آرتروز لگن : درمان انواع آرتروز مفصل هیپ با دارو ،کنترل وزن و ورزش

آرتروز، یک بیماری است که منجر به تخریب و آسیب غضروف محافظ مفاصل می‌شود و باعث درد، خشکی و التهاب می‌شود. افرادی که به آرتروز لگن مبتلا هستند، معمولاً در فعالیت‌هایی مانند ایستادن طولانی، راه رفتن، صعود و نزول از پله‌ها، پوشیدن کفش و جوراب یا سوار شدن به ماشین مشکلاتی را تجربه می‌کنند. درمان آرتروز به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله شدت سایش غضروف، شدت درد و خشکی، سن و فعالیت بیمار، وزن بدن و وضعیت عمومی او. به طور کلی، درمان‌های محافظه‌کارانه از جمله تغییرات در فعالیت، تغییرات کلی در شرایط زندگی، تقویت عضلات، فیزیوتراپی، داروها و استفاده از وسایل کمکی مانند عصا و استراحت ممکن است در بهبود درد ناشی از آرتروز در مراحل زودرس یا متوسط مؤثر باشند. با این حال، برای بیمارانی که غضروف تخریب شده است و درد طولانی مدت و رو به افزایش در لگن دارند، تعویض کامل مفصل لگن می‌تواند بهبود قابل توجهی در درد، عملکرد و کیفیت زندگی آنها ایجاد کند.

علل و انواع آرتروز لگن

آرتروز مفصل ران

آرتروز یا روماتیسم مفصلی پس از تروما ممکن است باعث ایجاد درد در لگن شود که به آن درد کشاله ران می‌گویند. در هر مورد از این شرایط، بهبودی و تسکین علائم می‌تواند از طریق عمل جراحی مفصل ران یا لگن مانند عمل جراحی تعویض کامل مفصل لگن یا بازسازی کامل مفصل لگن حاصل شود.

آرتروز مفصل لگن 

مفصل لگن مفصلی است که شامل توپی (گوی) و کاسه می‌شود. هم گوی و هم کاسه از استخوانی ساخته می‌شوند که از غضروف پوشیده شده است. غضروف فقط در جاهایی که گوی و کاسه در هم قرار می‌گیرند، وجود دارد. غضروف از میزان اصطکاک بسیار کمی برخوردار است و به مفصل اجازه می‌دهد تا صاف و بدون درد حرکت کند. به دلایل مختلف غضروف می‌تواند توانایی خود را در ترمیم و حفظ وضعیت خود از دست بدهد. اگر این “فرسایش” غضروف ادامه یابد، استخوان زیر غضروف از زیر آن بیرون میزند و در نتیجه درد و خشکی در مفصل ایجاد می‌شود. شدت فرسایش غضروف با میزان درد در مفصل ارتباط دارد یا ممکن است نداشته باشد. اگرچه، از بین رفتن کامل غضروف (به اصطلاح “استئوآرتریت پایدار” یا “استخوان روی استخوان”) و تقریباً به‌طور کلی با میزانی از درد، خشکی و ناتوانی همراه است. درد ناشی از استئوآرتریت معمولاً با هر فعالیتی که نیاز به فشار بر روی لگن یا حرکت باسن داشته باشد، بدتر می‌شود.

روماتیسم مفصلی لگن 

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی لگن یک بیماری خود ایمنی است که می‌تواند بر لگن تأثیر بگذارد. در این وضعیت، انواع بخصوصی از گلبول‌های سفید که معمولاً در مبارزه با عفونت درگیر هستند می‌توانند به لایه‌ی پوششی مفصل لگن حمله کنند. این امر منجر به التهاب مفصل ران می‌شود و نیز منجر به از بین رفتن غضروفی می‌شود که استخوان را پوشانده است. در موارد شدیدتر، مفصل می‌تواند خشک و دردناک شود.

خوشبختانه، داروهای جدید کشف شده، باعث کاهش چشمگیر درد و پیشرفت بسیاری از انواع آرتریت روماتوئید شده است. این داروها معمولاً توسط روماتولوژیست تجویز می‌شود.

حتی در صورت عدم موفقیت درمان با داروها، عمل جراحی تعویض کامل مفصل لگن می‌تواند بهبودی چشمگیری در درد، عملکرد و کیفیت زندگی بیمار ایجاد کند.

ورم مفاصل پس از ضربه و تروما به لگن 

آسیب دیدگی ران و لگن می‌تواند باعث آسیب به استخوان‌ها و غضروف در لگن شود. اگر جراحت تا حد زیادی شديد باشد، غضروف ممكن است فرسوده شود و منجر به درد زیاد لگن شود. اگرچه ممکن است اقدامات جراحی بخصوصی در نظر گرفته شود، اما عمل جراحی تعویض کامل مفصل ران معمولاً  بیشتر از سایرین باعث بهبود درد، خشکی و عملکرد خواهد شد.

تست‌های تشخیص درد و آرتروز لگن

اگر درد لگن شما پس از دو هفته بهبود نیابد، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید. بهتر است قبل از مراجعه به پزشک، یادداشتی درباره وضعیت خود بگیرید تا بتوانید در مورد تمام مسائلی که شما را مزاحمت می‌کند با او صحبت کنید.

پزشک سؤالاتی درباره درد شما و تأثیر حرکات مختلف بر شدت آن خواهد پرسید. او ممکن است درباره زمان شروع علائم، تأثیر آن بر فعالیت‌های روزمره شما و وجود درد شبانه روزی سؤالاتی داشته باشد.

احساس درد لگن در هنگام خم شدن لگن برای بالا رفتن یا پایین آمدن از پله‌ها یا هنگامی که جوراب خود را می‌پوشید، اغلب نشانه‌ای از مشکل لگن است.

پزشک لگن شما را معاینه می‌کند تا نحوه‌ی حرکت آن را بررسی کند، و این کار معمولاً به آنها اطلاعات کافی می دهد تا بتوانند برای درمان شما برنامه ریزی کنند. اما ممکن است برای تشخیص برخی شرایط به آزمایشات دیگری نیاز داشته باشید.

• عکس رادیولوژی: عکسبرداری با پرتوهای ایکس بهترین روش برای فهمیدن مشکلات موجود در مفصل ران است زیرا به خوبی وضعیت استخوان‌ها را نشان می‌دهد. همچنین ممکن است مشکلاتی در لگن شما ایجاد شده باشد که علت بروز درد در این ناحیه را توجیه کنند. این تکنیک برای بررسی و جستجوی مشکلاتی در بافت‌های نرم اطراف مفصل مفید نمی‌باشد.
• سی تی اسکن: اگر مفصل هیپ فرمی غیرمعمول داشته باشد، سی تی اسکن (توموگرافی رایانه ای) اغلب می‌تواند برای کار تشخیص بسیار مفید باشد. در روش سی‌تی‌اسکن از اشعه ایکس برای نشان دادن بخش‌ها یا “اسلایدهایی” از لگن استفاده می‌شود، که سپس یک رایانه یک تصویر سه بعدی از لگن را مهیا می‌کند و نشان می‌دهد؛ شرایطی وجود دارد که کاسه‌ی مفصل ران می‌تواند بسیار کم عمق باشد و سی تی اسکن می‌تواند این وضعیت را نشان دهد.
• اسکن MRI : اسکن‌های MRI (تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی) از امواج رادیویی برای ایجاد یک تصویر استفاده می‌کنند تا آنچه را که در بافت نرم مانند ماهیچه‌ها و تاندون‌های واقع در ناحیه‌ی لگن اتفاق می‌افتد نشان دهد. این تصاویر به ویژه برای تشخیص بیماری نکروز عروقی (یک وضعیت دردناک) مفید هستند، که باعث کاهش جریان خون به انتهای استخوان می‌شود و باعث فروپاشی آن می‌شود.
• آزمایش خون: اگر پزشک فکر کند درد شما در اثر عفونت یا روماتیسم مفصلی ایجاد شده است، آزمایش خون اغلب می تواند کمک کند.

درمان آرتروز لگن 

اگر آسیب مفاصل ناشی از آرتروز لگن، خفیف باشد، متخصصان آرتروز می‌توانند راه‌های مؤثری برای کاهش علائم، کند شدن پیشرفت بیماری و محافظت از مفصل ران در مقابل آسیب بیشتر ارائه دهند. این روش‌های درمانی همچنین به تسکین درد و خشکی، راحت‌تر شدن فرد در راه رفتن و سایر حرکات کمک می‌کند.

داروهای تسکین دهنده‌ی درد

اگر استئوآرتریت یا آرتروز لگن باعث دردی گاه به گاه شود و توانایی حرکت شما بدون ناراحتی را محدود می‌کند، پزشک ممکن است یک داروی بدون نسخه برای کاهش درد توصیه کند. بسیاری از پزشکان استامینوفن یا داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) را توصیه می‌کنند که شامل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن است. این داروها خوراکی بوده و می‌توان آن‌ها را از داروخانه‌ها تهیه کرد.

• استامینوفن سیگنال‌های درد را که از محل مفصل ملتهب به مغز می‌روند مسدود می‌کند و داروهای NSAID درد و تورمی را کاهش می‌دهند که وقتی سیستم ایمنی بدن به آسیب مفاصل ناشی از آرتروز واکنش نشان می‌دهد، رخ می‌دهد.
• بسیاری از افراد می‌دانند که داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه باعث کاهش درد و خشکی در مفاصل آرتروزی می‌شوند و حرکت را آسان‌تر می‌کنند. پزشک شما می‌تواند خطرات مصرف آن‌ها را برای شما توضیح دهد و رژیم بی‌خطری را بر اساس علائم، سن و سایر شرایط پزشکی شما توصیه می‌کند که می‌تواند بر روی این داروها تأثیر بگذارد با آن‌ها واکنش داشته باشد.
• اگرچه مصرف استامینوفن در دوزهای متوسط ​​بی‌خطر است، اما با مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است فرد با مشکل کبدی رو به رو شود. داروهای ضد التهاب همچنین ممکن است عوارض جانبی مانند فشار خون بالا، سردرد، معده درد و بیماری کلیوی ایجاد کند.
• اگر داروهای بدون نسخه در مدت چند هفته برای تسکین درد و سفتی از آرتروز اثر نکنند، پزشک ممکن است داروی قوی‌تری تجویز کند.

فیزیوتراپی 

متخصصان طب فیزیکی که در زمینه‌ی توان‌بخشی تخصص دارند، و فیزیوتراپیست ها می‌توانند به شما کمک کنند تا تمرینات کششی و تقویت کننده‌ای را برای بهبود انعطاف پذیری، دامنه‌ی حرکت و عملکرد کلی مفصل رانتان انجام دهید. در این خصوص، تقویت و استحکام بخشی به عضلات ران و باسن، حمایت بیشتری را برای مفصل ران ایجاد می‌کند و در هنگام راه رفتن و ورزش مقداری از فشار مفصل ران را برطرف می‌کند. بسياري از فيزيوتراپيست ها در درمان درد لگن نيز از روش‌های فعال و منفعل مانند ماساژ، تحریک الکتریکی، طب سوزني و شاک ويو تراپی استفاده می‌کنند.

استفاده از عصا، چوب زیر بغل و واکرها

اگر درد و خشکی در مفصل لگن، راه رفتن را برایتان بسیار دشوار و حتی غیرممکن ساخته است، می‌توانید از وسیله‌ای استفاده کنید که باعث می‌شود وزنتان از روی مفصل لگن برداشته و کمتر شود و به شما کمک می‌کند احساس راحتی بیشتری کنید.  پزشکان می‌توانند در انتخاب و تهیه‌ی چوب دستی زیر بغل، عصا، یا واکر مناسب و با سایز مناسب به شما کمک کنند.

اصلاح و تغییراتی در فعالیت 

هر بار که قدم بردارید، مفصل لگنتان وزن کل بدن شما را تحمل می‌کند. با گذشت زمان، آرتروز لگن باعث می‌شود که مفصل قادر به تحمل این وزن نباشد، و استرس بیش از حد بر روی مفاصل باعث بدتر شدن آرتروز می‌شود. با اجتناب از فعالیت‌های با شدت زیاد که فشار مضاعفی بر روی مفصل لگن ایجاد می‌کند مثلاً بالا رفتن از پله‌ها، دویدن یا بازی تنیس می‌توان سرعت پیشرفت آرتروز را کاهش داد و از درد و خشکی رهایی یافت.

پزشکان توصیه نمی‌کنند به دلیل وجود آرتروز در مفصل لگن، از فعالیت‌هایتان خودداری کنند، زیرا حرکت منظم و تحرک داشتن به مفصل کمک می‌کند تا در حال تحرک و قوی بماند. فعالیت‌های کم اثر مانند شنا، یوگا، تای چی و دوچرخه سواری می‌تواند یک فعالیت قلبی عروقی را فراهم کند بدون اینکه به مفصل لگن آسیب برساند.

• پزشکان همچنین به عنوان بخشی از هر برنامه درمانی برای آرتروز لگن، حفظ وزن سالم را توصیه می کنند. کاهش وزن می‌تواند به طور مستقیم فشار را در مفصل ران کاهش دهد و در نتیجه درد کمتری و عملکرد بهتری ایجاد می‌شود.
• پزشکان این را می‌دانند که کاهش وزن کار ساده‌ای نیست و یک مشاوره تغذیه‌ای را ارائه می‌دهند تا به شما در طراحی یک برنامه کاهش وزن مختص برای رسیدن به اهداف و متناسب با سبک زندگی شما کمک می‌کنند. اگر عمل جراحی می‌تواند برای شما مفید باشد، متخصصان ما می‌توانند گزینه‌های جراحی را نیز برای وضعیت شما بررسی کنند.

تمرینات کششی، تقویتی و پایدار کننده‌ای برای درد آرتروز لگن 

تمرین‌های زیر برای کشش، تقویت و پایداری ساختارهایی که از لگن شما حمایت می‌کنند، طراحی‌شده‌اند. باید بدانید که در صورت درد و ناراحتی در هنگام انجام این تمرینات، کشش را بیش از حد انجام ندهید. طبیعی است که بعد از انجام تمرین، احساس دردی در عضلات داشته باشید، اما در صورت درد مفاصل بیش از چند روز طول بکشد، باید تمرین را متوقف کرده و از پزشک خود مشاوره بگیرید.

اگر عمل تعویض مفصل لگن انجام داده‌اید، احتمالاً به شما توصیه می‌شود که در شش هفته اول کمی استراحت کنید و به خود فشار زیادی وارد نکنید. از فیزیوتراپیست خود بپرسید که چه تمریناتی را برای شروع توصیه می‌کند و چگونه باید آن‌ها را انجام داد.

ممکن است در طول یا بعد از ورزش کمی احساس ناراحتی کنید، اما باید طی 24 ساعت برطرف شود. نباید احساس دردی داشته باشید. اگر احساس درد ناگهانی دارید، ورزش را متوقف کنید و با پزشک خود صحبت کنید.

خم کردن مفصل لگن (تمرین تقویت کننده) 

روی سطح مخصوص تمرینات بایستید و در یک نقطه درجا بزنید به طوری که زانوهایتان یکی بعد از دیگری تا سطح سینه‌تان بالا بیایند. رانتان را تا بالاتر از 90 درجه بالا نیاورید.

کشیدن لگن (حرکت تقویتی) 

یک پایتان را به عقب ببرید در حالی که زانو صاف است. باسنتان را محکم فشرده کنید و برای پنج ثانیه نگه دارید. به جلو خم نشوید. برای تکیه گاه می‌توانید به یک صندلی یا یک سطح موردنظر برای تمرینتان تکیه دهید.

ابداکسیون با دور کردن لگن (حرکت کششی)

پای خود را از پهلو بلند کنید، مراقب باشید که پا را به سمت بیرون نچرخانید. به مدت پنج ثانیه نگه دارید و آن را به آرامی برگردانید، و بدن خود را به طور صاف و مستقیم نگه دارید. برای تکیه گاه، می‌توانید روی یک صندلی یا سطح کار تکیه دهید.

زدن پاشنه به باسن (حرکت تقویت کننده) 

زانوی خود را خم کنید تا جایی که پاشنه پا را به سمت باسن خود بکشید. زانوهای باید در یک خط باشند و کشکک زانو رو به زمین باشد.

مینی اسکات (حرکت تقویت کننده)

اسکات بزنید، تا حدی که زانوهایتان درست در بالای انگشتان پایتان قرار بگیرند. اگر می‌توانید برای پنج شماره نگه دارید. در صورت نیاز می‌توانید به یک سطح مخصوص تمرین تکیه دهید.

تمرین قوس کوتاه برای عضلات چهار سر (تقویت کننده) 

یک حوله را رول کنید و آن را زیر زانوی خود قرار دهید. قسمت پشت ران خود را روی حوله نگه دارید و زانوی خود را صاف کنید تا پایتان از کف زمین بلند شود. پنج ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی پایین بیاورید.

تمرین عضلات چهار سر (تقویت کننده) 

انگشتان پا و مچ پا را به سمت خود بکشید، در حالی که پای خود را صاف نگه داشته اید و زانوی خود را محکم به سمت زمین فشار می‌دهید. شما باید سفتی جلوی پا را حس کنید. پنج ثانیه نگه دارید و استراحت کنید. اگر فکر می‌کنید این کار با حالت نشسته راحت‌تر است، می‌توانید برای این تمرین، از حالت نشسته نیز استفاده کنید.

تمرین شکم (کششی/پایدارکننده)

به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید. دستان خود را زیر قسمت گودی پشت خود قرار دهید و نافتان را به سمت پایین بکشید. این حالت را برای 20 ثانیه نگه دارید.

حرکت پل 

به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید و کف پاهایتان صاف روی زمین باشد. لگن خود را بالا بکشید و قسمت پایین کمر را از کف زمین جدا کنید. این موقعیت را به مدت پنج ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی پایین بیاورید.

بالا کشیدن زانو 

به پشت دراز بکشید. یکی از زانوها را بگیرید و بکشید و پای دیگر را صاف و مستقیم نگه دارید. و سپس زانوی دیگر را. حرکت را تا جایی که احساس کشش می‌کنید انجام دهید، حدود 10 ثانیه نگه دارید و استراحت کنید. این حرکت را 5 تا 10 بار تکرار کنید. اگر این تمرین برایتان مشکل است، سعی کنید ابتدا پاشنه خود را در امتداد زمین به سمت پایین خود بکشید و هنگامی که کمی راحت‌تر شدید، سعی کنید زانوی خود را بالاتر ببرید.

روتیشن(چرخش) لگن به بیرون 

بنشینید و زانوهایتان را خم کرده و کف پاها را به هم برسانید. در صورت لزوم با استفاده از دستان زانوها را به سمت پایین فشار دهید. به روشی دیگر، می‌توانید روی پشت خود دراز بکشید و زانوها را از هم  دور کنید، در حالی که کف پاهایتان به هم چسبیده باشد. حرکت را تا جایی که احساس کشش می‌کنید انجام دهید، حدود 10 ثانیه نگه دارید و استراحت کنید. 5تا 10 بار آن را تکرار کنید.