اسپوندیلوز گردن به تغییرات غضروف، دیسک، و رباط‌های گردن و کانال نخاعی گردن گفته میشود. این بیماری تحت عنوان آرتروز گردن یا استئوآرتریت تحلیل برنده نیز شناخته میشود و معمولا در زنان و مردان بالای ۴۰ سال ایجاد میشود که با بالارفتن سن، پیشرفت می‌کند. آرتروز گردن در مردان نسبت به زنان در سنین پائین‌تر شروع میشود و می‌تواند منجر به خشکی گردن و درد گردن شود.
علل
آرتروز گردن در پی افزایش سن و فرسایش شدید نخاع گردنی ایجاد میشود. در آرتروز گردن، دیسک یا بالشتک‌های بین مهره‌های گردن و مفاصل بین استخوان‌های نخاع گردنی تحت تاثیر قرار میگیرند. در آرتروز گردن احتمال رشد غیر طبیعی یا تشکیل زائده‌های استخوانی وجود دارد. با گذر زمان، این تغییرات یک یا تعدادی از ریشه اعصاب را تحت فشار قرار می‌دهند. در مواردی که آرتروز پیشرفت کرده است، طناب نخاعی نیز درگیر میشود. در این حالت علاوه بر بازوها، پاها نیز درگیر می‌شوند. افرادی که در محل کار یا فعالیت‌های ورزشی تحرک بسیار زیادی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به آرتروز گردن هستند. عوامل متعددی در بروز آرتروز گردن نقش دارند که عبارتند از:
- چاقی و عدم تحرک
- مشاغلی که نیازمند برداشتن اجسام سنگین، خم شدن، و چرخیدن زیاد هستند.
- آسیب دیدگی گردن در گذشته (معمولا آسیب‌های چند سال قبل)
- جراحی نخاع در گذشته
- فتق دیسک
- آرتریت شدید
علائم آرتروز گردن
علائم آرتروز گردن عبارتند از:
- در اکثر موارد، بیمار سختی و درد گرفتن را تجربه می‌کند و گاهی اوقات دچار سردرد میشود.
- درد گردن که از گردن شروع میشود و به شانه‌ها، بازوها، دست‌ها و جمجمه منتشر میشود. گاهی اوقات با حرکت دادن سر، درد بدتر میشود.
- سفتی گردن پس از یک زمان طولانی عدم تحرک، مانند خوابیدن، بسیار شایع است.
- سردرد از قسمت پشت سر شروع میشود و سپس به تدریج به قسمت‌های بالاتر و جلوی سر منتشر میشود.
- در صورتی که عروق خونی تحت فشار قرار بگیرند مغز نیز درگیر میشود و در نتیجه ذخایر خونی مغز تحت تاثیر قرار میگیرند. این امر منجر به سرگیجه و بی‌حالی میشود.
- مشکلات دیگری از قبیل از دست دادن کنترل مثانه یا روده و مشکلات مربوط به هماهنگی بدن از دیگر علائم آرتروز گردن است. بازوها و پاها ضعیف می‌شوند در نتیجه از میزان تحرک فرد کاسته میشود. در مواردی که استخوان و مهره‌های گردن به مری فشار وارد کنند بیمار دچار دیسفاژی یا اختلال بلع میشود.
تشخیص
در صورتی که بیمار بالای ۴۰ سال سن داشته باشد و از درد یا سفتی گردن شکایت داشته باشد، پزشک معمولا به آرتروز گردن مشکوک میشود. انجام برخی تست‌ها به تشخیص آرتروز گردن کمک می‌کنند.
معاینه فیزیکی
پزشک از بیمار می‌خواهد سرش را به طرفین بچرخاند و دامنه حرکات سر او را بررسی می‌کند. سپس از او می‌خواهد سرش را به سمت جلو بیاورد و از او می‌خواهد چانه‌اش را به شانه‌اش نزدیک کند. در مرحله بعد واکنش دست و پا را بررسی می‌کند. پزشک برای ارزیابی راه رفتن و وضعیت بدن بیمار از او می‌خواهد راه برود. ارزیابی قدرت و حساسیت بالا تنه و پائین تنه یکی دیگر از مواردی است که مورد بررسی قرار می‌گیرد.
اسکن‌های تصویر برداری
عکسبرداری توسط اشعه ایکس می‌تواند آسیب‌های فیزیکی نخاع و زائده‌های استخوانی که تحت عنوان استئوفیت شناخته می‌شوند را نشان دهد. در صورتی‌که بیمار دچار درد شدید بازو باشد و درد تسکین نیابد، پزشک انجام ام آر آی را برای بررسی ریشه اعصاب پیشنهاد می‌دهد زیرا احتمال فتق دیسک وجود دارد. اسکن ام آر آی به پزشک کمک می‌کند محل آسیب دیدگی و ضرورت انجام عمل جراحی را مشخص کند. ام آر آی روشی مفید برای مشاهده بافت‌های نرم است. میلوگرام نیز یک روش تخصصی دیگر است که ماده حاجب به درون نخاع تزریق میشود و بافت‌های گردن را نشان می‌دهد سی‌تی اسکن در ارزیابی ساختار استخوانی مهره‌های گردن کارایی بالایی دارد. از الکترومیوگرافی و مطالعه هدایت عصبی نیز برای ارزیابی عضلات و اعصاب مربوطه استفاده میشود.
درمان آرتروز گردن
اقدامات مختلفی وجود دارد که می‌توانند به کاهش علائم آرتروز گردن کمک کند.
کمپرس سرد و گرم
یکی از ساده‌ترین روش‌های موجود برای کاهش درد ناشی از آرتروز گردن، قرار دادن کمپرس گرم و سرد روی نقاط دردناک است. کپرس گرم باعث بهبود گردش خون و تسکین عضلات دردناک میشود. کمپرس سرد به کاهش تورم و التهاب بافت کمک می‌کند.
استفاده از گردن بند طبی
استفاده از گردن بند برای محدود کردن دامنه حرکات و محافطت از گردن تاثیر زیادی در درمان آرتروز گردن دارد. اما باید مدت کوتاهی از گردن بندهای طبی استفاده کرد زیرا باعث ضعف عضلات گردن میشود.
داروها
اکثر افراد می‌توانند از داروهای مسکن برای تسکین درد خود استفاده کنند. مصرف داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی مانند ایبوبروفن یا ناپروکسن تاثیر به سزایی در کاهش درد دارند. بیمارانی که به آسم، بیماری کبد، بیماری کلیوی، بیماری قلبی، فشار خون بالا مبتلا هستند یا سابقه بیماری معده دارند نباید از داروهای غیر استروئیدی ضدالتهابی استفاده کنند. در مواردی که درد بیمار شدید باشد، پزشک مسکن‌های دیگری را برای کاهش درد تجویز می‌کند.
شل کننده عضلات
در مواردی که بیمار دچار اسپاسم عضلات گردن باشد و عضلات گردن او به صورت ناگهانی سفت شوند، مصرف داروهای شل کننده عضله مفید خواهد بود. سیکلوبنزاپرین یا سایر داروهای شل کننده عضله از جمله داروهایی هستند که پزشک تجویز می‌کند.
تزریق استروئید
تزریق استروئید به گردن می‌تواند به کاهش دردهای بسیار شدید کمک کند. تزریق استروئید به درون نقاط ماشه‌ای، تزریق درون مفاصل فاست یا تزریق اپیدورال استروئید مثال‌هایی از انواع تزریق هستند که در مطب پزشک انجام می‌شوند. تزریق اپیدورال استروئید باید تحت فلوروسکوپی و با کمک اشعه ایکس انجام شود.
اوزون تراپی
گاز اوزون به طور طبیعی در اتمسفر وجود دارد و با تاثیر گذاری اشعه فرابنفش خورشید بر اکسیژن تولید میشود. اوزون درمانی به ترکیب اکسیژن و اوزون گفته میشود که بر اساس نحوه کاربرد آن در غلظت‌های مختلف وجود دارد. از اوزون دیسککتومی (یا اوزونو کلئولیزیس) برای تسکین درد ناشی از آرتروز گزدن استفاده میشود و اوزون به درون و اطراف دیسک تزریق میشود.
درمان دستی
درمان دستی مانند ماساژ، جا اندازی و حرکات تقویتی می‌توانند باعث تسکین درد در بیماران مبتلا به آرتروز گردن شوند. درمان دستی توسط پزشک انجام میشود و شامل فشار دادن ملایم نقاط دردناک است.
شاک ویو تراپی
شاک ویوتراپی یک دستگاه چند منظوره است که در ارتوپدی، فیزیوتراپی، اورولوژی، علوم ورزشی و جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویژگی اصلی شاک ویو تراپی، تسکین فوری درد و بازیابی دامنه حرکات است. شاک ویو تراپی یک روش درمانی غیر جراحی است که بدون نیاز به هیچ‌گونه مسکنی باعث تسریع فرایند بهبود و درمان عوارض آرتروز گردن مانند دردهای شدید و مزمن میشود.
لیزر درمانی سرد
لیزر درمانی سرد یک روش غیر تهاجمی برای آرتروز گردن است و برای درمان آرتروز گردن با لیزر نیازی به ایجاد برش روی پوست نیست بنابراین زمان بهبود کوتاه است. در لیزر درمانی از هیچ‌گونه دارویی استفاده نمی‌شود و اکثر بیماران ترجیح می‌دهند از مصرف داروها اجتناب کنند.
طب سوزنی
گاهی اوقات پزشک پیشنهاد می‌دهد که برای کاهش درد ناشی از آرتروز گردن از طب سوزنی استفاده شود.
ورزش درمانی
بیمار می‌تواند برای تسکین آرتروز گردن از تمرینات ورزشی و کششی که بر حرکت دادن گردن تمرکز دارند بهره بگیرد. در این قسمت به برخی از نکات مهم در خصوص آرتروز گردن اشاره می‌کنیم:
- این فیلم ویدیویی، دستورالعمل‌هایی کلی است و نباید بدون مشورت با متخصص ستون فقرات این تمرینات ورزشی یا کششی را انجام دهید.
- اگر برنامه ورزشی شما شامل دویدن به مدت طولانی و وزنه برداری است باید به منظور کاهش درد گردن، برنامه ورزشی خود را اصلاح کنید. متخصص ستون فقرات، متخصص طب ورزشی و سایر پزشکان می‌توانند با در نظر گرفتن علائم آرتروز گردن، خواسته‌‌های شما را با شرایط پزشکی‌ای که در آن به سر می‌برید تطبیق دهند.
- هنگام ورزش کردن به خود فشار وارد نکنید. باید هدف شما از ورزش کردن حفظ سلامت بدن باشد بنابراین به خود آسیب نرسانید. در صورتی که هنگان انجام تمرینات ورزشی دچار ضعف، بی‌حسی، درد شدید شدید فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
