شانه یخ زده که کپسولیت چسبنده نیز نامیده می‌شود، باعث درد و سفتی در شانه می‌گردد. شانه یخ زده بیشتر افراد بین 40 تا 60 سال را درگیر می‌کند و در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد. یکی از درمان‌های موثر برای شانه یخ زده (فروزن شولدر)، اوزون‌تراپی است. اوزون‌تراپی شانه یخ زده درد و التهاب را کاهش داده و موجب بهبود گردش خون می‌شود. در نظر داشته باشید به منظور جلوگیری از بروز هرگونه عوارض جانبی، این درمان باید توسط پزشک متخصص انجام شود. تعداد جلسات درمانی مورد نیاز بسته به شرایط بیمار متفاوت می‌باشد. با این وجود، بعد از 3 یا 4 جلسه علائم این بیماری تا حد زیادی بهبود خواهند یافت.
اوزون تراپی چیست و چگونه شانه یخ‌زده را درمان می‌کند؟
اوزون تراپی به درمان‌های پزشکی اطلاق می‌شود که در آن از گاز اوزون استفاده می‌شود. گاز اوزون شکلی از اکسیژن است که بی‌رنگ بوده و از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است. بر اساس مطالعات، اوزون می‌تواند اثرات درمانی در درمان آرتریت، بیماری‌های قلبی و ضد عفونی زخم‌ها داشته باشد. اوزون درمانی همچنین یک درمان موثر برای درمان شانه یخ زده است. این روش درمانی می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. در اوزون تراپی از مخلوطی استفاده می‌شود که حاوی %96-95 اکسیژن و %5-4 O3 است. کاهش و تعدیل التهابات و کاهش درد تعدادی از اثرات مثبت اوزون تراپی است. تزریق موضعی O3 باعث از بین رفتن مواد آلگوژنیک (موادی که باعث درد می‌شوند)، تغییر سروتونین و غیرفعال دن برادی کینین می‌شود. همگی این مواد که درد ایجاد می‌کنند، توسط اوزون تراپی خنثی می‌شوند. فعالیت مهم دیگری که انجام می‌دهد، شل کردن عضلات از طریق تأثیر مستقیم بر فیبرهای عضلانی است.
مزایای درمان شانه یخ‌زده با اوزون تراپی
درد ناشی از شانه یخ زده معمولاً مبهم یا دردناک است. معمولاً در اوایل بیماری و زمانی که بازوی خود را حرکت می‌دهید بدتر می‌شود. این درد معمولاً در ناحیه خارجی شانه و گاهی اوقات بالای بازو رخ می‌دهد. اوزون درمانی می‌تواند این علائم را بهبود بخشد و التهاب را کاهش دهد. برخی از مزیای درمان شانه یخ‌زده با استفاده از اوزون تراپی، عبارتند از:
- کاهش درد
- کاهش التهاب
- افزایش دامنه حرکتی مفصل شانه
- بهبود انعطاف پذیری
اوزون تراپی برای چه افرادی توصیه نمی‌شود؟
اوزون تراپی برای افراد زیر توصیه نمی‌شود:
- دوران بارداری: اوزون تراپی برای خانم‌های باردار توصیه نمی‌شود.
- پرکاری تیروئید: اوزون تراپی برای افرادی که تیروئید پرکار دارند، مناسب نمی‌باشد.
- ترومبوسیتوپنی: افراد مبتلا به ترومبوسیتوپنی بهتر است از این درمان استفاده نکنند.
چگونه برای درمان شانه یخ زده با اوزون تراپی آماده شویم؟
پیش از جلسه درمان، پزشک متخصص در جلسه مشاوره تمام اطلاعات مورد نیاز را به بیمار ارائه می‌دهد و بسته به وضعیت بیمار و ناحیه درمان، از ایشان می‌خواهد نکات خاصی را رعایت کنند و برای درمان آماده شوند. باید در نظر داشت که قبل از جلسه اوزون تراپی و نیز 48 ساعت پس از آن، از داروهای ضدالتهابی استفاده نکنید. همچنین مصرف زیادی از آب ضروری است.
در طول جلسه، تا حد امکان لباس کمتری بپوشید، زیرا اوزون از طریق پوست جذب می‌شود. برای به حداکثر رساندن فواید درمان، بهتر است در سونا تا حد امکان کمتر لباس بپوشید یا اصلاً چیزی نپوشید.
روش اوزون تراپی برای شانه منجمد
روش‌های مختلفی برای دریافت اوزون تراپی وجود دارند. پزشک شما در مورد بهترین گزینه‌های درمانی با شما صحبت خواهد کرد. برای درمان شانه یخ زده، اوزون تراپی به طور مستقیم به بافت اعمال می‌شود. قبل از اوزون‌تراپی، از داروهای بیحس کننده در ناحیه تحت درمان استفاده می‌شود. پس از بی‌حسی، تزریقات توسط پزشک متخصص در ناحیه مورد نظر انجام می‌شود. این فرایند حدود 20 دقیقه طول می‌کشد. معمولاً یک ساعت بعد از تزریق، درد تا حدودی بهبود یافته و همچنین بعد از 24 ساعت دامنه حرکتی مفصل افزایش می‌یابد.
مراقبت‌های لازم بعد از اوزون تراپی
- برای اینکه اوزون تراپی موثر واقع شود باید در طول جلسه عرق کنید. قبل و بعد از جلسه آب بنوشید. آبرسانی قبل و بعد از درمان، بدن شما را هیدراته نگه می‌دارد.
- بعد از هر جلسه حدود 20 دقیقه دراز بکشید. هنگام دراز کشیدن به اوزون فرصت می‌دهید تا در بدن گردش کند و به اندام‌های خود زمان بیشتری می‌دهید تا سموم باقی مانده پس از سم زدایی را از بین ببرند.
- مکمل‌های کافی بنوشید، چراکه اوزون باعث جذب ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌شود. اما حداقل 1 ساعت بعد از هر جلسه صبر کنید. مکمل‌های مصرفی باید شامل ویتامین B (کمپلکس)، C ،E ،A، روی، سلنیوم، ان-استیل سیستئین (NAC) و مس (Copper) باشد.
- اجازه دهید یک پنکه روی صورت شما باد وزیده و آن را خنک کند. تفاوت درجه حرارت بین سر و بدن شما باعث افزایش تب ناشی از گرمای محیط می‌شود. این منجر به به حداکثر رساندن تولید گلبول‌های سفید برای مبارزه با هرگونه عفونت در بدن می‌شود. استفاده از پنکه اختیاری بوده و باید با توجه به اولویت و راحتی استفاده شود. 1 تا 2 ساعت قبل یا بعد از جلسه هیچ ویتامین C ننوشید. ویتامین C و اوزون یکدیگر را خنثی می‌کنند، بنابراین اگر بدن کسی به اوزون واکنش منفی داد می‌توانید به او آب پرتقال بدهید؛ این کار باعث خنثی شدن هر گونه اوزون در بدن می‌شود و بالعکس.
- پس از یک جلسه مستقیماً روی سطوح سرد راه نروید، بهتر است بعد از جلسه درمانی، بدن خود را گرم نگه دارید. پاای شما نیز بسیار حساس هستند. اگر بدن شما از یک چیز سرد شوک شدیدی دریافت کند، به عنوان مثال راه رفتن روی کاشی‌های سرد، ممکن است بر درمان شما تأثیر منفی گذاشته و مزایای درمانی را کاهش دهد.
- مستقیماً بعد از یک جلسه درمانی دوش نگیرید همانطور که قبلاً گفته شد، اوزون حتی بعد از جلسه شما هنوز هم تأثیر دارد. دوش گرفتن، اوزون باقی مانده روی پوست شما را از بین می‌برد. حداقل 2 ساعت قبل از دوش گرفتن صبر کنید. توجه: در موارد بسیار نادر (کمتر از %1)، ممکن است بثورات ایجاد شود. این می‌تواند به دلایل مختلفی باشد و دوش گرفتن می‌تواند اثرات این بثورات را کاهش دهد. لطفاً برای کسب اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
- بعد از یک جلسه درمانی، وعده‌های غذایی حجیم نخورید؛ مانند بسیاری از درمان‌ها، و سعی کنید به بدن خود فرصتی برای ترمیم و ساختن بدهید.
- از مصرف داروهای تجویزی 4 تا 6 ساعت قبل از جلسه درمانی خودداری کنید. این داروها شامل داروهای فشار خون، انسولین و هر داروی تجویز شده دیگری است. اوزون دارای خواص اکسید کننده بسیار قوی است و ممکن است ساختار مولکولی دارو را از طریق اکسیداسیون تغییر دهد و آن را بی اثر کند. اوزون همچنین جذب دارو، ویتامین‌ها مواد معدنی را تا 30 درصد افزایش می‌دهد که بر دوزهای تجویز شده تأثیر می‌گذارد. بنابراین بهتر است با یک پزشک مشورت کنید.
اثر ماندگار اوزون تراپی
اوزون تراپی برای سال‌ها به دلیل توانایی آن در غیرفعال کردن ویروس‌های مختلف، سرطان و سندرم نقص ایمنی اکتسابی استفاده می‌شود، اما اکنون در درمان اختلالات اسکلتی عضلانی مانند آرتریت روماتوئید و سندرم مفصل فاست کمری نیز کاربرد دارد. معمولاً این درمان، از 1 تا 3 سال ماندگاری خواهد داشت.
عوارض اوزون تراپی
متخصصان باید در هنگام استفاده از اوزون احتیاط کنند. اوزون باید به مقدار مناسب و در جای مناسب استفاده شود و نباید استنشاق شود. اگر وارد دهان، بینی یا چشم شود، می‌تواند بسوزد و باعث سرفه، حالت تهوع، استفراغ یا سردرد شود. قرار گرفتن در معرض دوز بیشتر از این گاز، می‌تواند منجر به عوارض تنفسی شود. به منظور جلوگیری از عوارض جانبی ناخواسته، اوزون‌تراپی باید توسط پزشک متخصص انجام شود.
هزینه اوزون تراپی برای درمان شانه یخ‌زده
قیمت اوزون تراپی بسته به شرایط بیمار، محل کلینیک و مهارت پزشک متفاوت می‌باشد. پزشک شما در جلسه مشاوره، اطلاعات لازم در خصوص هزینه‌ها را به شما اعلام خواهد کرد.
سایر روش‌های درمان شانه یخ‌زده
سایر درمان‌های شانه منجمد شام کنترل درد شانه و حفظ دامنه حرکتی تا حد ممکن در شانه می‌باشد. همچنین می‌توان با مشورت پزشک از حرکات اصلاحی و ورزش هم جهت درمان درد شانه استفاده کرد.
داروها
مسکن‌هایی مانند آسپرین و ایبوپروفن (Advil ،Motrin IB و غیره) می‌توانند به کاهش درد و التهاب مرتبط با شانه یخ زد کمک کنند. در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای مسکن قوی و ضدالتهابی را تجویز کند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپ می‌تواند تمرینات دامنه حرکتی را برای کمک به بازیابی حرکت شانه به شما آموزش دهد.
جراحی و سایر روش‌ها
اکثر شانه‌های یخ‌زده به خودی خود در عرض 12 تا 18 ماه بهبود می‌یابند؛ ولی برای علائم شدید یا مداوم، درمان‌های دیگر عبارتند از:
- تزریق استروئید: تزریق کورتیکواستروئیدها به مفصل شانه ممکن است به کاهش درد و بهبود تحرک شانه کمک کند، به خصوص اگر بلافاصله پس از شروع عارضه تزریق شود.
- هیدرو دیلاتاسیون: تزریق آب استریل به داخل کپسول مفصلی می‌تواند به کشش بافت کمک کرده و حرکت مفصل را آسان‌تر کند. این درمان گاهی اوقات با تزریق استروئید ترکیب می‌شود.
- دستکاری شانه: این روش شامل دارویی به نام بیهوشی عمومی است، بنابراین شما بیهوش خواهید شد و دردی احساس نخواهید کرد. سپس پزشک، مفصل شانه را در جهات مختلف حرکت می‌دهد تا به شل شدن بافت سفت شده کمک کند.
- عمل جراحی: جراحی برای شانه یخ زده نادر است. اما اگر هیچ درمان دیگری کمکی نکرد، جراحی می‌تواند بافت اسکار را از داخل مفصل شانه حذف کند. این جراحی معمولاً شامل ایجاد برش‌های کوچک برای داخل شدن ابزارهای کوچک است که توسط یک دوربین کوچک در داخل مفصل هدایت می‌شود (آرتروسکوپی).
سؤالات متداول
اولین گزینه درمانی برای افرادی که شانه یخ‌زده دارند چیست؟
فیزیوتراپی و داروهای ضدالتهاب معمولاً برای درمان شانه یخ‌زده تجویز می‌شوند. جراحی معمولاً برای درمان این عارضه پیشنهاد نمی‌شود، مگر اینکه درمان‌های غیرجراحی در بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد ناکام باشند.
سریع‌ترین راه برای درمان شانه یخ‌زده چیست؟
اکثر درمان‌های این عارضه شامل کنترل درد شانه و حفظ دامنه حرکتی تا حد ممکن در شانه است. پزشک متخصص بسته به شرایط بیمار و سوابق پزشکی ایشان، بهترین و سریع‌ترین روش درمان را پیشنهاد می‌کند.
آیا اوزون تراپی بی‌خطر است؟
خود گاز اوزون برای انسان مضر است. قرار گرفتن در معرض اوزون با افزایش قابل توجهی در خطر بیماری‌های تنفسی همراه است. حتی مقادیر کمی از اوزون می‌تواند ریه‌ها و گلو را تحریک کند و در نتیجه باعث سرفه، تنگی نفس و آسیب به بافت ریه شود. با این وجود، اوزون تراپی برای درمان شانه یخ‌زده خطری نداشته و درصورتیکه توسط پزشک متخصص انجام شد، کاملا ایمن و بی‌خطر می‌باشد.
آیا اوزون تراپی التهاب شانه‌ها را کاهش می‌دهد؟
افرادی که به طور منظم اوزون تراپی را دریافت می‌کنند، گزارش می‌دهند که التهاب کاهش یافته است که معمولاً ناشی از استرس اکسیداتیو است. اوزون تراپی التهاب را تحت کنترل نگه می‌دارد و شرایطی مانند آرتریت و شانه یخ‌زده را نیز می‌تواند کنترل کند.
اوزون تراپی چقدر طول می‌کشد تا اثر کند؟
برای اکثر بیماران، اوزون تراپی یک دوره شش تا ده جلسه درمان را به همراه دارد. به طور معمول، در سه یا چهار درمان اول، بهبودی در وضعیت خود خواهید دید.
بعد از اوزون تراپی چه احساسی خواهم داشت؟
افرادی که تحت اوزون تراپی قرار می‌گیرند گاهی واکنش “هرکسایمر” را تجربه می‌کنند. این می‌تواند باعث شود فرد علائمی شبیه آنفولانزا داشته باشد و در کوتاه مدت باعث بدتر شدن آن‌ها شود.
هر چند وقت یک بار باید اوزون تراپی برای درمان شانه یخ‌زده انجام داد؟
اغلب، سه تا چهار بار در هفته به صورت حداقلی به این درمان نیاز است. بین هر جلسه درمانی نیز باید 3 ساعت وقفه زمانی بی‌اندازید تا خطری شما را تهدید نکند. اوزون معمولاً بین 30 دقیقه تا 1 تا 2 ساعت طول می‌کشد تا با غلظت‌های پایین‌تر به اکسیژن قابل تنفس تجزیه شود. همچنین 3 الی 4 ساعت طول می‌کشد تا این گاز با غلظت‌های بیشتر به اکسیژن معمولی تجزیه شود. اوزون وارد بدن شما می‌شود و تقریباً 10 دقیقه دوام می‌آورد و هنگامی که با پروتئین‌های موجود در خون شما برخورد می‌کند تولید گلوتاتیون را افزایش می‌دهد.
