انگشت چکشی به دلیل عدم تعادل عضلات و رباطها در اطراف مفصل انگشتان پا ایجاد میشود. این عارضه باعث میشود مفصل میانی انگشتان پا خم شده و در این وضعیت باقی بمانند. شایعترین عارضه ناشی از به وجود آمدن انگشتان چکشی، ساییدگی و تحریک قسمت بالای مفصل خم شده است.
انگشتان پا در کودکان ممکن است به جای این که خم شوند دچار انحنا شوند.
سه انگشت میانی پا بیش از سایر انگشتها در معرض آسیبدیدگی هستند. انگشتان پای زنان به دلیل نوع کفشهایی که میپوشند بیشتر از مردان در معرض چکشی شدن است.
انگشت چکشی یک عارضه خطرناک در افراد مبتلا به دیابت یا افرادی که گردش خون در پاهای آنها ضعیف است میباشد زیرا این افراد بیشتر مستعد ابتلا به عفونت یا زخمهای پا هستند. کفشهای طبی سفارشی میتواند از بروز عوارض ناشی از این مشکل جلوگیری کند. افراد مبتلا به این بیماریها باید زمانی که اولین علائم مشکلات را در پا مشاهده کردند به پزشک مراجعه کنند.
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید برای درمان پای انگشتی، روشهای درمانی بدون جراحی را به بیماران توصیه میکنند. برای دریافت اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفن 02122780702 یا 02122780701 تماس حاصل فرمایید.
انواع انگشت چکشی
دو نوع انگشت چکشی وجود دارد:
انگشت چکشی انعطافپذیر
اگر هنوز میتوان انگشت را از محل مفصل آن حرکت داد، انگشت چکشی انعطافپذیر است. این خوب است زیرا ابتلا به این عارضه در مراحل اولیه و خفیف است. در این حالت میتوان از روشهای درمان متعددی کمک گرفت.
انگشت چکشی سخت شده
اگر تاندونها در انگشتان پا سفت شوند بیش از حد بر مفصل فشار میآورند. در این مرحله، انگشتان پا را نمیتوان تکان داد. معمولاً این بدان معنا است که شما باید تحت عمل جراحی قرار بگیرید.
علت ابتلا به انگشت چکشی
عضلات هر انگشت پا جفتی کار میکنند. وقتی که عضلات انگشتان پا از تعادل خارج میشوند، انگشت چکشی ایجاد میشود عضلات نامتعادل باعث اعمال فشار زیاد بر تاندونها و مفاصل میشوند. این فشار باعث شکلگیری انگشت چکشی میشود.
برخی عواملی که احتمال ابتلا به انگشتان چکشی را افزایش میدهند عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی: ممکن است شما از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به انگشتان چکشی باشید زیرا پاهای شما به نوعی بیثبات هستند – ممکن است کف پاهای شما صاف باشند.
- ابتلا به آرتروز
- آسیبدیدگی انگشتان پا: استفاده از کفشهای نامناسب مقصر اصلی هستند. اگر کفشها خیلی تنگ، خیکی کوتاه یا خیلی تیز باشند فشار زیادی به انگشتان پا وارد کرده و آنها را از تعادل خارج میکنند، کفشهای پاشنه بلند فشار بسیار زیادی به انگشتان پا وارد میکنند.
- افزایش سن
علائم ابتلا به انگشت چکشی چیست؟
انگشت پا به شکل “V” و حالت چکشی درمیآید. برخی علائم انگشتان چکشی عبارتند از:
- در هنگام پوشیدن کفش، قسمت بالای انگشت خم شده آسیب میبیند.
- بالای مفصل انگشت پا پینه میبندد.
- مفصل انگشت متورم شده و رنگ آن قرمز تیره میشود.
- حرکت دادن مفصل انگشت پا دشوار میشود – و اگر تلاش کنید که این کار را انجام دهید آسیب میبیند.
- کف پا در زیر انگشت خم شده آسیب میبیند.
چگونه متوجه ابتلا به انگشت چکشی شوم؟
پس از انجام معاینات پزشکی به شما گفته میشود که آیا به انگشت چکشی مبتلا شدهاید یا نه. معمولاً عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس بخشی از معاینات برای ارزیابی میزان و گستردگی بدشکلی انگشت پا است.
برطرف کردن انگشت چکشی با روشهای خانگی
برخی از روشهایی که به کاهش درد و بدشکلی انگشتان پا کمک میکنند عبارتند از:
- فقط کفشهایی بپوشید که اندازه و ارتفاع آن مناسب باشد، به این کفشها، کفشهای پنجه پهن نیز گفته میشود. حداقل باید بین بلندترین انگشت و نوک کفش حدود 1.5 سانتیمتر فاصله وجود داشته باشد. به یاد داشته باشید که این میتواند برای انگشت شصت پا یا دومین انگشت پا باشد.
- از پوشیدن کفشهایی که پاشنههای آنها بلندتر از 5 سانتیمتر است خودداری کنید.
- کفش مناسب با فعالیتی که میخواهید انجام دهید بپوشیدد
- شما میتوانید از پدهای غیر درمانی برای انگشتان چکشی استفاده کنید. این پدها اطراف مفصل برآمده انگشت را گرفته و به کاهش فشار دردناک وارده روی آن کمک میکنند. برخی برندها پوششهای ژلی دارند که از تحریک انگشت پا به وسیله کفش جلوگیری میکند.
- به آرامی انگشتان پا را ماساژ دهیت تا درد کاهش یابد.
- یک قطعه یخ روی انگشت چکشی قرار دهید تا تورم دردناک آن کاهش یابد.
روشهای دیگر درمانی برای برطرف کردن انگشت چکشی
اگر شما انگشت چکشی دارید باید به پزشک مراجعه کنید.
روشهای درمانی متعددی برای درمان این عارضه وجود دارد که به شدت چکشی بودن انگشت شما بستگی دارد. برخی از این روشهای درمانی عبارتند از:
پوشیدن کفش مناسب
کفشها مناسب بپوشید، این لزوماً به این معنی نیست که باید از کفشهای گرانقیمت استفاده کنید. قرار دادن یک لایه پوششی روی قسمتهای برجسته استخوانهای برآمده میتواند به کاهش درد کمک کند.
داروهای مناسب برای کاهش درد کدام است؟
داروهایی که باعث کاهش التهاب میشوند میتوانند به کمتر شدن تورم و درد کمک کنند.
در برخی موارد، پزشک از تزریق کورتیزون برای کاهش دردهای حاد استفاده میکند.
فیزیوتراپی چگونه به انگشت چکشی کمک میکند؟
تمرینات کششی و تقویتی در فیزیوتراپی میتواند اولین گام برای برگرداندن عدم تعادل عضلاتی باشد که باعث شدهاند انگشت چکشی شکل بگیرد.
تأثیر کفی طبی
علاوه بر تمرینات کششی و تقویتی، تجهیزات طبی نیز میتوانند با تغییر وضعیت پا و انگشتان پا در هنگام پوشیدن کفش برای بهبود عدم تعادل عضلانی (و جلوگیری از ایجاد دوباره انگشت چکشی) مفید باشند.
آتلبندی
استفاده از آتل یا نوار چسب روی انگشت پا میتواند به تراز شدن دوباره انگشت کمک کرده و از خم شدن آن جلوگیری کند.
ورزش و حرکات اصلاحی برای رفع انگشت پای چکشی
تکان دادن انگشتان پا
تمرین تکان دادن انگشتان پا مشابه زدن انگشتان دست روی میز است. با پای برهنه بایستید، انگشتان پا را به سمت بالا خم کنید. سپس با انگشت کوچک پا شروع کنید و سپس حرکت را ادامه دهید تا به انگشت شصت برسید، انگشتان پا را با حرکات موجی شکل به سمت زمین حرکت دهید. این تمرین را 10 مرتبه در روز تکرار کنید.
تمرین با حوله
با کشش انگشتان پا سعی کنید یک حوله را از روی زمین بردارید تا مفاصل انگشتان پای شما شل شوند. این تمرین را میتوانید در حالت نشسته یا ایستاده انجام دهید. فقط حوله را روی زمین حرکت داده و آن را با انگشتان پا چروک کنید. سپس آن را صاف کرده و به حالت اول درآورده و دوباره تمرین را تکرار کنید. با قرار دادن یک جسم سنگین به مرور این تمرین را مشکلتر کنید.
کشش دستی
انگشتان خود را با دست کشیده و ماساژ دهید تا انگشتان چکشی برطرف شوند. در حالتی راحت به صورت چهار زانو بنشینید. با انگشتان دست خود انگشتان آسیبدیده پا را بکشید. هر حالت کشش را چند ثانیه نگه دارید. اگر در هنگام انجام این تمرین احساس درد کردید، تمرین را متوقف کنید.
چنگ زدن زمین
تمرین چنگ زدن زمین بر پدهای انگشتان پا متمرکز است. با پای برهنه بایستید و پدهای انگشتان پا را به سمت کف زمین فشار دهید. این صاف کردن و فشار به تراز شدن دوباره استخوانها در انگشتان چکشی کمک میکند و به شل شدن مفصل (مفصل بین انگشتی پراگزیمال) کمک میکند بنابراین بند انگشت پراگزیمال (نزدیکترین استخوان به قسمت اصلی پا) میتواند به حالت طبیعی بازگردد. شما میتوانید این حرکت را با کفشهای مناسب انجام دهید. اگر کفشهای شما خیلی تنگ نباشند نمیتوانید این تمرین را انجام دهید.
چگونه میتوان از ایجاد انگشت چکشی جلوگیری کرد؟
پیشگیری از ابتلا به عوارض پا مانند انگشت چکشی غالباً به استفاده از کفشهای مناسب و مراقبت از پاها مرتبط است. چند نکته:
به طور مرتب پاهای خود را معاینه کنید. این کار به خصوص در مواردی که به دیابت با بیماریهای دیگر که باعث ضعف گردش جریان خون یا بیحسی در انگشتان پا میشوید ضرورت مییابد. در این موارد شما باید هر روز پاهای خود را بررسی کنید تا بتوانید مشکلات احتمالی را در مراحل اولیه شناسایی کنید.
گردش درست جریان خون بسیار مهم است. زمانی که شما نشستهاید، پاهای خود را بالا نگه دارید. اگر برای مدت طولانی نشستهاید، ساق و پاهای خود را بکشید. پاهای خود را ماساژ دهید – یا از کسی که شما را دوست دارید بخواهید که این کار را انجام دهد. قرار دادن پا در آب گرم نیز میتواند مؤثر واقع شود.