درد پشت زانو دردی معمولی نیست، اما میتواند باعث آسیب و محدود شدن دامنهی حرکتی شود. رسیدن به درک درستی از علل بروز درد پشت زانو میتواند مهم و ضروری باشد.
وقتی به درد پشت زانو اشاره میکنید، درواقع دارید دربارهی ناراحتی یا درد در پشت مفصل زانویتان صحبت میکنید. این احساس درد و ناراحتی میتواند برای افراد رخ دهد که هنوز میتوانند زانویشان را حرکت میدهند یا این درد توانسته است دامنهی حرکتی زانویشان را بهشدت محدود کرده باشد.
گاهی درد پشت زانو با التهاب یا احساس سوزش همراه است. در بسیاری از موارد، درد آنقدری نیست که جای نگرانی داشته باشد. مواردی وجود دارد که در آن درد از بین نمیرود و با ورم و کبودی همراه است. در چنین مواردی، مراجعه به یک پزشک و اقدام به مراقبتهای پزشکی بسیار حائز اهمیت میباشد.
دردی که در پشت زانو احساس میشود را تحت عنوان زانودرد خلفی نیز میشناسند، این درد میتواند در چندین شرایط مختلف بروز کند. اگر فکر میکنید که ممکن است دچار پارگی مینیسک یا رگ به رگ شدن و آرتروز زانو شدهاید یا اگر قادر به تحمل وزن خود روی زانوهایتان نیستید یا اگر زانوهایتان خالی میشود، صدای تقتق میدهد ، قفل میشود، ظاهری بدفرم گرفته است یا شدیداً دردناک است، حتماً باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. قانون کلی این است که اگر به مدت 3 روز احساس درد و ناراحتی دارید، بهتر است برای تشخیص علت و درمان آن نزد یک متخصص بروید.
پزشک متخصص میتواند زانویتان را معاینه کند و سپس درمان مور نیاز برای شما را بکار ببرد. لطفاً سعی نکنید که خودتان این مشکل را برطرف کنید؛ ممکن است با این کار وضعیت را بدتر کنید که باعث طولانیتر شدن دوران بهبودی شما خواهد شد.
کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید با تشخیص و بررسی علل و علائم درد پشت زانو، روشهای درمانی مؤثری ازجمله فیزیوتراپی، شاک ویو، لیزر درمانی و حرکات ورزشی را برای درمان رفع و کاهش درد بیمار لازم و ضروری میداند. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفن 02122780702 یا 02122780701 تماس حاصل فرمایید.
علل شایع و علائم درد پشت زانو
علتهای درد پشت زانو عبارتاند از:
پارگی مینیسک
پارگی مینیسک، یک پارگی در پوشش غضروفی مینیسک است که در پشت زانو قرار دارد. در صورت بروز این مشکل، زانوی شما ممکن است قفل شود، ممکن است دچار ورم، بیثباتی و نیز مشکل در صاف کردن پایتان شوید. در این وضعیت ممکن است با انجام حرکت اسکوات، راه رفتن، دویدن یا بالا رفتن از پلهها بدتر شود. این مشکل معمولاً به خاطر یک چرخش ناگهانی در زانو رخ دهد، البته ساییدگی و فرسودگی تدریجی نیز میتواند باعث این پارگی شود.
کیست بیکر
یک التهاب در کیسهی پر از مایع که در پشت زانو قرار دارد و به آن popliteal bursa (کیسهی رکبی) میگویند. این یکی از علل شایع درد پشت زانو میباشد که علائم آن نیز شامل ورم و گرفتگی زانو هستند. ممکن است هنگام خم کردن یا صاف کردن زانو، مانند زمانی که راه میروید یا زانو میزنید، این درد و گرفتگی بدتر شود.
آسیب به همسترینگ
این شامل یک پارگی در عضلات همسترینگی میباشد که از پشت ران تا زانو کشیده میشود؛ این وضعیت همیشه منجر به زانودرد نمیشود. ممکن است دچار دردی در پشت زانو و دردی تیر کشنده در هنگام حرکت دادن زانو شوید. اگر بهطور ناگهانی قدمهایتان را سریعتر یا کندتر کنید، این درد بدتر خواهد شد. این وضعیت معمولاً به خاطر یک صدمه به وجود میآید و بهطور تدریجی بروز نمیکند.
کشیدگی و رگ به رگ شدن زانو
این وضعیت شامل یک پارگی یا کشیدگی بیشازحد یکی از رباطهای زانو میباشد. این کشیدگی به خاطر یک پیچش یا ضربهای ناگهانی در زانو رخ میدهد. در این شرایط دچار دردی کلی و مداوم، کبودی، ورم و بی ثبتی زانو خواهید شد. این کشیدگی ممکن است با هرگونه حرکتی در زانو تشدید شود.
آرتروز
آرتروز زانو به خاطر ساییدگی و فرسودگی تدریجی مفصل زانو (استئوارتریت) یا یک التهاب (روماتیسم مفصلی) به وجود بیاید. شاید در هنگام صبح احساس گرفتگی، ورم، درد و صدای تقتق در زانویتان داشته باشد. آرتروز ممکن است بعد از یک استراحت طولانی، در هوای سرد و در حین فعالیت بدتر شود
برخی بیماریها
علتهای دیگر درد پشت زانو به برخی از بیماریها مرتبط هستند، ازجمله:
- استئوارتریت یا آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- نقرس
- کیستهایpopliteal
- ترومبوز عمیق وریدی
- تومور
تشخیص درد پشت زانو
پزشک متخصص میتواند علت درد پشت زانو را از طریق یک یا چند مورد از معاینات و تستهای زیر تشخیص دهد:
- سابقهی بیماری
- صحبت دربارهی فعالیتهای اخیر شما
- ام آر آی
- رادیولوژی
- سونوگرافی
- آزمایش خون
درمان و نکاتی برای پیشگیری از درد پشت زانو
وقتی زانودرد دارید و این درد در طی دو الی سه روز از بین نرود، باید بهطورجدی جهت درمان آن اقدام کنید. این درمان معمولاً لا شامل موارد زیر میباشند:
درمانهایی ساده برای درد پشت زانو
در اینجا به چند نکته برای محافظت از زانو در شرایطی اشاره خواهیم کرد که در آن ممکن است زانو دچار کمی آسیب شود یا مشکلات آن مجدداً بروز کنند.
با انجام این کارها میتوانید درد را کاهش دهید:
- خودداری از فعالیتهایی که موجب بروز درد میشوند.
- استفاده از یخ
- بالا نگهداشتن زانو برای کاهش ورم و درد
- قرار دادن یک بالشت در زیر یا بین زانوهایتان در هنگام خواب
- خودداری از دویدن و بالا و پایین رفتن از پله- بااحتیاط راه رفتن
- گرم کردن قبل از انجام تمرینات ورزشی یا انجام ورزشهای حرفهای
- دویدن روی سطحی صاف و نرم بجای محلها و سطوح سخت
- شنا کردن بجای دویدن
- اقدام به روشهایی برای کاهش وزن (در صورت اضافهوزن داشتن)
- پوشیدن کفش ورزشی مناسب و با فرم و دوختی مناسب
- استفاده از کفی طبی (اورتز) برای محافظت و پوشش بهتر قوس کف پا
استفاده از بریس برای درد پشت زانو
بسته به تشخیص علت مشکل، پزشک ممکن است دربارهی استفاده از بریسهایی که مخصوص شما ساخته میشود صحبت کند. شرایطی وجود دارند مانند درد پشت زانو که میتوانند با ثابت نگهداشتن بیشتر زانو که این بریسها فراهم میآورند، بهبودی قابلتوجهی داشته باشند.
فیزیوتراپی برای کاهش درد
اگر دچار هرگونه صدمه یا بیماری هستید که منجر به بروز درد و کاهش دامنهی حرکتی و عملکرد در زانو شده است، درمانهای فیزیوتراپی میتوانند به بهبود توانایی حرکتی شما کمک کنند و پزشک نیز میتواند از روشهای درمانی مختلفی برای ارتقای برنامه توانبخشی شما استفاده کند. پزشک شما ممکن است روشهای طب سوزنی، درمانهای دستی یا ماساژ را برای کاهش درد و التهاب شما بکار گیرد.
تحریک الکتریکی
تحریک الکتریکی، نوعی درمان است که میتواند برای بسیاری از اهداف فیزیوتراپی بکار برده شود. این روش را میتوان برای کاهش درد و التهاب در پشت زانو، بهبود گردش خون بکار برد و همچنین میتواند به انقباض مناسب عضلات شما کمک کند. تحریک الکتریکی اغلب برای کم به برنامهی فیزیوتراپی و ارتقای نتایج آن بعد از یک آسیب یا بیماری مورداستفاده قرار میگیرد؛ البته این روش تنها درمانی نیست که در فیزیوتراپی برای شما بکار برده میشود.
اولتراسوند و کاهش درد
اولتراسوند تراپی، یک روش درمانی ست که معمولاً در فیزیوتراپی از آن استفاده میکنند. از این روش برای ایجاد گرمایی عمیق به بافتهای نرم بدن استفاده میشود. این بافتها شامل عضلات، تاندونها، مفاصل و رباطها میباشند.
شاک ویو تراپی
برای بسیاری از انواع زانو درد و گرفتگی زانو، شاک ویو تراپی درمانی ویژه است زیرا بافتهای نرم اطراف مفصل را شل میکند و دامنهی حرکتی آن را بهبود میبخشد. این روش باعث تسکین سریع و مؤثر درد پشت زانو میشود.
هیچ آمپول یا دارویی در این روش بکار برده نمیشود. شاک ویوهای رادیال که درواقع بومهای میکرو سونیک (ریز صوتی) هستند، از طریق تقلیل انتقالدهندههای عصبی بدن برای درد و فعالسازی سلولهای بنیادی بالغ، روی سیستم اسکلتی- عضلانی و زانوهایی که دچار درد هستند تأثیر میگذارد.
لیزر تراپی با لیزر سرد
برای شرایطی مانند درد پشت زانو که موجب درد، ورم و التهاب میشود، لیزر درمانی میتواند بهترین راه باشد؛ لیزر از پوست میگذرد و به بافتهای زانو میرسد و برای سلولها انرژی تولید میکند. این فرآیند میتواند جریان خون را در آن ناحیه افزایش دهد و رسیدن مواد مغذی به زانو را افزایش میدهد. ازاینرو فرایند بهبودی طبیعی بافت آسیبدیدهی زانو سرعت بخشیده میشود.
ورزشهایی برای درد پشت زانو
درد پشت زانو میتواند بسیار ناتوانکننده باشد، زیرا هرروز از پاهایتان برای راه رفتن استفاده میکنید. اگر برحسب شرایطی دچار درد در پشت زانو شدهاید، تمرینات مخصوصی وجود دارند که میتوانند به شما کمک کنند. این تمرینات عبارتاند از:
حرکات کششی پشت به دیوار
برای انجام این ورزش:
- درحالیکه ایستادهاید، روی یک دیوار صاف تکیه دهید.
- پاشنه پایی را که زانوی آسیبدیده دارد بدون خم کردن زانو روی دیوار تکیه دهید.
- کشش را با نزدیکتر کردن بدن به دیوار بیشتر کنید و برای 30 ثانیه نگهدارید.
- سپس بهآرامی بدن را از دیوار دور کنید و کشش را کمتر کنید.
- این تمرین را حدوداً هشت بار انجام دهید.
حرکت کشش پا به داخل سینه
برای انجام این ورزش:
- درحالیکه روی یک صندلی با سطحی سخت نشستهاید، کف پاها را صاف و ثابت روی زمین قرار دهید.
- حالا بهآرامی پایی را که عضلات آن منقبضشده است از زمین جدا کنید و در حین بالا بردن آن زانو را خمکنید و به سمت سینه بکشید.
- همچنین میتوانید دستتان را پشت زانویتان قرار دهید تا کشش را بیشتر کنید.
- این وضعیت را برای 5 ثانیه نگهدارید. این تمرین به شل شدن عضلات گرفتهی همسترینگ شما کمک خواهد کرد.
کشش رو به دیوار
برای انجام این ورزش:
- حدود سه قدم از دیوار فاصله بگیرید، درحالیکه کف دستها باز هستند و روی دیوار و همسطح با شانهها قرار دارند.
- اکنون بهآرامی روبهجلو خم شوید، آرنجها را خمکنید و بقیهی بدن را صاف نگهدارید.
- همچنین در هنگام انجام این کشش باید کف پا را صاف روی زمین قرار دهید تا عضلات پشت ساق پا کشیده شوند.