود. کشیدگی عضلات، به عنوان علت شایع‌ترین درد کشاله ران در بزرگسالان، مطرح است. با این حال، درد کشاله ران ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد. شدت و خصوصیات این درد ممکن است در هر فرد متفاوت باشد و میتواند از دردی خفیف تا شدید متغیر باشد. این درد ممکن است به صورت آرام و تدریجی یا به طور ناگهانی ظاهر شود و میتواند به صورت کسل کننده، تیز، ضربان‌دار یا حتی سوزنده تجربه شود.
تشخیص و درمان درد کشاله ران میتواند بسته به علائم و علت زمینه‌ای آن، با استفاده از روش‌های مختلفی انجام شود. تشخیص و درمان درد کشاله ران در بزرگسالان و کودکان به شیوه‌های متفاوتی صورت می‌گیرد. در این مقاله، به بررسی علل احتمالی، تشخیص و درمان درد کشاله ران در بزرگسالان پرداخته شده است.
برای یافتن علت درد کشاله ران با پزشک همکاری کنید. پس از یافتن علت درد، درمان مناسب به منظور دستیابی به تسکین، توسط پزشک مشخص خواهد شد.
متخصصین مرکز جامع توانبخشی امید بعد از معاینه بهترین راه را برای درمان درد کشاله ران تا زانو تجویز می‌کنند.
علت درد کشاله ران سمت چپ و راست در زنان و مردان
درد کشاله ران دلایل زیادی دارد. به همین دلیل برای یافتن علت دقیق درد باید حتما به پزشک مراجعه کنید. بیشتر مواقع درد کشاله ران ناشی از فشار عضلانی است، اما ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد.
با راجعه به پزشک و تعیین اصولی علت درد، می‌توانید تحت درمان مناسب قرار گیرید.
کشیدگی عضلات
کشیدگی کشاله ران معمولا ناشی از یک آسیب ورزشی است. همچنین ممکن است ناشی از یک حرکت نامناسب مفصل ران باشد که منجر به کشش یا پارگی عضلات داخلی ران می‌شود.
کشیدگی کشاله ران معمولا باعث درد شدید و ناگهانی می‌شود. علت درد اغلب مشخص است. همچنین ممکن است کشیدگی کشاله ران منجر به اسپاسم عضلات داخلی ران و ضعف پا شود.
فتق مغبنی (کشاله ران)
فتق مغبنی نیز میتواند یکی از علل درد کشاله ران باشد. فتق کشاله‌ی ران زمانی ایجاد می‌شود که بخشی از بافت روده از درون یک نقطه ضعیف در عضلات شکم بیرون می‌زند.
این برآمدگی میتواند دردناک باشد به خصوص هنگامی که فرد سرفه می‌کند خم می‌شود و یا یک جسم سنگین را بلند می‌کند. (به عبارتی هرچیزی که باعث افزایش فشار داخل شکمی گردد.) فتق کشاله ران ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد.
سنگ کلیه
سنگ کلیه رسوبات سختی هستند که از مواد معدنی و نمک تشکیل شده‌اند و در داخل کلیه تشکیل می‌شوند. عبور سنگ کلیه از مجاری ادراری میتواند بسیار دردناک باشد.
درد می‌توان از خفیف تا شدید متفاوت باشد. درد کلیه معمولا در پشت، زیر دنده‌ها در سمت راست یا چپ ستون فقرات حس می‌شود و میتواند به نواحی دیگر مثل پهلو، شکم یا کشاله ران هم منتقل شود.
سنگ کلیه علاوه بر درد میتواند علائم دیگری نیز ایجاد کند، از جمله:
- وجود خون در ادرار
- حالت تهوع یا استفراغ
- درد همراه با ادرار
- نیاز شدید به ادرار کردن
آرتروز مفصل ران
مفصل ران بین بالای استخوان ران و لگن قرار دارد. آرتروز مفصل ران زمانی رخ می‌دهد که مفصل ران ساییده می‌شود.
با فرسوده شدن مفصل ران، حرکات پا دردناک و سفت می‌شوند. مانند سایر انواع آرتروز، درد با فعالیت بدتر و با استراحت بهتر می‌شود.
علاوه بر درد، مفصل ران ممکن است سفت شود. در حین حرکت ممکن است مفصل صدا دهد.
گیر کردن یا ایمپینجمنت مفصل ران
گیر کردن یا ایمپینجمنت مفصل ران (FAI) مرحله اولیه آرتروز مفصل ران است.
در این عارضه، توده‌های سختی به اسم خار استخوان در اطراف توپ و حفره مفصل ران ایجاد می‌شوند، و در نهایت باعث محدود شدن حرکت لگن می‌شوند. گیر کردن یا ایمپینجمنت مفصل ران ممکن است باعث درد در کشاله ران یا خارج از لگن شود. درد معمولاً هنگام حرکت شدید مفصل ایجاد می‌شود، و ممکن است مبهم بوده یا احساسی شبیه به تیر کشیدن داشته باشد.
پارگی لابروم در مفصل ران
در این بیماری حلقه‌ای از غضروف‌ها به نام لابروم‌ها درگیر هستند که در لبه‌ی خارجی حفره‌ی مفصل ران امتداد می‌یابند. لابروم همانند یک محکم کننده‌ی لاستیکی یا یک واشر عمل می‌کند و ناحیه گرد مانند را سر استخوان ران درحفره مفصل ران محکم نگاه می‌دارد.
پارگی لابروم در مفصل ران ممکن است باعث درد در کشاله ران یا باسن شود. معمولا هنگام انجام برخی فعالیت‌ها ممکن است درد تیزی احساس شود. گاهی اوقات بیماران ممکن است در لگن احساس قفل شدن، صدا دادن یا گرفتگی داشته باشند.
شکستگی لگن
شکستگی استوان ران شامل شکستگی یک چهارم بالایی استخوان ران است. شایع‌ترین علت شکستگی استخوان ران، افتادن است. ضربه مستقیم به لگن نیز میتواند باعث ایجاد شکستگی شود.
یکی دیگر از علل شکستگی ممکن است مربوط به پوکی استخوان (که باعث شکستگی استخوان‌ها می‌شود) باشد. از دیگر علل شکستگی مفصل ران می‌توان به سرطان و آسیب‌های فشاری اشاره کرد.
اغلب درد ناشی از شکستگی مفصل ران در ناحیه کشاله ران احساس می‌شود. هنگام خم کردن یا چرخاندن مفصل ران، درد به شدت بیشتر می‌شود.
استئونکروز مفصل ران
نام دیگر استئونکروز، نکروز آواسکولار است. منظور از نکروز مرگ بافت استخوانی است که به‌دلیل کمبود خونرسانی به استخوان ایجاد می‌شود.
به دنبال کم شدن یا قطع خونرسانی به سر استخوان ران، سلول‌های آن می‌میرند و مرگ سلول‌ها موجب می‌شود استخوان سفتی و قوام خود را از دست بدهد و از بین می‌رود. اولین علامت این عارضه درد مبهم و ضربان‌دار است که معمولا در کشاله ران یا لگن ایجاد می‌شود. با بدتر شدن و پیشرفت بیماری دیگر تحمل وزن روی استخوان غیرممکن می‌شود و فرد هنگام راه رفتن می‌لنگد.
فتق ورزشی
فتق ورزشی یک آسیب نادر است که معمولاً بازیکنان فوتبال و هاکی دچار این آسیب می‌شوند. فتق ورزشی زمانی رخ می‌دهد که قسمتی از بافت یا ارگان‌های بدن با ضعیف شدن یکی از دیواره‌های ماهیچه‌ای(که حفره شکمی را احاطه می‌کند) بیرون می‌زند.
درد ناشی از فتق ورزشی مسقیماً در جلوی قسمت تحتانی شکم یا کشاله ران احساس می‌شود. تشخیص فتق ورزشی دشوار است. درمان این عارضه معمولا شامل استراحت یا جراحی می‌باشد.
عارضه‌های مربوط به بیضه
عارضه‌های مربوط به بیضه نیز ممکن است باعث درد کشاله ران شوند، این عارضه‌ها عبارتند از:
- اپیدیدیمیت، که بیماری التهاب اپیدیدیم است. اپیدیدیم یک لوله است که در پشت بیضه قرار دارد و اسپرم را ذخیره و حمل می‌کند. وقتی این لوله متورم شود، میتواند باعث درد و ورم در بیضه‌ها شود. در موارد نادر ممکن است تب و لرز را نیز تجربه کنید. این وضعیت اغلب ناشی از بیماری‌های مقاربتی است.
- پیچ خوردگی بیضه: این اتفاق زمانی می‌افتد که بیضه در داخل کیسه بیضه پیچ خورده می‌شود. پیچ خوردگی بیضه باعث درد شدید و ناگهانی در کشاله ران و بیضه می‌شود.
مشکلات عصبی
فشردگی عصب در قسمت تحتانی ستون فقرات ممکن است باعث درد کشاله ران شود.علاوه بر درد، بی‌حسی و گزگز نیز ممکن است در ناحیه کشاله ران رخ دهد. این وضعیت رادیکولوپاتی کمری نامیده می‌شود.
فشار مستقیم روی عصب (به دام افتادن عصب) ممکن است باعث سوزش یا درد در کشاله ران و همچنین درد وسط ران شود. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است بی‌حسی و گزگز را تجربه کنند.
مشکلات مربوط به لگن و شکم
برخی از مشکلات مربوط به شکم ممکن است باعث ایجاد دردی شوند که با درد کشاله ران اشتباه گرفته می‌شود، از جمله موارد زیر:
- دیورتیکولیت، التهاب دیورتیکولوم‌های روده بزرگ
- آنوریسم آئورت کمی: بزرگ شدن بخش پایین‌تر آئورت می‌باشد که درمیان ناحیه شکمی گسترش میابد.
- بیماری‌های لگن مانند کیست تخمدان، کیسه‌های پر از مایعی است که در تخمدان یا روی آن رشد می‌کنند.
استئیت پوبیس
اوستیت پوبیس یک بیماری التهابی است. سمفیز پوبیس جلوترین قسمت حلقه استخوانی لگن بوده و محل اتصال دو استخوان پوبیس است. این عارضه ممکن است باعث درد مبهم و شدید در کشاله ران و لگن شود. و میتواند تمام افراد، چه افراد ورزشکار و چه افراد غیر ورزشکار را تحت تاثیر قرار هد. این عارضه در افرادی که شرایط زیر را تجربه کرده‌اند رایج‌تر است:
- آرتریت التهابی
- بارداری
- آسیب لگن
- جراحی لگن
عفونت مفصل
به ندرت مفصل ران ممکن است دچار عفونت شود، و این عارضه بیشتر در افراد بالای 80 سال رخ می‌دهد. عفونت مفصل بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که مبتلا به بیماری‌های خاصی از قبیل موارد زیر هستند:
- دیابت، قند خون بالا
- آرتریت روماتوئید، بیماری التهای مفاصل
- جراحی مفصل
- تعویض مفصل ران یا زانو
عفونت مفصل، هنگام حرکت دادن ساق پا باعث درد شدید کشاله ران می‌شود. بیماران ممکن است تب، تورم، گرما و قرمزی اطراف لگن را نیز تجربه کنند.
تومور
تومور به ندرت باعث درد کشاله ران می‌شود. درد در صورتی ایجاد می‌شود که تومور در عضلات داخلی ران باشد.
ورزش نمی‌تواند درد کشاله ران ناشی از تومور را تشدید کند، اما کشیدگی مفصل ران باعث بدتر شدن درد می‌ود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت زمین خوردن یا وارد شدن آسیب دیگری به مفصل لگن، باید به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که علاوه بر درد کشاله ران، موارد زیر را نیز تجربه کردید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- لرز
- وجود خون در ادرار
- ناراحتی در شکم یا لگن
- حالت تهوع یا استفراغ
- عدم توانایی در راه رفتن
حتی اگر موارد فوق را تجرب نکنید، اما درد شما شدید یا مداوم باشد نیز باید حتما بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که مبتلا به فتق کشاله ران هستید باید با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت تجربه هریک از علائم زیر مراجعه فوری به پزشک الزامی‌ست:
- درد شدید در اطراف برآمدگی کشاله ران
- استفراغ
- اسهال
- تورم در شکم
این علائم ممکن است نشانه فتق حبس شده باشد. فتق حبس شده زمانی ایجاد می‌شود که بافت فتق به دام می‌افتد و خون کافی دریافت نمی‌کند. فتق حبس شده تهدید کننده زندگی است و نیاز به جراحی فوری دارد.
نهایتا، در صورت تجربه درد و تورم شدید و یکطرفه در بیضه، به دنبال مراقبت‌های اورژانسی باشید. چرا که این علائم ممکن است نشانه پیچ خوردگی بیضه باشد. و پیچ خوردگی بیضه نیز نیاز به جراحی فوری دارد.
درد کشاله ران چگونه تشخیص داده می‌شود؟
درد کشاله ران ممکن است علل مختلفی داشته باشد، از این رو پزشک میتواند به طرق مختلفی آن را تشخیص دهد.
پزشک سابقه پزکی و برخی جزئیات دیگر را بررسی می‌کند، از جمله موارد زیر:
- زمان شروع درد
- اینکه آیا فرد دچار آسیب شده است یا نه
- بررسی مواردی درد بیمار را کمتر یا بیشتر می‌کند
- اینکه علائم دیگری دارد یا نه
معمولا پزشک برای تشخیص، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. گاهی برای تایید تشخیص از آزمایشات تصویربرداری نیز استفاده می‌شود.
معاینه فیزیکی
در طول معاینه فیزیکی، پزشک موارد زیر را اجام خواهد داد:
- معاینه شکم
- معاینه بیضه در مردان
- معاینه عصبی
- معاینه اسکلتی عضلانی با تمرکز روی لگن
افراد مبتلا به مشکلات لگن معمولا با چرخش و خم کردن مفصل ران مشکل دارند. برای مثال هنگام نشستن و قرار دادن مچ پا روی ران پای دیگر دچار درد و ناراحتی می‌شوند.
تصویربرداری
کشیدگی کشاله ران تنها با معاینه فیزیکی قابل تشخیص است. با این حال، به منظور بررسی و تشخیص علل دیگ درد کشاله ران معمولاً از تصویربرداری استفاده می‌شود.
معمولا برای تشخیص درد کشاله ران از اشعه ایکس استفاده می‌شود. این تست تصویربرداری از ساختارهای داخلی بدن عکس می‌گیرد. اشعه ایکس میتواند آناتومی استخوانی و ساختار مفصل ران را نشان دهد.
اشعه ایکس بهترین راه برای مشاهده میزان آسیب غضروف است، و میتواند نشانه‌های دیگری از آرتروز مفصل ران مانند خار استخوان و باریک شدن فضای مفصل را نشان دهد.
در صورتی که درد کشاله ران مربوط به فتق مغبنی یا بیضه باشد، به منظور تشخیص از سونوگرافی استفاده می‌شود. سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از ساختارهای داخلی بدن استفاده می‌کند.
در صورتی که درد ناشی از سنگ کلیه باشد، اسکن کامپیوتری (CT) انجام می‌شود. این اسکن با گرفتن چندین پرتوی ایکس در زوایای مختلف کار می‌کند، سپس از آن پرتوهای ایکس استفاده می‌کند تا یک تصویر سه بعدی تشکیل دهد.
سونوگرافی و سی تی اسکن شکم و لگن نیز میتواند مشکلات روده‌ای یا سایر بیماری‌های مربوط به شکم و لگن را تشخیص دهد.
آزمایش تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) اغلب برای بررسی بافت نرم اطراف مفصل ران مورد استفاده قرار می‌گیرد. ام آر آی از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویری از ساختارهای داخلی بدن استفاده می‌کند. ام آر آی میتواند عضلات، تاندون‌ها، رباط‌ها و لابروم را نمایش دهد.
گاهی ام آر آی با کنتراست انجام می‌شود. در طی این روش، نوع خاصی از رنگ تزریق می‌شود. که باعث می‌شود آسیب‌های ظریف غضروف و لابروم داخل مفصل در اسکن بهتر نشان داده شوند.
همچنین می‌توان از ام آر آی برای بررسی مشکلات عصبی استفاده کرد. به عنوان مثال، یک عصب فشرده در پشت گاهی اوقات میتواند منجر به احساس درد در کشاله ران شود. به این معنی که حتی اگر آسیب مربوط به جای دیگری از بدن باشد، اما در کشاله ران احساس می‌شود.
در چنین مواردی، ام آر آی میتواند به یافتن منبع اصلی درد کمک کند.
تزریق
در صورت نامشخص بودن منبع درد، تزریق تشخیصی میتواند موثر باشد.
در طول این روش، یک ماده بی‌حس کننده به نام لیدوکائین به مفصل ران تزریق می‌شود. ممکن است از سونوگرافی یا اشعه ایکس برای اطمینان ز درست قرار گرفتن سوزن در نقطه مناسب استفاده شود.
در صورتی که پس از تزریق داروی بی‌حسی درد به طور موقت از بین برود، احتمالاً منبع درد همان جایی است که بی‌حسی تزریق شده است.
این روش توسط یک پزشک ماهر مانند جراح ارتوپد، پزشک متخصص در درمان اختلالات استخوان‌ها و عضلات انجام می‌شود. همچنین ممکن است توسط رادیولوژیست، پزشکی که در تصویربرداری پزشکی تخصص دارد، انجام شود.
درمان درد کشاله ران
پس از تشخیص علت درد، مرحله بعدی شامل برنامه درمانی است. درمان بسته به علت درد متفاوت خواهد بود. به منظور درمان و بهبود آسیب دیدگی، استراحت و یخ میتواند مفید باشد. همچنین می‌توانید از داروهای مسکن نیز استفاده کنید. اصولا زمانی که درد کشاله ران مربوط به لگن است نیاز به فیزیوتراپی دارد. در موارد جدی جراحی الزامی‌ست.
گزینه‌های درمان سبک زندگی
برخی از انواع درد کشاله ران را می‌توانید در خانه با مراقبت ساده کاهش دهید. به عنوان مثال، اگر دچار کشیدگی کشاله ران هستید، پزشک موارد زیر را برای کمک به کاهش درد و ورم توصیه می‌کند:
- استراحت
- استفاده از یخ در ناحیه آسیب دیده
- بستن و پیچیدن قسمت بالای ران با نوار کشی
درمان آرتروز مفصل ران ممکن است شامل محدود کردن فعالیت‌هایی باشد که درد را بدتر می‌کند.
به منظور درمان درد کشاله ران ناشی از مشکلات مربوط به بیضه، پزشک استفاده از یخ و بالا بردن را توصیه می‌کند.
داروها
داروهای مسکن بدون نسخه مانند تایلنول (استامینوفن) و ادویل (ایبوپروفن) می‌توانند برای درمان برخی از شرایط از جمله موارد زیر مورد استفاده قرار گیرند:
- کشیدگی کشاله ران
- آرتروز
- پارگی لابروم در مفصل ران
- استئیت پوبیس
- عصب فشرده شده در پشت
در صورت شدید بودن درد، ممکن است به داروهای مسکن قوی‌تری مانند مواد افیونی نیاز باشد. داروهای مسکن قوی‌تر برای شرایط زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند:
- سنگ کلی
- شکستگی لگن
- عفونت مفصل ران
تزریق یک استروئید مانند کورتون استات (کورتیزون) ممکن است به درمان و بهبود برخی شرایط کمک کند. کورتون استات ممکن است به افراد مبتلا به آرتروز مفصل ران تزریق شود. به منظور درمان یک عصب فشرده، تزریق باید به قسمت پایین کمر انجام شود.
در صورتی که درد ناشی از عفونت باشد، می‌توان از آنتی بیوتیک استفاده کرد. پس از جراحی مفصل ران عفونی نیز از آنتی بیوتیک استفاده می‌شود.
فیزیوتراپی
اصولا برای درمان درد کشاله ران ناشی از مشکلات مفصل ران، از فیزیوتراپی استفاده می‌شود. و زمان استفاده از فیزیوتراپی بستگی به علت عارضه دارد.
مثلا ممکن است پس از جراحی تعویض مفصل ران به فیزیوتراپی نیاز داشته باشید. در صورت مبتلا بودن به آرتروز مفصل ران، احتمالا به فیزیوتراپی طولانی مدت نیاز خواهید داشت.
فیزیوتراپی شامل تمریناتی است که به تقویت عضلات ساق پا و لگن کمک می‌کنند. برخی تمرینات همچنین می‌توانند باعث بهبودی دامنه حرکتی و انعطاف پذیری شوند.
در صورت نیاز می‌توانید از یک وسیله کمکی مانند عصا یا واکر برای راه رفتن استفاده کنید.
جراحی
موارد جدی نیاز به جراحی دارند. برخی موارد مانند پیچ خوردگی بیضه یا عفونت مفصل ران نیاز به جراحی اورژانسی دارند. در طی عمل جراحی برای عفونت مفصل ران، ناحیه آسیب دیده با محلول نمکی شستشو داده می‌شود و بافت عفنی برداشته می‌شود. بعد از عمل به منظور جلوگیری از عفونت باید آنتی بیوتیک مصرف کرد.
دیگر شرایطی که نیاز به جراحی دارند عبارتند از:
- تعویض مفصل ران برای درمان آرتروز پیشرفته مفصل ران
- جراحی آرتروسکوپی لگن به منظور درمان برخی پارگی‌های لابرال
- جراحی رفع فشار مرکزی برای استئونکروز مفصل ران
(البته این موارد ذکر شده نیاز به جراحی ضروری دارند، نه جراحی فوری و اورژانسی)
پیشگیری از درد ماهیچه ران پا
برخی از علل درد کشاله ران قابل پیشگیری هستند. برای مثال، با انجام اقدامات زیر می‌توانید از مشکلات مربوط به لگن پیشگیری کنید:
- حفظ وزن مناسب به منظور کاهش التهاب و فشار وارده بر بدن
- شرکت در ورزش‌های کم‌ضربه مانند شنا یا دوچرخه سواری، که فشار کمتری را به مفصل ران وارد می‌کنند.
- صحبت با پزشک در مورد راه‌های پیشگیری از زمین خوردن، مانند تمرین تعادل یا تای چی
- انجام ورزش منظم و روزانه برای کمک به کاهش سرعت تحلیل استخوان و حفظ قدرت عضلانی
باید برای غربالگری و چک آپ، به طور منظم به پزشک مراجعه کنید. مراجعه منظم به پزشک برای غربالگری و چک آپ، میتواند به جلوگیری از درد کشاله ران ناشی از شرایط غیرمرتبط با مفصل ران، مانند بیماری‌های مقاربتی، کمک کند.
