فیزیوتراپی میتواند به بهبود درد و ناتوانیهای عصبی، اسکلتی و عضلانی کمک کند. درد یک عبارت چتری است که شامل شکایات بیماران از مشکلات موجود در سیستم اعصاب محیطی، سیستم میوفاسیال، سیستم اسکلتی و همچنین ارتباط بین این سیستمها است. همه افراد اعم از پیر و جوان میتوانند از مزایای فیزیوتراپی بهره مند شوند. میتوان توسط فیزیوتراپی به درمان همه مشکلات عصبی، قلبی، تنفسی و ارتوپدی پرداخت. در اختلالات مفاصل، شکستگی استخوان، آسیب دیدگی ناشی از ورزش، آرتروز و درد کمر و درد گردن و همچنین مشکلات پس از عمل از قبیل قطع عضو میتوان از مزایای فیزیوتراپی بهره مند شد. فیزیوتراپی فقط یک روش برای بهبود آسیب دیدگی نیست بلکه یک روش درمانی ارزشمند و کمکی برای افراد جوانی است که از فلج مغزی رنج میبرند. از فیزیوتراپی میتوان برای کمک به بیماران سکته مغزی، بیماران ام اس و حتی پارکینسون استفاده کرد.
مزایای فیزیوتراپی چیست؟
در بخش زیر به برخی از مزایای فیزیوتراپی اشاره میکنیم:
بهبود توانایی حرکتی
اگر شما دچار مشکل در ایستادن، راه رفتن یا حرکت کردن هستید صرف نظر از هر سنی که دارید میتوانید از مزایای متعدد فیزیوتراپی بهره مند شوید. فیزیوتراپی و تمرینات کششی و تقویتی آن به بهبود توانایی شما برای راه رفتن کمک خواهد کرد. به علاوه متخصص فیزیوتراپی با ارزیابی شرایط شما میتواند به طراحی یک برنامه درمانی تخصصی بپردازد که به شما برای کسب مزایای بیشتر کمک خواهد کرد.
جلوگیری از آسیب حاصل از ورزش یا بهبودی پس از آن
متخصص فیزیوتراپی به عنوان یک فرد آموزش دیده میداند که چگونه تمرینات ورزشی مختلف میتواند باعث افزایش ریسک آسیب دیدگی شما شود به همین دلیل به فهرستی از برخی تمرینات و فعالیتهای ورزشی را در اختیار شما قرار میدهد که از بروز آسیب دیدگی جلوگیری میکند یا آنکه به شما برای بهبودی پس از آن کمک خواهد کرد.
کاهش درد یا رفع کامل آن
فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی از قبیل حرکت دادن مفاصل و بافت نرم یا برخی روشهای درمانی از قبیل چسب زدن یا تحریک الکتریکی به بهبود درد و بازسازی عملکرد عضلات و مفاصل و کاهش درد کمک میکند.
بهبود تعادل و جلوگیری از زمین خوردن
هنگامی که شما جلسات فیزیوتراپی را شروع میکنید پزشک ریسک زمین خوردن را در شما بررسی خواهد کرد. در صورتی که ریسک زمین خوردن را بالا ارزیابی کند تمریناتی را به شما پیشنهاد خواهد کرد که با بهبود تعادل و کاهش ریسک زمین خوردن از شما مراقبت میکند و به درمان درد مفاصل خواهد پرداخت.
اجتناب از نیاز به عمل جراحی
در صورتی که فیزیوتراپی بتواند به رفع درد یا بهبود شما پس از آسیب دیدگی کمک کند شما نیازی به انجام عمل جراحی نخواهید داشت. اگر چه گاهی اوقات انجام عمل جراحی ضروری است در این شرایط نیز شما میتوانید از مزایای فیزیوتراپی بهره مند شوید. اجتناب از نیاز به عمل جراحی و بهره گیری از مزایای فیزیوتراپی یک روش مقرون به صرفه محسوب میشود.
بهبودی پس از سکته مغزی
معمولاً پس از سکته مغزی از دست دادن بخشی از توانایی عملکردی و حرکتی طبیعی است. در این شرایط فیزیوتراپی میتواند در درمان ضعف نقاط مختلف بدن و بهبودی بیمار و افزایش تعادل او سودمند باشد. برنامه فیزیوتراپی به بیماران کمک میکند پس از سکته بتوانند راه بروند و در اطراف قدم بزنند و استقلال بیشتری داشته باشند.
کنترل دیابت و بیماریهای عروقی
فیزیوتراپی نقش مهمی را در کنترل سطح قند خون و دیابت ایفا میکند به علاوه بیماران دیابتی به لحاظ حس در پاهای خود مشکل دارند. پزشک این بیماران را به متخصص فیزیوتراپی انجام میدهد تا با تمرینات ورزشی سودمند و نحوه مراقبت از پاهای خود و جلوگیری از بروز مشکلات بیشتر در آینده آشنا شوند.
کنترل مشکلات مرتبط با سن
با بالا رفتن سن ریسک بروز برخی مشکلات از قبیل آرتروز یا پوکی استخوان افزایش پیدا میکند که در این شرایط نقش متخصص فیزیوتراپی پررنگ خواهد شد. او به این گروه از بیماران کمک میکند مشکلات آنها از قبیل پوکی استخوان و مسائل پس از تعویض مفصل بهبود پیدا کند و بیماری آرتروز آنها کنترل شود.
کنترل بیماریهای قلبی و ریوی
هنگامی که یک بیمار برنامه توانبخشی پس از سکته قلبی یا عمل جراحی را کامل میکند باید فیزیوتراپی را به عنوان یک بخش از عملکرد روزانه خود بپذیرد. برای مشکلاتی که به بیماریهای ریوی دارد متخصص فیزیوتراپی میتواند یک روش سودمند برای بهبود کیفیت زندگی باشد و به تقویت سیستم تنفسی بیمار برای بهتر از کشیدن و تخلیه مایع از ریههای او کمک کند.
مراقبت از سلامت زنان و سایر بیماریها
زنان در دوران بارداری و پس از زایمان دچار مشکلات متعددی میشوند و فیزیوتراپی به این افراد کمک میکند بهتر از خودشان مراقبت کنند. فعالیت جسمانی و انجام دادن حرکات ورزشی مخصوص به آنها برای رفع مشکلات مرتبط با بی اختیاری مدفوع، سرطان سینه، یبوست، درد لگن، بی اختیاری ادرار و سایر مشکلات کمک خواهد کرد.
کمک به بیماران بستری در بخش آی سی یو
در بیمارانی که از دستگاه تنفس استفاده میکنند فیزیوتراپی نقش مهمی را ایفا میکند زیرا باعث میشود مشکل گرفتگی سینه برطرف شود. به علاوه ورزش کردن با دست و تنفس بهتر این بیماران و به حرکت درآوردن اندامهای آنها اهمیت زیادی پیدا میکند. آموزش به بیماران برای بهتر راه رفتن پس از مرخص شدن از بیمارستان ضروری است. فیزیوتراپی همچنین از به وجود آمدن زخم بستر جلوگیری میکند.
تسهیل عمل جراحی
در اکثر عملهای جراحی تقویت عضلات قبل از عمل ضروری است زیرا باعث میشود سرعت بهبود بیمار افزایش پیدا کند. برخی از این عملهای جراحی عبارتند از تعویض لگن جراحی ستون فقرات، تعویض مفصل زانو، شانه یخ زده و مواردی از این قبیل.
توان بخشی بعد از عمل
توانبخشی پس از عمل جزء زمینههای کاربردی فیزیوتراپی است. پس از عمل، شما نیاز دارید تا در حالت استراحت قرار بگیرید و حرکت کردن ممنوع باشد تا گردش خون و تخلیه مایعات از غدد لنفاوی به درستی انجام شود و بهبود کامل حاصل شود. استفاده از عضلات بدن کمک میکند تا اعصاب بتوانند حرکت را به درستی انجام دهند. در بیمارستان، برنامه توانبخشی شما تدوین میشود و متخصص فیزیوتراپی به شما نحوه استفاده از عصا برای راه رفتن به صورت ایمن را آموزش میدهد و برنامههای ورزشی خاصی برای شما تهیه میکند تا بتوانید به طور ایمن قوی شوید. هنگامی که شما شروع به راه رفتن میکنید، مفاصل و عضلات شما باید به سرعت توانایی حرکت صحیح خود را به دست آورند. متخصص فیزیوتراپی به شما کمک میکند تا به سرعت به فعالیتهای روزمره و ورزشهای مورد علاقهتان، مانند گذشته، بازگردید.
چرا فیزیوتراپی اهمیت زیادی دارد؟
اگر یک ورزشکار یا حتی یک فرد عادی دچار آسیب دیدگی یا مشکلات مربوط به سلامت شود فیزیوتراپی برای بسیار کمک کننده خواهد بود زیرا فیزیوتراپی بهبود گردش خون و تقویت عضلات بدن و بهبود انعطاف پذیری آن کمک میکند.
کاربردهای فیزیوتراپی
فاسیا
سیستم فاسیای ما از تعدادی عضله ساخته شده است که توسط تاندون به استخوان متصل شده و روی آنها توسط بافت همبند که عمدتاً متشکل از کلاژن است پوشیده شده است. کوتاه شدن یا افزایش طول یک ناحیه به علت انجام حرکات تکراری یا حالت بدن باعث اختلال در عملکرد بدن و بروز درد در آن ناحیه خواهد شد.
نقاط ماشهای
استفاده بیش از حد یا انجام حرکات تکراری میتواند باعث تشکیل نقاط ماشین شود که احساس درد و کاهش توانایی عملکردی عضله را به دنبال خواهد داشت. میتوان این اختلال را به کمک روشهای مخصوص درمان بافت نرم از قبیل عضله، تاندون یا رباط درمان کرد. در صورتی که پزشک ارزیابیهای اولیه را انجام دهد تا به این نتیجه برسد که شما به نیدلینگ خشک نیاز دارید این روش را نیز به برنامه درمان شما اضافه خواهد کرد. نیدلینگ خشک روشی است که یک سوزن خشک بدون هیچ گونه دارویی از طریق پوست وارد نقاط ماشهای میشود.
تاندونیت
تاندونیت یا التهاب تاندون اختلالی است که میتواند به علت پاسخ بدن به فعالیت ورزشی سنگین به وجود بیاید و باعث شود تاندون و سیستم عضلانی شما نتواند پاسخگوی فشاری باشد که به آن وارد میشود. فیزیوتراپی میتواند با آزاد کردن و رفع گرفتگی عضلات و استفاده از برخی روشهای خاص برای رفع التهاب به تاندون کمک کند تا به شکل اولیه خود بر گردد و باعث تقویت نقاط ضعیف آن خواهد شد.
استخوان و غضروف
سیستم اسکلتی بدن ما از استخوانهای اصلی تشکیل شده است که توسط رباطها به یکدیگر متصل میشوند. این استخوانها، که توسط مفاصل بهم متصل هستند، یک لایه غشایی دارند که به آن غضروف میگوییم و ضخامت آن به نوع فعالیتی که استخوان در آن ناحیه انجام میدهد وابسته است. به عنوان مثال، بین استخوانهای اصلی در بخش بالا و پایین پا، مانند استخوان ران و ساق، دو عدد میسک (پدهای غضروفی) وجود دارند که به سطوح استخوانی کمک میکنند تا بر روی هم لغزش کنند و نیروهای زیادی که به دلیل فعالیتهای جسمانی مانند دویدن ایجاد میشود را جذب کنند. عدم تعادل در سیستم عضلانی و وجود مشکلات بیومکانیکی باعث فشار بر میسک میشود. فیزیوتراپی میتواند به کاهش علائم و نشانههای بیماری و اصلاح مشکلات این نواحی بپردازد و در تقویت این نقاط کمک کند. در استخوان فقرات نیز، بین یکی از مهرهها یک حلقه غضروفی نرم به نام دیسک وجود دارد که نقش ضربهگیر را ایفا میکند. حالت نامناسب بدن و انجام فعالیتهای سنگین و مداوم میتواند منجر به تخریب دیسک شود و در برخی موارد، فشار مداوم بر روی این ناحیه باعث بروز بیرون زدگی آن میشود، تقریباً مانند وضعیتی که وقتی یک بادکنک را میوزید، یک طرف آن کمی برون میآید. وقتی این مشکل تشخیص داده میشود، متخصص فیزیوتراپی با آزادسازی عضلات چسبنده و فاسیا و حرکت دادن مفاصلی که محدود شدهاند، به شما در اصلاح مشکل کمک میکند و در تقویت عضلات برخی نقاط خاص بدن شما را همراهی میکند. این کمک به بهبود عملکرد بدن در طول روز و جلوگیری از درد در آینده مؤثر است.
اعصاب
سیستم اعصاب محیطی ما از تعدادی عصب ساخته شده است که ستون فقرات و از طریق فاسیا و عضلات مجاور به نقاط مختلف بدن میروند. در صورتی که عصب تحت فشار قرار گرفته باشد یا ملتهب شده باشد سرعت بدن برای راه رفتن کاهش خواهد یافت. فیزیوتراپی میتواند با آزاد سازی گرفتگی عضلات و فاسیا بر میزان فشاری که به سیستم عصبی وارد میشود بکاهد و به رفع سفتی مفاصلی بپردازد که اعصاب از آنجا عبور میکنند و به این ترتیب اعصاب بتوانند به راحتی حرکت نمایند.
آسیب دیدگی رباط
آسیب دیدگی رباط اختلالی است که میتوان به کمک برنامه توان بخشی و فیزیوتراپی به درمان آن پرداخت. نمونههایی از این مورد عبارت است از رگ به رگ شدن مچ دست، زانو، مچ پا و آرنج. متخصص فیزیوتراپی میتواند به صورت زیر به شما کمک کند:
- درمان التهاب و درد و تورم
- استفاده از بریس، چسب کینزیو و سایر روشها برای محافظت از ناحیه آسیب دیده
- بهبود قدرت تعادل و هماهنگی عضلات شما
- ارائه نکات مهم مربوط به جلوگیری از آسیب دیدگی مجدد