فیزیوتراپی برای درد زانو نیازمند بررسی کامل پا از مفصل ران تا کف پا خواهد بود. فیزیوتراپیست می‌تواند این کار را انجام داده و درمان‌های موردنیاز شما را تجویز کند. بدین ترتیب زانودرد شما کاهش یافته و حرکت پذیری کلی زانو بهتر می‌شود. مهم است که شخصاً به فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا علت زانودرد شما مشخص شده و تمرینات مفید برای این عارضه به شما آموزش داده شوند.
از فیزیوتراپی زانو چه انتظاری باید داشت؟
ویزیت اول برای تشخیص صحیح و مدیریت مناسب عارضه ضروری است. در طی این ویزیت فیزیوتراپیست از شما سؤال کرده و در مورد مشکل شما، عوامل تخفیف و تشدید آن و سوابق پزشکی شما اطلاعات جمع می‌کند. با توجه به این اطلاعات معاینه دقیقی نیز انجام خواهد شد. این معاینه شامل بخش های مختلفی از جمله موارد زیر خواهد بود:
- ارزیابی الگوی راه رفتن: فیزیوتراپیست می‌تواند تغییرات کوچک در حرکات زانو در طی راه رفتن را تشخیص دهد.
- لمس: برای این کار ساختارهای مختلف بدن شما توسط فیزیوتراپیست لمس شده و مشکلات و حساسیت آنها بررسی می‌شود.
- اندازه گیری دامنه حرکتی: دامنه حرکتی به میزان خم و راست شدن زانو گفته می‌شود. فیزیوتراپیست با استفاده از ابزارهای مخصوص این دامنه را اندازه گیری خواهد کرد.
- اندازه گیری قدرت: عضلات مختلفی در اطراف زانو وجود دارند و این معاینه می‌تواند ضعف و عدم تعادل در آنها را تشخیص دهد.
- ارزیابی تعادل: در صورت وجود مشکلات تعادلی ممکن است فشار زیادی بر روی زانو وارد شده و منجر به درد شود.
- اندازه گیری قطر اندام‌ها و تورم در آنها: ممکن است مفصل زانو پس از آسیب دچار تورم شود. فیزیوتراپیست می‌تواند مقدار تورم را اندازه گیری کرده و از آن برای درمان استفاده کند.
- تست‌های مخصوص: این تست‌ها مانورهای خاصی هستند که به منظور تشخیص مشکلات ساختاری مختلف به کار می‌روند.
فیزیوتراپی برای درمان زانودرد
پس از تکمیل معاینه فیزیوتراپیست یک برنامه درمانی را برای شما آغاز خواهد کرد. فعالیت شما در این برنامه اهمیت زیادی خواهد داشت.
تمرینات فیزیوتراپی برای تسکین زانودرد
ورزش باید ابزار اصلی شما برای درمان زانودرد باشد. تمرینات زیر می‌توانند به شما برای تقویت عضلات اطراف زانو، بهبود تعادل و افزایش دامنه حرکتی آن کمک کنند.
بالا بردن مستقیم پا
این تمرین باعث تقویت عضلات چهارسر ران شده که حتی در صورت وجود زانودرد از سلامت این مفصل حمایت می‌کنند. به پشت بخوابید و یک پای خود را خم کرده و کف پا را بر روی زمین قرار دهید. پا دیگر خود را صاف نگه داشته و آن را بالا بیاورید. با استفاده از عضلات شکم، لگن خود را ثابت نگه دارید. توصیه می‌شود که این تمرین برای هر پا چندین مرتبه تکرار شود.
پل زدن
در حالی که به پشت خوابیده‌اید زانوهای خود را خم کرده و کف پاها را با فاصله‌ای به عرض لگن بر روی زمین قرار دهید. با استفاده از عضلات سرینی لگن خود را تا حد امکان بالا برده و با بدن خود پل بزنید. در این تمرین بر روی عضلات همسترینگ و سرینی خود احساس فشار خواهید کرد. سپس سعی کنید پاشنه‌ی پای خود را بر روی زمین نگه داشته و انگشتان پا را بالا بیاورید. پس از آن به حالت اولیه بازگشته و این تمرین را به تعداد تجویز شده تکرار کنید.
بالا بردن پا در حالت خوابیده روی شکم
بر روی شکم خوابیده و پاهای خود را دراز کنید. عضلات سرینی خود را منقبض کرده و یک پا را به طرف بالا ببرید. این حالت را 3 تا 5 ثانیه حفظ کرده و این تمرین را برای هر پا 10 مرتبه و یا به تعداد تجویز شده تکرار کنید.
اسکات روی دیوار
در این تمرین می‌توانید از توپ ایروبیک و یا یک دیوار استفاده کنید. در طی جلسه‌ی فیزیوتراپی هر دو روش به شما آموزش داده خواهند شد تا روش آسان‌تر را در خانه انجام دهید. پشت به یک دیوار ایستاده و پاها را به اندازه‌ی عرض شانه باز کنید. زانوهای خود را به آرامی خم کرده و کمر خود را بر روی دیوار نگه دارید تا زمانی که ران های شما با سطح زمین موازی شوند. این حالت را 5 تا 10 ثانیه نگه داشته و سپس با منقبض کردن عضلات سرینی خود به آرامی به موقعیت اولیه بازگردید.
پله رفتن
بر روی اولین پله از راه پله یا یک نیمکت با ارتفاع توصیه شده بایستید و عضلات شکم خود را منقبض کنید. سپس با خم کردن زانو به آرامی بدن خود را پایین برده و پای دیگر خود را بر روی زمین قرار دهید و دوباره بدن خود را بالا ببرید. فیزیوتراپیست شما دفعات انجام این تمرینات را مشخص کرده و روند بهبودی شما را تحت نظر خواهد گرفت.
اولتراسوند
اولتراسوند یکی از روش‌های درمان انفعالی در فیزیوتراپی است که برای درمان زانودرد کاربرد دارد. این دستگاه با مصرف برق می‌تواند امواج اولتراسوند یا فراصوت تولید کند.
این امواج صوتی با فرکانس بالا لرزش‌های ریزی در بافت های عمقی بدن شما ایجاد می‌کنند که توسط فرد قابل احساس نخواهند بود. فرکانس این دستگاه بیش از دامنه‌ی شنوایی انسان است.
امواج اولتراسوند ممکن است به صورت پالس و یا به شکل ممتد به بدن وارد شوند. استفاده‌ی ممتد از این امواج ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد بافت ها شود. باور بر این است که اثر گرمایشی و همچنین اثرات دیگر این روش در خاصیت درمانی آن دخیل هستند.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی یک روش بدون جراحی غیرتهاجمی است که با استفاده از امواج مکانیکی انجام می‌شود. این روش در کسانی که توانایی استفاده از داروهای ضدالتهاب و یا وسایل بی حرکت کننده‌ی اندام را ندارند به کار می‌رود. این روش سریع و مؤثر بوده و معمولاً برای درمان زانودرد استفاده می‌شود.
لیزر سرد
لیزر سرد با استفاده از یک دستگاه کوچک دستی انجام می‌شود. این روش غیرتهاجمی بوده و ممکن است توسط پزشک، فیزیوتراپیست و یا درمانگران دیگر انجام شود.
پزشک این دستگاه را به مدت 30 ثانیه تا چند دقیقه بر روی پوست شما قرار خواهد داد. مدت زمان استفاده از لیزر به دوز درمانی و وسعت ناحیه‌ی تحت درمان بستگی خواهد داشت.
انرژی نوری لیزر از پوست عبور کرده و وارد بافت ها شده و در آن جا جذب می‌شود. این انرژی به کاهش التهاب و افزایش بازسازی بافت های آسیب دیده کمک خواهد کرد.
درمان با این روش معمولاً به بیش از یک جلسه‌ی درمانی نیاز داشته و تعداد جلسات مورد نیاز به میزان آسیب به بافت های زانو بستگی خواهد داشت. ممکن است لازم باشد تا چند جلسه در هفته به مدت چند هفته یا چند ماه این کار را انجام دهید.
تحریک الکتریکی
تحریک الکتریکی یکی از روش‌های درمانی پرکاربرد در فیزیوتراپی است. استفاده از جریان الکتریکی به تقویت عضلات، بلوک کردن سیگنال‌های درد و تقویت گردش خون کمک خواهد کرد.
در صورت ابتلا به آسیب یا بیماری‌های زانو ممکن است فیزیوتراپیست شما از این روش به عنوان یک روش مکمل در برنامه‌ی توانبخشی شما استفاده کند.
ماساژ
تا زمانی که زانودرد شما توسط آرتروز ایجاد نشده باشد ماساژ روشی مناسب برای درمان آن خواهد بود. فیزیوتراپیست می‌تواند تکنیک‌های مناسب ماساژ را به شما پیشنهاد کند.
حرکت بخشی
حرکت بخشی یک تکنیک درمان دستی است که در طی آن مفاصل به آرامی حرکت داده می‌شوند تا دامنه حرکتی آنها افزایش یابد.
فیزیوتراپی زانو چقدر زمان خواهد برد؟
فیزیوتراپیست می‌تواند مراحل درمان را برای شما مشخص کرده و تخمینی از زمان موردنیاز را به شما ارائه دهد. مدت زمان لازم برای درمان به شدت آسیب شما و یا انجام عمل جراحی بستگی خواهد داشت. فیزیوتراپیست و پزشک شما می‌توانند بهترین برنامه‌ی درمانی را برای شما طراحی کنند که معمولاً 6 هفته زمان خواهد برد.
پیشگیری از آسیب زانو
- قبل از ورزش کردن بدن خود را به طور کامل گرم کرده و پس از تمرین نیز حرکات کششی انجام دهید. انعطاف پذیری عضلات اطراف زانو می‌تواند حرکت پذیری و توانایی مفصل برای جذب ضربه را افزایش دهد.
- با استفاده از تمرینات یوگا و یا تخته تعادل سعی کنید تعادل بدن خود را تقویت کنید. به طور کلی یوگا برای حفظ سلامت مفاصل بسیار مفید خواهد بود.
- بر روی قدرت عضلات چهارسر، همسترینگ، سرینی و ساق خود کار کنید. عضلات قوی در این ناحیه می‌توانند مفصل زانو را پایدار کرده و فشار وارد شده بر روی آن را کاهش دهند.
سؤالات متداول
دیدن نتایج فیزیوتراپی چقدر زمان خواهد برد؟
مدت زمان میانگین برای بهبودی مشکلات مختلف بین 2 تا 4 هفته خواهد بود. بهبودی تاندون ممکن است بین 4 تا 6 هفته و بهبودی استخوان بین 6 تا 8 هفته زمان ببرد.
فیزیوتراپی زانو چند جلسه در هفته لازم است؟
به طور معمول فیزیوتراپی به مدت 4 تا 6 هفته با 2 تا 3 مراجعه در هر هفته انجام می‌شود. ممکن است این برنامه تغییر کند ولی به طور کلی توصیه می‌شود که در 2 تا 3 هفته‌ی اول درمان 3 مراجعه در هفته وجود دشته باشد چراکه این مدت بخش اصلی درمان شما خواهد بود.
دیدن نتایج شاک ویو تراپی زانو چقدر زمان خواهد برد؟
اکثر افرادی که از این روش استفاده می‌کنند پس از 1 تا 3 ماه شاهد نتایج آن خواهند بود. نتایج اولیه (در طی هفته‌های اول درمان) نیز قابل توجه خواهند بود.
آیا لیزردرمانی برای آرتروز زانو مناسب است؟
افرادی که به آسیب یا بیماری‌های زانو مبتلا شده‌اند می‌توانند از لیزر درمانی سود ببرند.
